Nhà đầu tư có thể lưu ký tài sản mã hóa trên ví cá nhân mà không bị xử phạt

Chia sẻ về bức tranh tài sản mã hóa toàn cầu, ông Phan Đức Trung, Chủ tịch VBA, Chủ tịch Công ty 1Matrix cho biết token hóa tài sản thực (RWA - Real World Assets) đang trở thành xu hướng không thể đảo ngược với quy mô lên tới 19.000 tỷ USD vào năm 2033, tương đương hơn 10% GDP toàn cầu, theo báo cáo của BCG.

Minh chứng cho xu hướng này là hàng loạt dự án do các định chế tài chính hàng đầu thế giới triển khai như JPMorgan vận hành Tokenized Collateral Network với khối lượng giao dịch tích lũy hơn 1.500 tỷ USD, trung bình 2 tỷ USD/ ngày trong năm 2025; Hồng Kông (Trung Quốc) phát hành trái phiếu xanh đa tiền tệ trị giá 6 tỷ HKD cho phép giao dịch T+1 bằng nhiều loại tiền.

Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch VBA, Chủ tịch Công ty 1Matrix cho biết, chúng ta đang ở kỷ nguyên token hóa.

“Chúng ta đang ở kỷ nguyên token hóa. Đây là một bước đột phá trong đổi mới tài chính, có thể so sánh với sự ra đời của quỹ tương hỗ vào thập niên 1970 và quỹ hoán đổi danh mục (ETFs) vào thập niên 1990. Tuy nhiên, với các khuôn khổ pháp lý phù hợp, tác động của RWA sẽ trở nên phổ biến hơn nhiều vì cho phép bất kỳ loại tài sản nào cũng có thể được số hóa và giao dịch trên blockchain”, ông Phan Đức Trung chia sẻ.

Cũng liên quan đến tài sản mã hóa, ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia chia sẻ số liệu từ Chainalysis cho thấy giá trị giao dịch trên chuỗi tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã tăng từ 81 tỷ USD hàng tháng vào tháng 7/2022 lên 244 tỷ USD vào cuối năm 2024, gấp ba lần chỉ trong 30 tháng, đưa khu vực trở thành thị trường phát triển nhanh nhất thế giới.

Ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia phát biểu tại sự kiện

Trong đó, Việt Nam hiện đứng thứ ba trong khu vực với dòng vốn tài sản mã hóa vào thị trường vượt 220 tỷ USD, tăng 55% so với năm trước đó, phản ánh rõ nhu cầu lớn trong chuyển tiền, tiết kiệm và ứng dụng trong các dịch vụ số. Tuy nhiên, phần lớn hoạt động vẫn diễn ra trên các sàn quốc tế, gây tổn hại về thuế và ảnh hưởng đến công tác phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố (AML/CFT), phòng chống tội phạm công nghệ cao, đặt ra yêu cầu xây dựng thị trường trong nước minh bạch, có kiểm soát và bảo vệ quyền lợi các bên liên quan.

Trước diễn biến của xu hướng tài sản mã hóa toàn cầu, ông Tô Trần Hòa, Phó Trưởng ban Phát triển thị trường Chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, Nghị quyết 05/2025/NQ-CP về thí điểm thị trường tài sản mã hóa đã được Chính phủ ban hành ngày 9/9/2025 là nền tảng quan trọng cho việc hình thành thị trường trong nước. Nghị quyết quy định rõ điều kiện phát hành, yêu cầu doanh nghiệp phát hành phải là pháp nhân tại Việt Nam và dựa trên tài sản thực; đồng thời thiết lập các chuẩn mực chặt chẽ đối với tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa (VASP).

Ông Hòa nhấn mạnh, Nghị quyết 05 là nền tảng pháp lý quan trọng cho việc hình thành thị trường tài sản mã hóa trong nước. Theo đó, các VASP phải có vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng, tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài không vượt quá 49%, và hạ tầng công nghệ đáp ứng chuẩn an toàn cấp độ 4 trên thang 5 cấp độ. Ngoài việc cung cấp dịch vụ giao dịch và lưu ký, doanh nghiệp buộc phải công bố thông tin minh bạch, tách bạch tài sản khách hàng, có cơ chế giải quyết tranh chấp và bồi thường khi có sự cố.

Ông Tô Trần Hòa, Phó Trưởng ban Phát triển thị trường Chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nhấn mạnh Nghị quyết 05 là nền tảng pháp lý quan trọng cho việc hình thành thị trường tài sản mã hóa trong nước.

Theo ông Hòa, cơ chế thí điểm này không chỉ mở đường cho đổi mới sáng tạo, mà còn đóng vai trò “bộ lọc”, loại bỏ những mô hình tiềm ẩn rủi ro. Nhờ đó, thị trường có thể vận hành minh bạch, tạo niềm tin cho nhà đầu tư trong và ngoài nước, đồng thời giúp Việt Nam hội nhập với tiêu chuẩn quốc tế trong quản lý tài sản mã hóa.

Đáng chú ý, tại diễn đàn, ông Hòa đã trả lời những thắc mắc của nhà đầu tư về giai đoạn thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam. Theo đó, lý do trong giai đoạn thí điểm chỉ dành cho những nhà đầu tư đã có kinh nghiệm và tài khoản nước ngoài là bởi chúng ta cần thời gian để đào tạo, nâng cao kiến thức, năng lực cho nhà đầu tư trước khi tham gia vào thị trường mới. Đây là bước đệm cần thiết cho sự phát triển bền vững của thị trường.

Bên cạnh đó, nhà đầu tư có quyền lưu ký tài sản mã hóa trên ví của mình kể cả sau 6 tháng kể từ khi tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa đầu tiên được cấp phép, miễn là không thực hiện giao dịch. Nếu muốn giao dịch, nhà đầu tư bắt buộc phải thực hiện thông qua nhà cung cấp dịch vụ được Bộ Tài chính cấp phép, nếu không sẽ bị xử phạt. Hiện tại, Bộ Tài chính đã được Chính phủ giao nhiệm vụ xây dựng một bộ khung xử phạt đối với những trường hợp làm trái theo nghị quyết.

Ngoài ra, sàn giao dịch tài sản mã hóa sẽ được áp dụng chính sách đánh thuế giống như trên thị trường chứng khoán. Tức là áp dụng mức thuế suất 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần giao dịch như đối với chuyển nhượng chứng khoán hiện nay.

Đồng quan điểm, ông David Chan, Giám đốc Phát triển thị trường tại Hồng Kông (Trung Quốc), BCG nhận định tài sản mã hóa là phần mở đầu của một xu thế rộng lớn hơn - xu thế “on-chain economy flywheel” - cơ chế tăng trưởng tự củng cố của nền kinh tế, hoạt động và giao dịch trực tiếp trên blockchain. Đồng thời, các nền kinh tế lớn đang hành động quyết liệt: Mỹ ban hành Đạo luật Genius về stablecoin, Liên minh Châu Âu triển khai MiCA, trong khi hơn 90% ngân hàng trung ương toàn cầu đã nghiên cứu hoặc thí điểm CBDC. Những bước đi này cho thấy RWA không còn là khái niệm mới nổi, mà đang trở thành chuẩn mực định hình lại cấu trúc của thị trường tài chính quốc tế.

“Tài sản kỹ thuật số cũng đề ra những rủi ro mới nên các quốc gia cũng cần có hướng dẫn về quy định và hợp tác công tư để hướng tới mục tiêu phát triển chung”, ông David cũng khuyến cáo.

Tại Diễn đàn, các chuyên gia, nhà quản lý đã trao đổi thẳng thắn, trực tiếp về thách thức khi triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa và cơ hội để thị trường trở thành động lực tăng trưởng kinh tế hai chữ số theo chủ trương Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Theo GS.TS Phan Trung Lý, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, quy định pháp luật hiện hành mới dừng ở mức nguyên tắc, cần sớm ban hành các thiết chế quản lý chuyên trách để biến tài sản mã hóa từ tiềm năng thành động lực tăng trưởng “2 con số”. Các cơ quan quản lý cần cụ thể hóa khung pháp lý cho tài sản số và blockchain, làm rõ các định nghĩa liên quan đến tài sản số, quyền sở hữu, xử lý tranh chấp, nghĩa vụ thuế, bảo vệ người tiêu dùng và tiêu chuẩn an ninh mạng.

“Chính sách phải vừa đủ để bảo vệ, vừa linh hoạt để tạo điều kiện cho đổi mới”, ông Lý nhấn mạnh.

Các diễn giả thảo luận tại Diễn đàn

Ông Phan Đức Trung nêu quan điểm: "Việc sớm triển khai thí điểm với những loại tài sản có tính an toàn và minh bạch như trái phiếu Chính phủ, quỹ thị trường tiền tệ hay tín phiếu kho bạc phù hợp với định hướng tại Nghị quyết 05 sẽ giúp thị trường khởi động theo chuẩn mực quốc tế và tạo nền tảng phát triển bền vững. Đồng thời, coi việc đẩy mạnh kết nối với các định chế tài chính hàng đầu như BlackRock, Franklin Templeton, HSBC hay JPMorgan là bước đi then chốt để tham khảo chuẩn mực, áp dụng thông lệ toàn cầu và thu hút dòng vốn dài hạn".

Nhuệ Mẫn + Qui Ánh