Nhà lưu niệm Hoàng Thái hậu cuối cùng của triều Nguyễn để hoang nhiều năm

Khuôn viên Nhà lưu niệm Hoàng Thái hậu Từ Cung

Ngôi nhà tại số 145 Phan Đình Phùng (phường Thuận Hóa, thành phố Huế) là nơi bà Từ Cung - mẹ vua Bảo Đại và là Hoàng Thái hậu cuối cùng của triều Nguyễn đã sống những năm cuối đời. Hiện ngôi nhà bỏ hoang nhiều năm nên trở nên nhếch nhác, nguy cơ xuống cấp.

Khuôn viên này gồm một căn nhà chính 2 tầng, một nhà phụ liền kề phía sau, hòn non bộ, sân vườn... Công trình với lối kiến trúc mang dấu ấn của nền văn hóa Đông phương và Tây phương, được xây dựng từ thời Pháp.

Nhà lưu niệm Hoàng Thái hậu Từ Cung, vị Thái hậu cuối cùng của triều Nguyễn

Đây là nơi Đoan Huy Hoàng Thái hậu Từ Cung - vợ vua Khải Định và là mẹ vua Bảo Đại, sinh sống từ năm 1955 cho đến khi qua đời vào năm 1980. Công trình này cùng những hiện vật sau đó được bàn giao lại cho Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế quản lý.

Ban đầu, tại căn nhà này có không gian thờ cúng bà Từ Cung. Đến năm 2014, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và Hội đồng trị sự Nguyễn Phước tộc đã thống nhất chuyển án thờ và các hiện vật liên quan về cung An Định.

Phần mái phía sau của căn nhà bị trụt, nguy cơ hư hại

Ngôi nhà được tu sửa, chỉnh trang và được tổ chức các hoạt động trải nghiệm ẩm thực thông qua việc hợp đồng với một đơn vị du lịch, kết hợp với không gian tham quan, tìm hiểu về công trình này.

Tuy nhiên, sau một thời gian, đơn vị kinh doanh gặp khó khăn, rồi đại dịch Covid-19 bùng phát, các hoạt động đã dừng hẳn. Nhà lưu niệm bà Từ Cung cũng “cửa đóng then cài”, không được khai thác và phát huy giá trị nên qua nhiều năm đã xuống cấp.

Thời gian dài bỏ hoang, cỏ dại mọc nhếch nhác trong khuôn viên Nhà lưu niệm bà Từ Cung

Phía mặt sau của căn nhà chính, hệ mái ngói bị hư hại một phần, một số gạch ngói bị đổ xuống, về lâu dài nguy cơ gây ảnh hưởng đến công trình khi mưa bão. Cùng với đó, thời gian dài không mở cửa nên cỏ và cây bụi mọc nhếch nhác.

Theo ông Hoàng Việt Trung - Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, trung tâm đã xây dựng phương án chỉnh trang và khai thác các dịch vụ phù hợp để phát huy Nhà lưu niệm bà Từ Cung, với định hướng để nơi đây trở thành một địa chỉ giáo dục di sản.

Nhà lưu niệm bà Từ Cung "cửa đóng then cài" nhiều năm qua

Thời gian qua, đã có một số đơn vị tư vấn đến khảo sát, tìm hiểu nhưng chưa quyết định được phương án do gặp một số vướng mắc và khó khăn.

“Hưởng ứng phong trào Ngày Chủ nhật xanh, Trung tâm đã tổ chức dọn dẹp vệ sinh khuôn viên các điểm di tích trên địa bàn, trong đó có Nhà lưu niệm bà Từ Cung. Chúng tôi vẫn đang tiếp tục kêu gọi hợp tác để triển khai kế hhoạchkhai thác dịch vụ kết hợp giáo dục di sản tại đây" - ông Hoàng Việt Trung nói.

S.THÙY