Nhà thờ gỗ Kon K'Tu - trái tim của ngôi làng cổ nhất Tây Nguyên

19/12/2023Gốc

Nhắc đến nhà thờ được dựng lên bằng gỗ đã tồn tại hàng trăm năm ở Tây Nguyên, người ta nghĩ ngay đến công trình kiến trúc nổi tiếng - Nhà thờ chính tòa Kon Tum. Tuy nhiên, ít người biết rằng, ở ngôi làng cổ Kon K'Tu cách đó không xa có một ngôi nhà thờ dựng bằng gỗ tuyệt đẹp còn mới mẻ với khách du lịch.

Nhà thờ gỗ Kon K'Tu ở vị trí giữa làng du lịch cộng đồng Kon K'Tu, xã Đắk Rơ Wa, thành phố Kon Tum. Ảnh: Thụy Văn

Nhà thờ gỗ Kon K'Tu nằm chính giữa làng cổ Kon K'Tu bên bờ sông Đắk Bla, xã Đắk Rơ Wa, thành phố Kon Tum trên một mô đất cao đắp thủ công bằng đất đá bazan. Ngôi làng cổ đánh dấu thói quen cư trú cổ xưa nhất của người Tây Nguyên là dưới dãy núi lớn và bên những con sông rộng.

Ngôi nhà thờ gỗ màu trầm như tuổi của rừng già, có các chi tiết kèo cột, cửa sổ và cửa đi chế tác khéo léo các biểu tượng dây đàn T'rưng trước gió. Trong địa đồ du lịch, ngôi nhà thờ bằng gỗ được nhắc tới như một công trình kiến trúc đặc sắc, đang được sử dụng với hiệu suất cao và nằm trong không gian làng đạt tiêu chuẩn sinh thái và chuẩn văn hóa.

Nhà thờ gỗ Kon K'Tu là công trình bản địa hóa tuân thủ kiến trúc gô-tích phương Tây pha trộn với kiến trúc nhà sàn gần gũi và đặc trưng của Tây Nguyên.

Hiện nay, ngôi nhà thờ gỗ của làng được sử dụng như một nơi sinh hoạt văn hóa. Bên trong là giáo đường sử dụng cho các ngày lễ Thánh. Còn lại, đây là nơi để tập hát, tập múa, hòa ca và sử dụng nhạc cụ truyền thống. Trên các cột kèo của ngôi giáo đường, các bộ chiêng quý của làng Kon K’Tu treo đó để du khách thưởng lãm, đồng thời cũng để lấy xuống dùng trong sinh hoạt văn hóa chung.

Sông Đắk Bla có lưu vực gom cả một vùng rộng lớn Bắc Tây Nguyên, hình thành ngôi làng cổ này. Hiện nay, Kon K'Tu vẫn là một vùng văn hóa đậm chất dân tộc Ba Na, phát triển thành làng du lịch cộng đồng.

Men theo bờ sông Đắk Bla, làng Kon K’Tu gồm nhiều nếp nhà sàn, hoặc là các căn nhà mới giản dị và hoàn toàn tự nhiên như một phần của sông, của núi.

Cảnh quan đậm chất Tây Nguyên giúp cho Kon K’Tu tạo ấn tượng cho khách du lịch. Mỗi năm, ngôi làng đón hàng triệu lượt khách nước ngoài.

Nếu đi theo đoàn đông người và may mắn, du khách sẽ được tham dự vào các lễ hội quan trọng của làng. Các nghi lễ cúng thần linh, biểu diễn múa xoang, kể sử thi, lễ cúng bến nước, cúng cầu mưa, cầu mùa là những nghi lễ truyền thống cổ xưa còn lại của người Ba Na. Đặc biệt là làng Kon K’Tu là một trong những cộng đồng hiếm hoi còn nhiều nghệ nhân thông thạo nghệ thuật dân gian kể sử thi và biểu diễn cồng chiêng.