Nhà văn hóa tiền tỷ, chưa nghiệm thu đã xuống cấp

Thi công thiếu, kém chất lượng

Theo chân người dân đến nhà văn hóa thôn Việt Thắng Núi, chúng tôi thấy các dấu vết, dấu hiệu xuống cấp lộ rõ. Lớp sơn tại chân tường nhà văn hóa bị bong tróc nham nhở, hở hết phần tường bên trong, ống dẫn nước mưa bằng nhựa vỡ vụn. Một vài vị trí tường bao bị nứt, bửa hẳn ra phía sau, lộ rõ những kẽ rộng đút lọt bàn tay. Phía tường rào phía trước có hai khoang bị hỏng, nhiều khoang sắt gãy, cong vẹo, cửa gỉ sét…

Nhà văn hóa thôn Việt Thắng Núi.

Vào thời điểm năm 2020, nhà văn hóa thôn được Nhà nước đầu tư xây dựng để đáp ứng tiêu chí nông thôn mới. Công trình do UBND xã Đồng Phúc làm chủ đầu tư trực tiếp quản lý. UBND xã chỉ định thầu cho Công ty TNHH xây dựng và thương mai 68 Hưng Thịnh (trụ sở tại thôn Hoàng Phúc, xã Đồng Phúc). Đơn vị thi công giao khoán cho tổ thợ địa phương tự thực hiện (cá nhân đơn lẻ) do anh Nguyễn Văn Nhất ở xã Đức Giang (Yên Dũng) đứng ra nhận làm. Vốn được duyệt là hơn 2,1 tỷ đồng, trong đó ngân sách huyện 1,4 tỷ đồng, còn lại do nhân dân đóng góp. Khi hoàn thành vào cuối năm 2020, chi phí đầu tư đề nghị quyết toán ban đầu là hơn 1,693 tỷ đồng, ngân sách huyện hỗ trợ 1,6 tỷ đồng, còn lại hơn 93 triệu đồng do nhân dân đóng góp.

Làm việc với phóng viên, ông Lê Anh Tuấn, thành viên Ban Thanh tra nhân dân thôn Việt Thắng Núi (người đại diện cho các hộ dân trong thôn) bức xúc: Quá trình nghiệm thu, đối chiếu thực tế công trình với hồ sơ thiết kế thi công, biên bản quyết toán và quyết định hỗ trợ vốn xây dựng của Nhà nước, tổ kiểm tra tài chính thôn nhận thấy công trình bộc lộ nhiều sai phạm. Nổi lên là nhiều hạng mục thi công kém chất lượng, bị “rút ruột” thậm chí không thực hiện nhưng vẫn quyết toán. Tổ kiểm tra đã 7 lần làm việc với UBND xã đề nghị giải thích, làm rõ từng nội dung để nghiệm thu, bàn giao công trình cho thôn quản lý nhưng đến nay đã gần 4 năm vẫn chưa thể nghiệm thu mặc dù đã đưa vào sử dụng.

Tường vành lao bị bửa ra phía sau.

Ông Tuấn đưa ra hàng loạt dẫn chứng như: Đổ thiếu chiều dày bê tông nền (dày 10 cm nhưng chỉ đổ 3 cm); sử dụng sắt 2 ly (dự toán là 3 ly); không thi công phần điện, lan can sắt, rãnh thoát nước; không bả matít tường; làm thiếu cửa nhôm, sai chủng loại; không thi công nhà vệ sinh; máng chống thấm trần không có, tường vành lao không đổ giằng dẫn đến bị đổ… Tổng giá trị chênh lệch giữa thi công và quyết toán gần 154 triệu đồng.

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Tiến Mạnh, Phó Chủ tịch UBND xã Đồng Phúc cho biết, tháng 7/2023, UBND xã nhận được kiến nghị của công dân thôn Việt Thắng Núi liên quan đến những sai phạm tại dự án xây dựng nhà văn hóa. Ngay sau đó, UBND xã đã thành lập đoàn công tác tiến hành kiểm tra. Ngày 5/3/2024, UBND xã có văn bản trả lời kiến nghị của công dân.

Theo kết quả kiểm tra công trình, UBND xã xác định đơn vị thi công đã làm thiếu, làm không đúng chủng loại rất nhiều hạng mục, khối lượng. Điển hình như thực hiện thiếu khối lượng bê tông so với dự toán là 13,12 m3, tương đương hơn 13,3 triệu đồng. Thực hiện thiếu vật tư, thiết bị điện (hộp số quạt trần, ống gen đường điện...) trị giá hơn 16,5 triệu đồng. Không làm rãnh thoát nước dài 43 m, giá trị gần 33 triệu đồng.

Các bức tường nhà văn hóa đều bị bật vữa loang lổ, hở hết gạch; ống dẫn nước mưa vỡ vụn.

Không bả matít tường, dầm, trần, cột số tiền hơn 25,5 triệu đồng. Cửa nhôm dự toán thiết kế là nhôm Xingfa, tuy nhiên lại sử dụng nhôm Đông Á giá rẻ hơn nhiều, chênh lệch hơn 34,6 triệu đồng. Các hạng mục công trình nhà vệ sinh không thực hiện trị giá 26,2 triệu đồng. Thực hiện phần sắt mái (xà gồ) không đúng chủng loại sắt so với dự toán thiết kế, thiếu so với quyết toán là hơn 5,2 triệu đồng; thi công sắt hộp kẽm trần thiếu so với dự toán thiết kế là 40 m, tương đương hơn 871 nghìn đồng…

Trách nhiệm thuộc về ai?

Theo lãnh đạo UBND xã Đồng Phúc thì các phần làm bị thiếu, kém chất lượng trên UBND xã đã xem xét thu hồi và yêu cầu đơn vị thi công nộp lại ngân sách số tiền bị thiếu. Một số hạng mục đã được UBND xã giảm trừ theo quyết định phê duyệt quyết toán; một số hạng mục đối trừ. Cùng đó, UBND xã Đồng Phúc cũng kết luận đơn vị thi công chịu trách nhiệm khắc phục những sai sót trong quá trình xây dựng công trình nhà văn hóa thôn Việt Thắng Núi, nộp lại ngân sách hơn 34,7 triệu đồng.

Tường rào phía trước bị hỏng hai khoang rộng.

Ban chi ủy nhiệm kỳ 2020-2022 chưa làm tốt công tác lãnh đạo, chỉ đạo Ban quản lý thôn, không có Nghị quyết lãnh đạo, kế hoạch kiểm tra, giám sát cụ thể. Ban quản lý thôn nhiệm kỳ 2020-2022 buông lỏng công tác quản lý, điều hành, chi tiêu tài chính không theo kế hoạch, một số khoản chi không rõ ràng, chưa đúng. Ban giám sát cộng đồng thôn giám sát xây dựng nhà văn hóa không hoàn thành nhiệm vụ, giám sát dở dang để đơn vị nhà thầu xây dựng thi công một số hạng mục công trình không bảo đảm chất lượng, không đúng theo hồ sơ dự toán thiết kế, chi phí hết nhiều công cho ban giám sát gây bức xúc trong dư luận nhân dân.

Không đồng tình với trả lời của UBND xã về số tiền nộp ngân sách cũng như trách nhiệm của các cá nhân liên quan, công dân thôn Việt Thắng Núi tiếp tục có đơn phản ánh đến cơ quan chức năng. Người dân cho rằng UBND xã Đồng Phúc - chủ đầu tư công trình đã có những sai sót ngay từ ban đầu. Đó là chỉ định thầu sai, bỏ qua khâu kiểm tra, đánh giá năng lực nhà thầu, ký hợp đồng số 28/2020/HĐKT – XD với Công ty TNHH xây dựng và thương mai 68 Hưng Thịnh ngày 14/8/2020 nhưng mãi đến ngày 27/11/2020, Công ty này mới có quyết định thành lập. Như vậy ngay từ khi chưa xây dựng, UBND xã Đồng Phúc đã có dấu hiệu vi phạm, đó là thông đồng với doanh nghiệp để làm trái quy định, rút ruột công trình.

Điều vô lý là khi phóng viên hỏi ông Nguyễn Tiến Mạnh, Phó Chủ tịch UBND xã Đồng Phúc về hồ sơ nghiệm thu, bàn giao công trình nhà văn hóa thì ông Mạnh cho biết là có nghiệm thu, có bàn giao trên thực tế nhưng do sơ suất, khiếm khuyết của UBND xã nên không làm hồ sơ (?!). Còn người dân cho rằng đến nay vẫn chưa hề nghiệm thu, bàn giao, vì vậy 40 hộ dân trong thôn đã đóng tiền đối ứng (300 nghìn đồng/khẩu) để xây dựng nhà văn hóa đã yêu cầu thôn, xã phải trả lại số tiền đã đóng góp.

Việc một công trình được đầu tư tiền tỷ từ ngân sách Nhà nước nhưng lại xây dựng cẩu thả, bớt xén vật tư, nguyên vật liệu như vậy, trách nhiệm thuộc về ai? Từ phản ánh của người dân, đề nghị chính quyền, ngành chức năng huyện Yên Dũng khẩn trương kiểm tra để có biện pháp khắc phục đối với công trình này, tránh gây bức xúc kéo dài trong nhân dân.

Nhóm PV Nội chính