Nguyên nhân Iran đình chỉ hợp tác với Cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc
Các nhà lập pháp Iran đã bỏ phiếu áp đảo để đình chỉ sự hợp tác của Tehran với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) sau khi các cơ sở hạt nhân của nước này bị đánh bom vào cuối tuần vừa qua trong cuộc xung đột kéo dài 12 ngày với Israel.

Ảnh: OP
Theo truyền thông nhà nước Iran ngày 25/6, dự luật này, đã được thông qua với tỷ lệ 221 phiếu thuận và không có phiếu chống. Tuy nhiên, dự luật vẫn cần được Hội đồng Giám hộ Hiến pháp phê chuẩn, và quyết định thực thi cuối cùng sẽ thuộc về Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao (SNSC).
Về mặt kỹ thuật, SNSC do Tổng thống đứng đầu, nhưng như tất cả các cơ quan nhà nước quan trọng khác ở Iran, SNSC phải chịu trách nhiệm trước Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Ali Khamenei.
Israel đã phát động một cuộc tấn công chưa từng có nhằm vào các cơ sở hạt nhân và quân sự trọng yếu của Iran cũng như các khu dân cư vào ngày 13/6, trong một cuộc chiến khiến nhiều dân thường thiệt mạng ở cả hai phía, trước khi chấm dứt bằng một lệnh ngừng bắn mong manh do Mỹ làm trung gian vào ngày 24/6.
Ngày 21/6, Mỹ đã tiến hành các cuộc không kích nhằm vào ba cơ sở hạt nhân của Iran tại Fordow, Natanz và Isfahan.
"Xét đến việc chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ của Cộng hòa Hồi giáo Iran bị vi phạm bởi Israel và Mỹ thông qua các cuộc tấn công vào các cơ sở hạt nhân hòa bình của đất nước, cũng như việc các lợi ích tối cao của Iran bị đe dọa… chính phủ có nghĩa vụ phải hành động ngay lập tức, sau khi luật này được thông qua, đình chỉ mọi hợp tác với IAEA theo Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) và các biện pháp bảo đảm liên quan", văn bản của dự luật nêu rõ.
Việc đình chỉ hợp tác với IAEA đồng nghĩa với việc Iran sẽ ngừng các hoạt động thanh tra, báo cáo và giám sát theo khuôn khổ của NPT.
Chủ tịch Quốc hội Mohammad Baqer Qalibaf chỉ trích IAEA vì "thậm chí đã im lặng trước các cuộc tấn công vào cơ sở hạt nhân của Iran" và cáo buộc tổ chức này "bán đứng uy tín quốc tế của mình".
Tehran từ lâu đã cáo buộc IAEA thiên vị và hợp tác với các cường quốc phương Tây cũng như Israel để chống lại Iran.
Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi trong nhiều năm qua đã nhiều lần phàn nàn về sự thiếu hợp tác của Iran trong việc điều tra các cơ sở hạt nhân cũ chưa được công bố.
"Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Iran sẽ đình chỉ hợp tác với IAEA cho đến khi an ninh của các cơ sở hạt nhân được đảm bảo, và chương trình hạt nhân hòa bình của Iran sẽ tiếp tục phát triển với tốc độ nhanh hơn", Chủ tịch Quốc hội Ghalibaf tuyên bố.