Nhà đầu tư đánh liều trở lại thị trường tài chính Nga

Ảnh minh họa: AP

Những tuần gần đây, các chuyên viên giao dịch tại một công ty môi giới ở London đang săn lùng một loại tài sản gần như không thể tiếp cận trong ba năm qua: trái phiếu Nga. Các nhà giao dịch này đang chạy đua tìm kiếm những người đang nắm giữ trái phiếu niêm yết bằng USD của tập đoàn dầu khí Gazprom để đáp ứng nhu cầu mua của các quỹ đầu tư Trung Đông.

Tuy nhiên, một thách thức là các trái chủ của tập đoàn năng lượng hàng đầu Nga này hoặc không muốn bán hoặc đưa ra mức giá cao hơn đáng kể so với trước đây - theo tiết lộ của hai nhà giao dịch ở London với tờ báo Financial Times. Điều này cộng với nguồn cung hạn chế và nhu cầu gia tăng đã giúp lợi suất trái phiếu niêm yết bằng USD hoặc euro của Nga giảm khoảng 5 điểm phần trăm trong tháng 2.

CHUẨN BỊ CHO KHẢ NĂNG CHIẾN TRANH CHẤM DỨT

Đây là một trong những chỉ báo rõ ràng nhất cho thấy nhà đầu tư đang âm thầm đặt cược vào khả năng Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể thúc đẩy thành công một thỏa thuận để chấm dứt hoàn toàn chiến sự Nga-Ukraine và khi đó Nga có thể trở lại thị trường tài chính toàn cầu. Nhiều nhà đầu tư dự báo rằng giá chứng khoán Nga có thể tăng vọt trở lại nếu các biện pháp trừng phạt với nước này từ năm 2022 đến được dỡ bỏ.

“Các nhà đầu tư hiểu rằng băng sẽ tan và giá chứng khoán sẽ tăng trở lại”, ông Iskander Lutsko, giám đốc nghiên cứu và quản lý danh mục tại công ty đầu tư Istar Capital, nhận định.

Một số quản lý danh mục tiền tệ cho biết nhà đầu tư cũng đang quan tâm tới việc đầu tư vào đồng rúp thông qua hợp đồng kỳ hạn không giao dịch (NDF) - loại hợp đồng phái sinh không nằm trong diện bị trừng phạt bởi không liên quan tới tài sản vật lý hoặc cá nhân Nga. Theo dữ liệu từ Ngân hàng Trung ương Nga (CBR), đồng rúp đã tăng 13% so với USD từ đầu năm đến nay.

Nguồn tin thân cận của Financial Times cho biết Goldman Sachs, JPMorgan Chase là hai trong số nhiều ngân hàng đang giữ vai trò môi giới đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của nhà đầu tư muốn tìm cách giao dịch tài sản liên quan đến Nga.

“Trên toàn cầu đang diễn ra một cuộc săn lùng chứng khoán Nga”, ông Evgeny Kogan, chủ một công ty tư vấn tài chính tại Moscow, cho biết. “Nhìn chung các nhà đầu tư đang hỏi về cách thức để họ có thể nhanh chóng gia nhập thị trường tài chính Nga”.

Tất cả đều đang đặt cược vào khả năng chiến sự Nga-Ukraine sẽ đi đến hồi kết trong thời gian tới. Việc Tổng thống Nga Vladimir Putin cố gắng chào mời ông Trump các dự án hợp tác tiềm năng giữa hai nước càng làm khiến giới đầu tư phấn khích.

Nếu các biện pháp trừng phạt của Mỹ và các đồng minh phương Tây với Nga được gỡ bỏ sau khi chiến tranh chấm dứt, thị trường được dự báo sẽ xuất hiện những cơ hội thương mại và đầu tư trị giá hàng trăm tỷ USD.

NHỮNG RỦI RO

Tuy nhiên, đặt cược vào canh bạc này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Đó là rủi ro tổn hại hình ảnh nếu một nhà đầu tư hay doanh nghiệp quá vội vàng khôi phục quan hệ với quốc gia đứng sau cuộc xung đột lớn nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến thứ hai. Đó cũng là rủi ro về mặt pháp lý nếu các biện pháp trừng phạt chưa được dỡ bỏ hoặc sau đó được tái áp đặt.

Hôm 7/3, ông Trump cho biết đang cân nhắc các biện pháp trừng phạt mới nhằm vào ngành ngân hàng Nga, bất chấp việc Washington đang xúc tiến đàm phán chấm dứt chiến sự.

Tuần này, ông Steve Witkoff, đặc phái viên Mỹ của ông Trump, dự kiến sẽ đến Moscow để thảo luận về lệnh ngừng bắn giữa Nga và Ukraine trong vòng 30 ngày. Phía Ukraine trước đó đồng ý với thỏa thuận và đang chờ quyết định từ Moscow. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, kể cả khi đạt được một thỏa thuận đình chiến, tình hình vẫn tiềm ẩn nhiều bất ổn. Nếu các bên không đi đến một thỏa thuận chấm dứt chiến tranh hoàn toàn, chiến sự vẫn có thể bùng trở lại sau thời hạn 30 ngày.

Bên cạnh đó, triển vọng thị trường tài chính và nền kinh tế Nga đã có sự thay đổi lớn sau nhiều năm tham chiến và chịu các biện pháp trừng phạt của phương Tây.

Sau khi chiến tranh nổ ra, Điện Kremlin đã áp đặt các quy định nghiêm ngặt với doanh nghiệp đa quốc gia phương Tây muốn rời khỏi Nga, buộc họ phải chấp nhận bán lại tài sản với giá thấp hoặc bán mình cho các đối thủ nội địa do nhà chức trách lựa chọn. Giờ đây, Moscow có thể đặt ra điều kiện cho những doanh nghiệp muốn trở lại thị trường Nga.

Theo một nguồn tin là nhân vật thân cận với Điện Kremlin, một ủy ban chính phủ đã được thành lập để xem xét cấp phép cho các công ty muốn trở lại dựa trên các tiêu chí về nhu cầu kinh tế, quy mô đầu tư và cách thức họ rời khỏi Nga trước đó…

“Với các doanh nghiệp này, trở lại sẽ khó hơn so với việc rời đi lúc trước”, ông Igor Yurgens, thành viên hội đồng quản trị của Liên đoàn Các nhà công nghiệp và Doanh nhân Nga, nhận xét. “Moscow sẽ đưa ra những điều kiện ngặt nghèo về nội địa hóa và chuyển giao công nghệ”.

Tuy nhiên, theo ông Kirill Dmitriev, giám đốc quỹ đầu tư quốc gia Nga và là đặc phái viên về kinh tế quốc tế của ông Putin, doanh nghiệp nước ngoài sẽ mất nhiều thời gian để trở lại Nga nhưng dần dần các mối quan hệ hợp tác tích cực trong nhiều lĩnh vực sẽ được khôi phục.

Ông Dmitriev được giao nhiệm vụ thúc đẩy các dự án chung Nga-Mỹ, nằm trong nỗ lực của Moscow nhằm giành được các điều khoản có lợi trong thỏa thuận chấm dứt chiến tranh.

Trước đó, quan chức Nga và Mỹ đã thảo luận về khả năng hợp tác kinh tế ở Bắc Cực, bao gồm khai thác tài nguyên và xây dựng các tuyến thương mại. Ông Dmitriev đã đưa ra ý tưởng về sứ mệnh chung giữa hai nước và Saudi Arabia để khai phá sao Hỏa. Bản thân ông Putin cũng cho biết Nga sẵn sàng bắt tay với các đối tác Mỹ để khai thác đất hiếm tại Nga.

Ngọc Trang