Nhập khẩu thép HRC khổ rộng tháng 6/2025 tăng 26 lần so với cùng kỳ năm ngoái

Trong 6 tháng đầu năm 2025, nhập khẩu thép cuộn cán nóng (HRC) từ Trung Quốc khổ rộng từ 1.880 mm trở lên về Việt Nam tăng bất thường.

Chỉ riêng tháng 6/2025, sản lượng nhập khẩu mặt hàng này lên tới 215.000 tấn, tăng 26 lần so với con số 8.000 tấn trong cùng kỳ năm 2024.

Nhập khẩu thép cán nóng khổ rộng trên 1.880 mm đã tăng mạnh.

Lũy kế 6 tháng đầu năm 2025, lượng nhập khẩu các loại thép cán nóng khổ từ 1.880 mm trở lên từ Trung Quốc về Việt Nam lên gần 650.000 tấn, cao gấp 15 lần so với 6 tháng đầu năm ngoái. Trong đó, loại thép khổ rộng 2.000 mm chiếm 74% lượng nhập của 6 tháng đầu năm.

Bảng thống kê thép cuộn cán nóng khổ rộng nhập khẩu

Số liệu nhập khẩu tăng bất thường cho thấy có dấu hiệu rõ ràng của hành vi lẩn tránh thuế chống bán phá giá tạm thời đối với sản phẩm thép HRC nhập khẩu từ Trung Quốc khi Bộ Công thương lần lượt quyết định điều tra chống bán phá giá vào tháng 7/2024, rồi tiếp đó là ban hành mức thuế chống bán phá giá tạm thời hồi tháng 2/2025 và tới ngày 4/7/2025 đã ban hành mức thuế chống bán phá giá chính thức đối với một số mặt hàng thép cán nóng từ Trung Quốc với thuế suất thuế nhập khẩu là từ 23,1% đến 27,83%.

Nếu tính theo mức thuế chống bán phá giá với thép cán nóng Trung Quốc đang áp dụng là 27,83% thì sản lượng nhập khẩu HRC khổ từ 1.900 mm trở lên trong 6 tháng năm 2025 đã làm thất thu rất lớn cho ngân sách nhà nước, ước tính khoảng 90 triệu USD, tương đương 2.300 tỷ đồng.

Giá nhập khẩu thép HRC khổ rộng trên 1.880 mm của Trung Quốc trong tháng 6 bình quân là 502USD/tấn, giảm 13% so với tháng 6/2024 (576USD/tấn) và giảm 6% so với tháng 5/2025.

Tổng lượng nhập khẩu thép cán nóng HRC trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 4,5 triệu tấn, giảm mạnh so với mức gần 6 triệu tấn nhập về Việt Nam trong nửa đầu 2024. Trong đó, sản lượng nhập khẩu các loại thép cán nóng nhập khẩu từ Trung Quốc nửa đầu năm nay là 2,8 triệu tấn, giảm 36% so với cùng kỳ. Tuy nhiên các loại thép khổ rộng từ 1.880 mm trở lên lại được nhập về Việt Nam cao bất thường.

Việc nhập khẩu thép HRC có khổ rộng chỉ chênh lệch rất nhỏ so với hàng hóa thuộc phạm vi điều tra, về bản chất không khác biệt đáng kể so với thép đang bị áp thuế về đặc tính kỹ thuật, mục đích sử dụng, kênh phân phối và hành vi này đã vi phạm Điều 73 và 78 Nghị định 10/2018/NĐ-CP cũng như quy định tại Nghị định 86/2025/NĐ-CP về hành vi lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại.

Hành vi lẩn tránh thuế không chỉ làm triệt tiêu hiệu quả chính sách thuế chống bán phá giá mà còn tạo ra môi trường cạnh tranh méo mó, thiếu công bằng, tiềm ẩn nguy cơ gian lận thương mại có hệ thống. Nguy hiểm hơn, hành vi này làm ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp sản xuất trong nước và gây thất thu lớn cho ngân sách nhà nước.

Từ khi Cục Phòng vệ Thương mại, Bộ Công thương có quyết định khởi xướng điều tra vụ việc, xu hướng dịch chuyển sang nhập khẩu hàng khổ 1.880 mm - 2.000 mm từ Trung Quốc đã bắt đầu diễn ra ngày càng mạnh mẽ.

Nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời thì xu hướng nhập khẩu thép cán nóng không chỉ dừng lại ở khổ rộng trên mà còn mở rộng nhập khẩu các khổ lớn hơn 2.000 mm để sử dụng như thép cán nóng thông thường, làm thất thu ngân sách lớn hơn nữa.

- Ngày 26/7/2024, Bộ Công Thương chính thức điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá (CBPG) đối với một số sản phẩm Thép cán nóng có xuất xứ từ Cộng hòa Ấn Độ và Cộng hòa nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc).
- Ngày 21/2/2025, Bộ Công thương ban hành Quyết định 460/QĐ-BCT về việc áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm thép cán nóng có xuất xứ từ Trung Quốc. Hàng hóa bị áp thuế là một số sản phẩm sắt hoặc thép hợp kim hoặc không hợp kim được cán phẳng; được cán nóng; độ dày từ 1,2 mm đến 25,4 mm; chiều rộng không quá 1.880 mm; chưa được gia công quá mức cán nóng;…
- Ngày 4/7/2025, Bộ Công thương ban hành Quyết định số 1959/QĐ-BCT về việc áp dụng thuế chống bán phá chính thức đối với một số sản phẩm thép cán nóng có xuất xứ từ Trung Quốc.
- Việc nhập khẩu hàng hóa khổ rộng có sự chênh lệch nhỏ so với hàng hóa thuộc phạm vi điều tra, về bản chất không khác biệt đáng kể so với thép đang bị áp thuế về đặc tính kỹ thuật, mục đích sử dụng, kênh phân phối và hành vi này đã vi phạm Điều 73 và 78 Nghị định 10/2018/NĐ-CP cũng như quy định tại Nghị định 86/2025/NĐ-CP về hành vi lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại.

Hoàng Nam