Nhầm lẫn giữa bệnh zona và tiểu đường

Trước nhập viện 2 tuần, ông P.V.M. (63 tuổi, TP.HCM) nổi các cụm mụn nước ở bả vai, cổ, gáy và trước ngực gây ngứa rát, đau nhức.

Ông đi khám ở phòng khám gần nhà, được chẩn đoán zona và được kê thuốc kháng sinh uống kèm thuốc bôi 10 ngày. Thấy vết thương không lành, ông tự ý mua nhiều loại lá cây về đắp thì vết thương mưng mủ, lở loét và đau nhiều hơn nên được vợ đưa đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Ảnh minh họa.

Ông nhập viện trong tình trạng vùng cổ gáy và bả vai trái sưng nề, hoại tử, bốc mùi hôi tanh và nổi nhiều mụn mủ đồng thời bị đau nhiều, mệt mỏi, li bì, ăn uống kém, không thể đi lại và mất ngủ về đêm.

Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM nghi ngờ người bệnh nhiễm trùng nặng, nhiễm trùng máu do bội nhiễm vết thương vùng cổ, gáy và vai trái, đồng thời phát hiện ông mắc bệnh tiểu đường mà trước đó chưa được phát hiện với mức đường huyết lúc nhập viện gấp tới 5-6 lần với người bình thường (chỉ số bình thường < 140 mg/dL).

Thạc sĩ bác sĩ Trần Đình Mạnh Long, Khoa Nội tiết- Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, cho biết tình trạng đường huyết cao lâu ngày không được phát hiện cùng với cách chăm sóc, điều trị vết thương chưa hợp lý đã khiến tình trạng bệnh của ông M. diễn tiến nặng hơn và có nguy cơ rơi vào nhiễm toan ceton, sốc nhiễm trùng, suy đa cơ quan, thậm chí tử vong. Ngay lập tức, người bệnh được kiểm soát đường huyết tích cực bằng insulin truyền tĩnh mạch và điều trị thuốc kháng sinh mạnh.

Sau 3 ngày điều trị, tình trạng nhiễm trùng được kiểm soát, mức đường huyết ổn định nên ông M. cảm thấy khỏe hơn nhiều, vết thương giảm đau nhức, thoát khỏi nguy kịch và ông tiếp tục được rạch tháo mủ từ ổ áp xe, cắt lọc da, mô hoại tử, làm sạch vết thương.

Sau 7 ngày chăm sóc, vết thương tiến triển tốt, ông M. được các bác sĩ đặt máy hút áp lực âm để đẩy nhanh quá trình lành vết thương. Trước khi xuất viện, bác sĩ Long tư vấn cho ông M. về chế độ ăn cho người tiểu đường, cách dùng thuốc, chăm sóc vết thương và lịch tái khám.

Ông M. không biết bản thân bị tiểu đường nhưng trong vòng 6 tháng nay, ông có các dấu hiệu: khát nước, uống nước và đi tiểu nhiều lần trong ngày, sụt cân, nhìn mờ. Trước đây, ông M. có thói quen bỏ bữa, có ngày chỉ uống một ly cà phê và thường xuyên ăn khuya. “Không ngờ chỉ bị zona bình thường nhưng có thêm bệnh tiểu đường lại gây vấn đề nghiêm trọng như vậy.” ông M. chia sẻ.

Bác sĩ Trần Đình Mạnh Long giải thích tình trạng đường huyết cao lâu ngày thường gây suy giảm chức năng miễn dịch của cơ thể.

Người bệnh tiểu đường không kiểm soát tốt đường huyết sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây nhiễm trùng lan rộng, sốc nhiễm trùng, suy đa tạng và thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Ngược lại, nhiễm trùng là một tình trạng bệnh cấp tính. Khi bị nhiễm trùng nặng, cơ thể sẽ có các cơ chế phản ứng lại gây tăng đường huyết.

Do đó có thể nói, nhiễm trùng và tăng đường huyết tác động qua lại như một vòng tuần hoàn, nếu không kiểm soát tốt cả hai yếu tố thì sẽ làm tăng khả năng thất bại trong điều trị.

Việt Nam có khoảng 7 triệu người mắc bệnh tiểu đường và trên 55% trường hợp trong số đó đã có biến chứng. Nguy hiểm hơn khi thể bệnh chiếm đa số là tiểu đường tuýp 2 lại có diễn biến âm thầm.

Người bệnh khó phát hiện triệu chứng trên cơ thể cho đến khi đã có biến chứng. Nhiều trường hợp người bệnh tiểu đường chỉ phát hiện bệnh khi phải nhập viện do các biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng, suy thận, nhiễm toan ceton, nhồi máu cơ tim, đột quỵ, biến chứng bàn chân đái tháo đường, mờ mắt, mù lòa…

Để phòng bệnh tiểu đường bác sĩ Long khuyên người dân nên có chế độ dinh dưỡng khoa học, cân bằng, hạn chế ăn nhiều chất bột đường, thịt đỏ, dầu mỡ, không ăn khuya, thức khuya, bỏ thói quen hút thuốc lá, hạn chế sử dụng thức uống có cồn,…

Người đang có tình trạng thừa cân, béo phì nên tăng cường hoạt động thể lực, giảm cân để đạt cân nặng lý tưởng sẽ giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường. Ngoài ra, người dân nên khám sức khỏe tổng quát ít nhất 1 lần/năm giúp phát hiện sớm bệnh, phòng biến chứng.

Một biến chứng khác của bệnh tiểu đường đó là viêm loét da. Để phòng nhiễm trùng da, người tiểu đường ngoài kiểm soát tốt đường huyết cần vệ sinh tắm rửa hàng ngày sạch sẽ, lau khô người sau khi tắm. Dưỡng ẩm da, tránh thoa kem vào vùng kẽ ngón chân, khe mông, nếp gấp để tránh ẩm ướt.

Với người tiểu đường cần kiểm soát tốt đường huyết bằng cách duy trì lượng đường huyết lúc đói từ 80 - 130 mg/dl, đường huyết sau ăn 2 giờ

Để đạt được kết quả điều trị tốt, người bệnh cần uống thuốc theo chỉ định, có chế độ ăn và luyện tập phù hợp. Người bệnh có các bệnh đi kèm như rối loạn lipid, huyết áp cao… cần theo dõi điều trị phối hợp tránh gây biến chứng nguy hiểm

D.Ngân