Nhà thầu xây dựng Việt Nam hướng tới mục tiêu độc lập và tự chủ

Đồng hành cùng doanh nghiệp để tháo gỡ cơ chế

Với tinh thần đổi mới, tháo gỡ khó khăn vướng mắc, ngày 21/6 tại buổi chương trình giao lưu "Café nhà thầu xây dựng", ông Lê Quyết Tiến - Cục trưởng, Cục Kinh tế Quản lý Đầu tư Xây dựng (Bộ Xây dựng) chia sẻ: Ngành xây dựng luôn luôn tiếp thu lắng nghe các phản hồi tích cực từ phía các hiệp hội, các doanh nghiệp. Cùng với việc sắp xếp tổ chức bộ máy phân cấp phân quyền, sẽ có chương trình rà soát tổng thể toàn diện luật xây dựng và các văn bản hướng dẫn liên quan đến ngành.

Ông Lê Quyết Tiến – Cục trưởng Cục Kinh tế Quản lý Đầu tư Xây dựng – Bộ Xây dựng phát biểu tại sự kiện.

Ông Lê Quyết Tiến rất mong muốn có sự phối hợp để tiếp thu những vấn đề tồn tại, vướng mắc, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp phát triển. Đây là sự chia sẻ hài hòa lợi ích giữa Nhà nước và doanh nghiệp, với mục tiêu phát triển kinh tế đất nước.

Ông Lê Quyết Tiến cho biết, nhân thể sửa đổi các quy định phân cấp, phân quyền, Bộ đã có những bổ sung sửa đổi quản lý chi phí, địa phương được phép ban hành định mức không cần thỏa thuận với Bộ Xây dựng.

Bên cạnh đó, mô hình tổ hợp nhà thầu tuy chưa có khái niệm cụ thể trong luật, nhưng về thực chất đã được điều chỉnh thông qua hình thức nhà thầu độc lập hoặc liên danh.

"Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục đôn đốc địa phương công bố đơn giá sát thực tế, sẽ rà soát kiểm tra thống kê, nếu sai sẽ "thổi còi", nếu đúng sẽ đưa vào hệ thống", ông cho biết. Đồng thời nhấn mạnh vai trò của đào tạo đội ngũ công nhân kỹ thuật cao để đáp ứng yêu cầu thi công các dự án quy mô lớn trong giai đoạn tới.

Cần cơ chế hài hòa lợi ích quốc gia, doanh nghiệp và xã hội

Góp ý dự thảo Luật Đường sắt mới, ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam (VACC) chia sẻ nhiều thông tin quan trọng như: quy định không chuyển nhượng dự án cho nhà đầu tư nước ngoài; xác lập khái niệm "đường sắt chuyên dụng" do doanh nghiệp đầu tư; mở ra hình thức đầu tư tư nhân vào đường sắt; loại bỏ "rào cản kinh nghiệm" với nhà thầu Việt khi tham gia lĩnh vực mới; phân quyền chỉ định thầu về cho địa phương…

Toàn cảnh chương trình giao lưu "Café nhà thầu xây dựng".

Ông Nguyễn Quốc Hiệp nhấn mạnh: "Chúng ta đang đứng trước một kỷ nguyên mới. Nhưng thực tế, các doanh nghiệp nhà thầu Việt Nam vẫn đang phân tán, thiếu liên kết. Nếu không có một cơ chế cởi mở, thì rất khó để cạnh tranh và phát huy hết khả năng của các nhà thầu. Chúng tôi mong muốn Đảng, Quốc hội, Chính phủ có cơ chế hài hòa hợp lý về lợi của Nhà nước, doanh nghiệp và xã hội để làm sao cơ chế ấy mang lại hiệu quả chung cho quốc gia, các doanh nghiệp tham gia thì được hưởng lợi".

Ông Hiệp đề xuất phân chia các dự án thành phần và phần hạ tầng thành gói thầu dành cho các nhà thầu Việt Nam. Đồng thời, thành lập tổ hợp các nhà thầu, mỗi một tổ hợp gồm 5 - 6 nhà thầu tập trung được cả doanh nghiệp lớn và vừa, để có thể phát huy sức mạnh tối đa của các doanh nghiệp. Đây chính là cơ hội vàng giúp doanh nghiệp phát triển.

Hiện nay trong ngành xây dựng, Chủ tịch VACC thống kê có khoảng trên dưới 20 doanh nghiệp xây dựng nhóm A, đây có thể là nòng cốt của các tổ hợp nhà thầu. Và đề xuất thành lập danh mục các nhà thầu lớn, đủ năng lực tham gia. Trên cơ sở đó xây dựng thành các tổ hợp các nhà thầu để mỗi tổ hợp sẽ chịu trách nhiệm công trình được giao.

Đánh giá lợi ích mô hình tổ hợp nhà thầu, ông Nguyễn Văn Luyến, Tổng Giám đốc Tổng Công ty UDIC cho rằng, mô hình này sẽ kết hợp năng lực, rút ngắn thời gian, chia sẻ rủi ro và tăng chất lượng thi công. Tuy nhiên, hiện nay chưa có quy định pháp lý cụ thể để điều tiết cơ chế hoạt động, phân chia trách nhiệm - quyền lợi giữa các bên.

Do đó, doanh nghiệp kiến nghị: Cần xây dựng mẫu hợp đồng tổ hợp nhà thầu; Quy định rõ trách nhiệm liên đới - riêng rẽ của từng thành viên; Hướng dẫn quy trình điều hành liên danh trong thực tế thi công...

Nguyễn Linh