Nhật-Trung Quốc căng thẳng sau phát ngôn của bà Takaichi về vấn đề Đài Loan

Ngày 10-11, Thủ tướng Nhật Sanae Takaichi đã từ chối rút lại sau phát ngôn gây tranh cãi hồi ngày 7-11 về khả năng Tokyo can dự vào một tình huống khẩn cấp liên quan vấn đề đảo Đài Loan (Trung Quốc) trong một số hoàn cảnh nhất định, theo tờ Japan Times.

Tuy nhiên, bà cố gắng giảm nhẹ tác động của phát ngôn, nói rằng bà “không có ý định” thay đổi quan điểm chính thức của chính phủ.

“Tôi đã đưa câu trả lời tương đối cụ thể trong khi xem xét phương án xấu nhất. Từ nay, tôi sẽ tránh phát biểu cụ thể về những kịch bản nhất định” - bà Takaichi nói tại Ủy ban Ngân sách Hạ viện.

Thủ tướng Nhật Sanae Takaichi. Ảnh: AFP-JIJI

Trước đó, phát biểu tại Quốc hội Nhật hôm 7-11, bà Takaichi bày tỏ suy nghĩ về cách thức phản ứng của Nhật có thể diễn ra khi xuất hiện tình trạng khẩn cấp ở Đài Loan.

Theo bà, nếu viễn cảnh trên xảy ra thì nó có thể trở thành tình huống “đe dọa đối với sự tồn vong của Nhật”.

Theo Japan Times, đây là lần đầu tiên một thủ tướng Nhật đương nhiệm có phát ngôn kiểu này.

Phản ứng từ Trung Quốc nhanh chóng xuất hiện.

Trong cuộc họp báo thường kỳ ngày 10-11, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm gọi phát ngôn của bà Takaichi là hết sức “sai trái” và can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc, theo website của Bộ này.

“Đây là hành động vi phạm nguyên tắc 'Một Trung Quốc', các nguyên tắc trong bốn văn kiện chính trị giữa Trung Quốc và Nhật. Hành động này hoàn toàn đi ngược với những cam kết chính trị mà chính phủ Nhật đã đưa ra, và nghiêm trọng cả về bản chất lẫn tác động. Trung Quốc bày tỏ sự phẫn nộ và kiên quyết phản đối, đồng thời đã gửi công hàm phản đối mạnh mẽ tới phía Nhật” - ông Lâm Kiếm nói.

“Nhà lãnh đạo Nhật muốn gửi thông điệp gì? Rốt cuộc, Nhật muốn đưa quan hệ giữa Bắc Kinh và Tokyo đi đến đâu? Trung Quốc kêu gọi Nhật lập tức ngừng can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc và không vượt lằn ranh đỏ" - ông Lâm nói thêm.

Phía Nhật chưa lên tiếng về phát ngôn của ông Lâm.

Trên nền tảng X trước đó, Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Osaka - ông Xue Jian phản ứng gay gắt đối phát ngôn của bà Takaichi (sau đó đã xóa bài đăng vào tối 9-11). Phía Nhật gửi công hàm phản đối đến Bắc Kinh về bài đăng của ông Xue Jian.

Tuy nhiên, sáng 10-11, Đại sứ Trung Quốc tại Nhật Wu Jianghao lại tiếp tục nhấn mạnh lập trường của Bắc Kinh khi đăng bài trên X, khẳng định rằng việc giải quyết vấn đề Đài Loan hoàn toàn do Trung Quốc quyết định.

DƯƠNG KHANG