Nhà máy xử lý rác gây ô nhiễm

Khu Liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên gây ô nhiễm nghiêm trọng. Ảnh: Điền Bắc.

Nhà máy đến, dân phải rời đi

Khu Liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên (Nhà máy xử lý rác Nghi Yên) đóng tại xã Nghi Yên, huyện Nghi Lộc (tỉnh Nghệ An) được đầu tư khoảng 100 tỷ đồng, có diện tích 53ha, đi vào hoạt động năm 2012. Đây là nơi thu nạp, xử lý rác thải cho khu vực TP Vinh, thị xã Cửa Lò, huyện Nghi Lộc và một phần huyện Hưng Nguyên, Nam Đàn với công suất xử lý mỗi ngày 300 tấn rác thải rắn. Thời điểm triển khai, Nhà máy xử lý rác Nghi Yên được quảng cáo đầu tư xây dựng theo công nghệ châu Âu. Tuy nhiên, sau một thời gian đi vào hoạt động đã gây nhiều hệ lụy, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của hàng nghìn người dân. Cụ thể, 50 hộ dân cách Nhà máy xử lý rác Nghi Yên trong phạm vi 500 - 600m cần phải di dời.

Do mùi hôi từ Nhà máy xử lý rác Nghi Yên, đã có hơn 160 hộ dân (gần 700 khẩu) trong phạm vi 1km bị ảnh hưởng. Chính quyền địa phương đã phải bỏ ra trên 130 tỷ đồng để bồi thường, bố trí tái định cư cho người dân. Khối lượng rác chưa xử lý, tồn đọng trong khuôn viên Nhà máy xử lý rác Nghi Yên quá lớn, nước thải chưa được xử lý chảy tràn ra kênh, mương, vườn các hộ dân xung quanh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người dân.

Bà Trương Thị Thanh Huyền - Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường (TNMT) huyện Nghi Lộc cho biết: Do ô nhiễm môi trường nên thời gian qua, có trên 130 hộ dân đã phải di dời, tái định cư. Hiện còn 23 hộ cũng đang mong muốn rời đi. Vừa qua, huyện đã có báo cáo lên tỉnh để xem xét. Đối với việc ô nhiễm tại Nhà máy xử lý rác Nghi Yên, huyện đã phối hợp các đơn vị liên quan kiểm tra nhiều lần. Qua kiểm tra, các ngành chức năng đã xử phạt hành chính, sau đó, mức độ có giảm nhưng không triệt để.

Trong khi đó, tại thị xã Thái Hòa, bãi rác phường Long Sơn gây ô nhiễm, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân. Thực tế trên kéo dài hàng chục năm nay khiến người dân bức xúc.

Để giải quyết dứt điểm các hệ lụy về môi trường, UBND thị xã Thái Hòa đã mở rộng bãi rác theo thiết kế được duyệt trước đây (năm 2012), đã tiến hành kêu gọi Công ty CP Năng lượng và Môi trường Việt Nam đầu tư Nhà máy xử lý rác Thái Hòa tại phường Long Sơn, thị xã Thái Hòa. Dự án sẽ được triển khai trên diện tích 7,5ha với tổng mức đầu tư dự kiến hơn 146 tỷ đồng. Tuy nhiên, vì nhiều lý do mà sau nhiều năm, hiện dự án này vẫn chưa được triển khai. Do vậy, vấn đề ô nhiễm từ bãi rác cứ kéo dài năm này qua năm khác.

Hơn 84 nghìn tấn rác chưa xử lý

Bãi rác Đông Vinh tại xã Hưng Đông, TP Vinh tồn tại nhiều năm qua nên lượng rác thải tập kết rất lớn nhưng không được xử lý, gây ô nhiễm nghiêm trọng, ảnh hưởng tới đời sống người dân. Từ năm 2000, khu vực này ngừng hoạt động, toàn bộ rác thải của TP Vinh được chuyển ra Nhà máy xử lý rác Nghi Yên để xử lý. Cùng với việc chấm dứt tập kết rác thải ở Đông Vinh, UBND tỉnh Nghệ An cũng đồng ý cho UBND TP Vinh thuê Công ty CP công nghệ môi trường xanh Seraphin ra Nghi Yên xử lý rác thải với nguồn kinh phí hàng chục tỷ đồng.

Sau đó, Công ty CP công nghệ môi trường xanh Seraphin được địa phương tạo điều kiện cho thuê hơn 30.000m2 đất tiếp giáp với bãi rác Đông Vinh để xây dựng nhà máy xử lý rác thải trong thời gian sớm nhất. Dự án Nhà máy xử lý rác thải Seraphin được UBND tỉnh Nghệ An chấp thuận chủ trương đầu tư vào ngày 6/10/2003, công suất xử lý 200 tấn rác/ngày đêm. Tuy nhiên, quá trình xử lý do gây ô nhiễm môi trường nên vào tháng 1/2014, UBND tỉnh Nghệ An đã có văn bản yêu cầu Nhà máy Xử lý rác thải Seraphin chấm dứt hoạt động. Sau khi dừng hoạt động, Công ty CP công nghệ môi trường xanh Seraphin để lại khoảng 84.000 tấn rác tồn đọng.

UBND tỉnh Nghệ An đã nhiều lần ban hành các văn bản gửi Sở TNMT, UBND TP Vinh và Công ty CP công nghệ môi trường xanh Seraphin về việc xử lý rác thải tồn đọng tại Nhà máy Xử lý rác thải Seraphin. Nhưng đến thời điểm đầu năm 2024, số rác thải trên vẫn chưa được di dời.

Ông Trần Anh Tấn - Chủ tịch UBND xã Hưng Đông cho biết: Việc bãi rác ngừng hoạt động cả chục năm nay nhưng vẫn còn tồn một lượng lớn rác chưa được chuyển đi. Rác tồn đọng gây ô nhiễm, mất mỹ quan đô thị, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của rất nhiều hộ dân. UBND xã Hưng Đông đã nhiều lần kiến nghị di dời số rác trên nhưng vẫn chưa được giải quyết.

Điền Bắc