Nhà thiết kế iPhone và vợ Steve Jobs: 'Nhân loại xứng đáng hưởng điều tốt đẹp hơn từ công nghệ'

Hôm 20.5, OpenAI thông báo chi gần 6,5 tỉ USD để mua lại io của Jony Ive (nhà thiết kế iPhone, iPad) và hợp tác phát triển thiết bị AI mới khiến ngành công nghệ xôn xao. Theo thỏa thuận đặc biệt, Jony Ive và công ty thiết kế của ông là LoveFrom sẽ đảm nhận vai trò dẫn dắt toàn bộ công việc thiết kế, sáng tạo tại OpenAI (“cha đẻ” ChatGPT).

OpenAI muốn tiến bước tiếp theo sau khi đã khẳng định vị thế trong lĩnh vực AI tạo sinh, đó là thâm nhập mảng phần cứng. Với sự hỗ trợ của Jony Ive, OpenAI đang tìm cách tích hợp AI tạo sinh một cách tốt hơn vào cuộc sống của chúng ta.

Trước khi thương vụ diễn ra, Laurene Powell Jobs (vợ của Steve Jobs – giám đốc điều hành Apple quá cố) đã đầu tư vào io. Trong cuộc phỏng vấn mới đây với tờ Financial Times, bà được tiết lộ là người có vai trò then chốt trong sự nghiệp hậu Apple của Jony Ive, gồm cả việc thành lập công ty LoveFrom.

Jony Ive rời Apple vào năm 2019 sau 27 năm làm việc.

“Nếu không có Laurene, sẽ không có LoveFrom”, Jony Ive nói với Financial Times.

Trong cuộc trò chuyện gần đây, Jony Ive chia sẻ rằng công việc của ông tại LoveFrom được định hình bởi đội ngũ đa dạng gồm các nhà thiết kế công nghiệp, đồ họa và âm thanh, kiến trúc sư, chuyên gia sắp đặt chữ và nhạc sĩ. Điều này trái ngược với Apple, nơi đội ngũ của Jony Ive có "những tiêu chí rất rõ ràng cho những gì chúng tôi làm".

Jony Ive hiếm khi tiết lộ chi tiết về các dự án mà LoveFrom đang thực hiện. Trang web LoveFrom cũng rất tối giản, góp phần tạo nên sự bí ẩn quanh những công việc sắp tới của nhà thiết kế lừng danh này.

Tuy vậy, một số dự án công khai đã cho thấy sự chuyển hướng trong phong cách thiết kế của Jony Ive. Tiêu biểu là việc ông thiết kế logo trang trí cho lễ đăng quang của Vua Charles III của Vương quốc Anh cũng như các dự án tại Airbnb.

"Nếu bạn làm việc cho nhà vua để thiết kế dấu ấn nhận diện cho lễ đăng quang của ông ấy, tất nhiên điều đó đòi hỏi cách tiếp cận rất khác so với khi thiết kế hướng dẫn sử dụng iMac", Jony Ive nói.

Jony Ive và Laurene Powell Jobs (phải) cho rằng công nghệ không phải lúc nào cũng mang lại điều tốt đẹp - Ảnh: Getty Images

Mặt tối của công nghệ

Ngoài việc kể về lần đầu gặp nhau những năm 1990 tại nhà của Laurene Powell Jobs và Steve Jobs, cả hai còn nói về việc công nghệ không phải lúc nào cũng mang lại điều tốt đẹp.

“Giờ đây, chúng ta đã biết rõ rằng có những cách sử dụng một số loại công nghệ nhất định theo cách đen tối. Chỉ cần nhìn vào các nghiên cứu về các bé gái tuổi teen, lo âu ở giới trẻ và sự gia tăng nhu cầu về sức khỏe tâm thần là có thể thấy rằng chúng ta đã đi lệch hướng. Chắc chắn công nghệ không được thiết kế để gây ra những điều tiêu cực này, nhưng đó là hậu quả của việc đi chệch hướng”, Laurene Powell Jobs bình luận.

Jony Ive đồng tình với quan điểm rằng công nghệ thường được phát triển với mục đích tích cực, nhưng rồi lại bị sử dụng sai lệch hoặc vượt khỏi tầm kiểm soát. Là người thiết kế ra chiếc iPhone đã thay đổi cả thế giới, ông cũng bao gồm cả công việc của mình trong nhận định này.

“Nếu bạn tạo ra thứ gì đó mới và đột phá, sẽ luôn có những hệ quả không thể lường trước - một số thì tuyệt vời, số khác lại có hại. Dù vài hậu quả tiêu cực là không cố ý, tôi vẫn cảm thấy có trách nhiệm, và biểu hiện của điều đó là sự quyết tâm để cố gắng trở nên hữu ích”, Jony Ive nói.

"Điều kỳ diệu"

Cả Jony Ive lẫn Powell Jobs đều không tiết lộ chi tiết về thiết bị AI mới mà OpenAI đang phát triển, nhưng vợ Steve Jobs cho biết bà đang theo dõi quá trình phát triển của nó rất sát sao. “Việc chứng kiến một thứ hoàn toàn mới được hình thành là điều kỳ diệu”, bà nhấn mạnh.

Bài phỏng vấn trên Financial Times cũng đề cập đến khoản đầu tư cá nhân của Jony Ive vào việc tái phát triển một số khu vực tại thành phố San Francisco (Mỹ), Powell Jobs cứu Viện Nghệ thuật San Francisco khỏi phá sản, đồng thời cũng nêu bật tình bạn lâu năm giữa hai người.

“Thật buồn cười, khi cànglớn tuổi hơn, tôi càng thấy rằng điều quan trọng trong cuộc sống không phải là những gì ta làm ra, mà là những ai ta cùng đồng hành. Những mối quan hệ hiếm hoi nhưng chân thành ấyngày càng trở nên đáng trân trọng, đúng không?”, Jony Ive thổ lộ.

Lan tỏa những bài học của Steve Jobs đến với công chúng và thế hệ mai sau

Steve Jobs qua đời ngày 5.10.2011 do căn bệnh ung thư tuyến tụy. Vào tháng 9.2022, Jony Ive, Powell Jobs cùng với Tim Cook (Giám đốc điều hành Apple) cùng nhau thành lập tổ chức Steve Jobs Archive.

Mục đích chính của Steve Jobs Archive:

Lưu giữ và chia sẻ di sản của Steve Jobs: Đây là kho tài liệu chính thức về cuộc đời, sự nghiệp, những suy nghĩ, triết lý và tầm nhìn của Steve Jobs. Nó bao gồm các bài phát biểu, email, ghi chú cá nhân, các cuộc phỏng vấn và những bức ảnh hiếm của huyền thoại Apple.

Truyền cảm hứng cho các thế hệ tương lai: Tổ chức này muốn cung cấp nguồn tài nguyên đáng tin cậy để những người trẻ tuổi, các nhà sáng tạo và doanh nhân có thể học hỏi từ Steve Jobs, đồng thời được truyền cảm hứng để tạo ra những dấu ấn riêng.

Khắc họa một cách chân thực về Steve Jobs: Dù đã có rất nhiều sách và phim về vị CEO quá cố của Apple, Steve Jobs Archive mong muốn mang đến cái nhìn trực tiếp và chân thực hơn về ông thông qua chính những lời nói và tài liệu, tránh sự diễn giải qua trung gian.

Steve Jobs Archive không chỉ là kho lưu trữ tĩnh mà còn là nền tảng năng động. Tổ chức này đã phát hành cuốn sách điện tử miễn phí có tựa đề Make Something Wonderful (Làm điều gì đó tuyệt vời), tập hợp các bài phát biểu, phỏng vấn và email của Steve Jobs.

Ngoài ra, Steve Jobs Archive còn tạo ra chương trình học bổng SJA Fellows để hỗ trợ và nuôi dưỡng những tài năng trẻ đầy hứa hẹn.

"15 năm vui vẻ và phi thường nhất trong cuộc đời tôi"

Jony Ive cho biết những năm tháng đẹp nhất của ông ở Apple là khi làm việc cùng Steve Jobs.

Trong buổi phỏng vấn trên podcast Life in Seven Songs, Jony Ive nói về quá trình được dạy dỗ khi lên lớn lên đã hình thành khả năng sáng tạo của ông cho đến thời gian làm tại Apple, nơi ông chịu trách nhiệm thiết kế iPhone, iPad, AirPods và Macbook.

Dù bắt đầu làm việc tại Apple vào năm 1992 trong thời gian Steve Jobs tạm rời công ty, Jony Ive nói rằng ngọn lửa sáng tạo đã bùng cháy ngay khi cả hai gặp nhau 5 năm sau đó.

Jony Ive kể: "Khoảng thời gian trước khi Steve Jobs trở lại, tôi đã học hỏi rất nhiều, nhưng vào thời điểm đó, tôi không biết rõ mình đang học những gì. Tất cả điều đó thật đau đớn".

Tuy nhiên, Jony Ive nói rằng "những năm tháng rất khó khăn" đó là cần thiết để ông trở thành nhà thiết kế nổi tiếng như ngày nay.

"Đó là một cảm giác mà tôi nghĩ cả hai chúng tôi đều có, một sự ăn ý tuyệt vời", ông nói.

Jony Ive mô tả khoảng thời gian làm việc với Steve Jobs tại Apple từ năm 1997 đến 2011 là "15 năm vui vẻ và phi thường nhất trong cuộc đời tôi". Khác những năm đầu tiên chưa có Steve Jobs, Jony Ive nói rằng việc học hỏi ở Apple trở nên rõ ràng hơn và tập trung hơn vào "những gì chúng tôi đang tạo ra" dưới sự lãnh đạo của cựu giám đốc điều hành Apple.

Jony Ive nói về Steve Jobs: "Đây là người có khả năng diễn đạt những cảm xúc và nhận thức phức tạp về các ý tưởng, cơ hội theo cách gần như tự nhiên, đơn giản".

Jony Ive nói những năm tháng đẹp nhất của ông là lúc làm việc cùng Steve Jobs ở Apple - Ảnh: Getty Images

Steve Jobs từ chức giám đốc điều hành Apple năm 2011 và sau đó qua đời ngày 5.10 cùng năm vì căn bệnh ung thư tuyến tụy, điều mà Jony Ive mô tả là "sự mất mát khá toàn diện".

Ông nói: "Tôi cảm thấy mình đã mất đi một người tiêu biểu, hiện thân cho cách suy nghĩ về sự sáng tạo, cách suy nghĩ về tầm quan trọng của văn hóa, con người và xã hội".

Jony Ive cho biết ông trân trọng khoảng thời gian họ ở bên nhau.

"Không ngày nào tôi không nhớ đến ông ấy hoặc không nghĩ về sự mất mát. Không có ngày nào mà tôi không biết ơn về khoảng thời gian mà chúng tôi có bên nhau, cũng như những gì tôi học được và những gì chúng tôi cùng khám phá", huyền thoại thiết kế iPhone tâm sự.

Sơn Vân