Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu trong lòng một cán bộ chính sách

Mỗi lần được gặp và làm việc cùng Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Lê Khả Phiêu là mỗi lần ông nhận được một bài học lớn, những bài học đó, chính là hành trang theo ông suốt cuộc đời quân ngũ và vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày hôm nay.

Trong căn nhà nhỏ ở đường Cửa Hữu, phường Tân Sơn (TP Thanh Hóa), Thượng tá Phạm Quang Thư lật giở từng tấm ảnh chụp cùng nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu với một cảm xúc bùi ngùi. Những tấm ảnh là những lần được tháp tùng nguyên Tổng Bí thư đi tiếp xúc cử tri, gặp gỡ người có công, ra thăm cán bộ, chiến sĩ đảo Hòn Mê hay đến thăm Công ty Mía Đường Lam Sơn. Với Thượng tá Thư, mỗi lần được gặp gỡ và làm việc với nguyên Tổng Bí thư là vinh dự lớn trong cuộc đời ông. Ông kể: “Năm 1992, khi đang là Trưởng ban Chính sách Bộ CHQS Thanh Hóa, tôi được Bộ CHQS tỉnh Thanh Hóa giao nhiệm vụ phục vụ đoàn công tác của Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Lê Khả Phiêu, đại biểu Quốc hội thuộc đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa, đi tiếp xúc cử tri tại các huyện Cẩm Thủy, Thạch Thành, Vĩnh Lộc, Yên Định. Tôi rất vinh dự và tự hào khi được gặp và phục vụ thủ trưởng cũ của mình. Vì trước đó, trong Chiến dịch Mậu Thân 1968 tham gia đánh thành phố Huế, là chiến sĩ Tiểu đoàn 8, Trung đoàn 66, Sư đoàn 304, tôi đã nhiều lần được nghe về Chính ủy Trung đoàn của mình - Lê Khả Phiêu, nhưng chưa một lần được gặp mặt".

Nguyên Tổng Bí thư tiếp xúc cử tri tại huyện Cẩm Thủy , tỉnh Thanh Hóa năm 1992 (Thượng tá Phạm Quang Thư ngoài cùng, bên trái). Ảnh nhân vật cung cấp.

Ngày đầu tiên tiếp xúc ở huyện Cẩm Thủy, trước lúc rời đi, thư ký của nguyên Tổng Bí thư gọi ông lên bảo lựa chọn một thương binh nặng trên địa bàn để thủ đi thăm.

Ông Thư kể lại: “Tôi báo cáo về hoàn cảnh thương binh Bùi Văn Khoa (người dân tộc Mường, quê ở xã Cẩm Ngọc), bị thương cụt 2 chân. Tôi chọn anh Khoa vì anh Khoa bị thương ở Campuchia mà thời gian anh bị thương, thủ trưởng Lê Khả Phiêu đang là Phó tư lệnh về Chính trị Bộ Tư lệnh quân tình nguyện Việt Nam ở Campuchia. Khi nhìn thấy thương binh Bùi Văn Khoa ra đón đoàn, đi bằng 2 bàn tay lồng vào 2 chiếc dép mòn vẹt (vì 2 chân đều cụt đến háng), nguyên Tổng Bí thư đã xúc động ứa nước mắt. Sau khi vào nhà, tôi lại kể về chị Minh- vợ anh Khoa quê ở huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai. Kể về một tình yêu đẹp giữa một người con gái miền Đông Nam Bộ với chàng trai thương binh nặng người dân tộc Mường. Gia đình không ủng hộ, người yêu lại mặc cảm về thương tật tránh mặt, chị vẫn quyết tâm theo đuổi tình yêu của mình và đến với anh Khoa.

Xúc động trước tình cảm cũng như hoàn cảnh của gia đình thương binh nặng, nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu đã ân cần nói chuyện, hỏi thăm hai vợ chồng. Với chị Minh, nguyên Tổng bí thư động viên: “Cháu dũng cảm và can trường lắm”. Từ nhà vợ chồng thương binh Khoa về, nguyên Tổng Bí thư căn dặn cấp ủy, chính quyền địa phương phải thường xuyên quan tâm đến gia đình thương binh, liệt sĩ. Sau đó,theo chỉ đạo của bác Phiêu, địa phương đã làm nhà tình nghĩa tặng gia đình và tạo điều kiện mở quán bán hàng cho vợ anh Khoa”.

Nguyên Tổng Bí thư gặp mặt cán bộ chủ chốt xã Đông Khê huyện Đông Sơn tỉnh Thanh Hóa (Thượng tá Phạm Quang Thư, người thứ ba, hàng cuối cùng, từ trái qua). Ảnh nhân vật cung cấp.

Ngày hôm sau, đoàn đến huyện Yên Định. Sau bữa cơm tối, nguyên Tổng Bí thư muốn đi thăm một gia đình anh hùng. Ông Thư báo cáo để đoàn đến thăm gia đình anh hùng Trần Đức Thái, người vừa lập công bắt cướp, bảo vệ tài sản XHCN. Ông Thư kể lại: Hôm ấy trời vừa tối lại vừa mưa rất to, tôi ngỏ ý để hôm khác nhưng nguyên Tổng Bí thư vẫn quyết đi bằng được vì “đã về cơ sở, địa phương phải tranh thủ, tận dụng mọi thời gian để biết, hiểu về đời sống, tâm tư nguyện vọng của người dân cũng như đối tượng chính sách”. Gặp anh hùng Trần Đức Thái bị cụt một tay lúc dũng cảm bắt cướp, nguyên Tổng Bí thư đã động viên và căn dặn: “Bây giờ cháu là anh hùng nhưng lúc nào cũng phải khiêm tốn, không tự kiêu, tự mãn, phải luôn là tấm gương cho nhân dân noi theo”.

Các ngày tiếp sau đó, khi đi đến các huyện Vĩnh Lộc, Thạch Thành, ở đâu nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu đều quan tâm đến việc thực hiện các chế độ, chính sách hậu phương quân đội và trực tiếp đến thăm, động viên một số gia đình thương binh, liệt sĩ. Khi đến huyện Thạch Thành, biết huyện đang di chuyển các phần mộ liệt sĩ từ chỗ trũng lên chỗ cao hơn, nguyên Tổng Bí thư dặn dò: “Trong chiến tranh có thể sơ xuất mà mất thông tin tên tuổi, năm sinh, quê quán. Bây giờ các đồng chí di chuyển thì phải chú ý đánh dấu thông tin của liệt sĩ cẩn thận, tránh làm thất lạc, các liệt sĩ đang có tên thành không có tên là không được; phải giao trách nhiệm cho từng người với từng ngôi mộ một…”.

Lần đi phục vụ đó đã làm cho Thượng tá Phạm Quang Thư thấm thía hơn việc phải tỉ mỉ, cụ thể, sát thực trong công tác chính sách. Một lãnh đạo cấp cao với bao công việc như vậy nhưng luôn cụ thể, tỉ mỉ, sâu sát đối với công tác chính sách, đối với mình, một người làm công tác chuyên môn chính sách, thì càng phải cẩn thận, tỉ mỉ hơn, sâu sát thực tế hơn.

Năm 1994, nguyên Tổng Bí thư ra thăm cán bộ, chiến sĩ đảo Hòn Mê, ông Thư lại vinh dự được đi cùng đoàn. Ông vẫn nhớ như in 3 nội dung nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu căn dặn cán bộ, chiến sĩ trên đảo, đó là: Các đồng chí phải luôn coi đảo là nhà, biển cả là quê hương; trên đảo điều kiện vật chất, tinh thần khó khăn nên cán bộ, chỉ huy phải gần gũi, quan tâm chăm lo đời sống cho anh em chiến sĩ, để chiến sĩ tin yêu cán bộ; nhân dân đi đánh cá gặp giông bão vào đảo tránh trú, các đồng chí phải đưa dân lên đảo, chăm sóc cho dân, hết bão thì đưa dân về, đó là tình quân - dân.

Những lời chỉ bảo này vẫn giữ nguyên giá trị đến nay, đặc biệt trong điều kiện thời đại bùng nổ thông tin, kinh tế-xã hội phát triển, tâm tư, tình cảm chiến sĩ dễ bị ảnh hưởng thì việc gần gũi, quan tâm để cán bộ và chiến sĩ gần gũi, hiểu nhau hơn, cùng vượt qua khó khăn, hoàn thành mọi nhiệm vụ là rất cần thiết.

Rồi lần trực tiếp đến thăm Bộ CHQS Thanh Hóa, nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu hỏi: Trong cơ quan Bộ CHQS Thanh Hóa có bao nhiêu con liệt sĩ? Có ai là vợ liệt sĩ đang công tác ở đây? Khi biết có đồng chí là vợ liệt sĩ đang công tác tại Bộ CHQS và nhiều đồng chí là thương binh, nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu đã yêu cầu Bộ CHQS tỉnh Thanh Hóa phải để ý, quan tâm và làm tốt công tác chính sách cho các đồng chí này, “vì cố gắng làm tốt chính sách cho mọi đối tượng ở địa phương cũng cần quan tâm, làm tốt ngay trong đơn vị mình”.

Trong tâm trí của Thượng tá Phạm Quang Thư, đi đến đâu nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu cũng quan tâm đến việc thực hiện các chế độ, chính sách đối với các gia đình thương binh, liệt sĩ… “Nguyên Tổng Bí thư vẫn thường nói với anh em chúng tôi: “Mình là Bộ đội Cụ Hồ, từ nhân dân mà ra, vì nhân dân phục vụ”. Có lẽ bởi thế mà dù ở cương vị nào, ông cũng luôn gần gũi nhân dân. Tôi không bao giờ quên hình ảnh một Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị xắn quần đi xuống thăm công nhân trong lần về Nhà máy đường Lam Sơn năm 1993”, Thượng tá Thư tâm sự.

Thượng tá Phạm Quang Thư kể lại những kỷ niệm được gặp và làm việc cùng nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu với phóng viên Báo Quân đội nhân dân.

Tại các địa bàn miền núi, vùng sâu, vùng xa của tỉnh Thanh Hóa, nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu luôn căn dặn cấp ủy, chính quyền, cán bộ địa phương phải gần gũi với dân, lắng nghe ý kiến và nguyện vọng của dân. Mặc dù rất bận, nhưng nguyên Tổng Bí thư vẫn luôn dành thời gian để lắng nghe ý kiến từ nhiều phía, nhất là những tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, người lao động.

Học tập, làm theo tác phong, việc làm của nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu, Thượng tá Phạm Quang Thư luôn cẩn thận, tỉ mỉ trong công tác chính sách. Ông luôn thực hiện tốt lời dặn của nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu về cán bộ làm công tác chính sách đó là phải có trái tim nóng và cái đầu lạnh. Nóng để nhiệt huyết, nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ, giải quyết các chế độ chính sách, bao dung với người dân, lạnh để biết tỉnh táo, cẩn thận, tỉ mỉ, sâu sát trong từng công việc, trường hợp cụ thể. Chính vì vậy, ông luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ trên cương vị Trưởng ban Chính sách của mình. Ông đã nhận được nhiều giấy khen, bằng khen của Bộ CHQS tỉnh Thanh Hóa, Quân khu 4, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội tặng thưởng về công tác chính sách. Đặc biệt năm 2001, ông được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen vì đã có thành tích thực hiện nhiệm vụ khảo sát, cất bốc, di dời hài cốt liệt sĩ, quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại CHDCND Lào về nước.

Năm 2005, sau gần 40 năm quân ngũ, Thượng tá Phạm Quang Thư nghỉ hưu theo chế độ. Nhưng bằng trình độ và cái tâm với nghề, đặc biệt với công tác chính sách, ông được cấp ủy, chính quyền địa phương tin tưởng giao giữ chức Phó chủ tịch Thường trực Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin tỉnh Thanh Hóa cho đến nay.

Với riêng bản thân ông, năm 1994 được nguyên Tổng bí thư Lê Khả Phiêu tặng 1 chiếc áo sơ mi cùng với những lời dặn dò: Cậu làm công tác chính sách, trước tiên và cốt lõi nhất là phải thực sự có tâm, có trách nhiệm. Khi giải quyết công việc phải thực sự công tâm và bao dung để chính sách luôn đến với các đối tượng một cách kịp thời và chính xác nhất. Những lời dặn dò của nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu vẫn còn nguyên giá trị, nó như một sợi chỉ đỏ xuyên suốt, lại rất gần gũi, rất đời thường, giúp ông vận dụng vào quá trình công tác cũng như sinh hoạt hằng ngày cho đến tận hôm nay…

Bài và ảnh: KHÁNH TRÌNH – XUÂN DŨNG