Nhiều ca nhập viện vì sốc nhiệt, đột quỵ

Số ca đột quỵ tại Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên những ngày nắng nóng tăng gấp 1,5-2 lần so với những ngày thời tiết bình thường.

Cảnh báo từ bác sĩ

Tại Trung tâm Đột quỵ - Khoa Thần kinh, Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên, những ngày gần đây luôn trong tình trạng kín chỗ. Trung bình mỗi ngày, Trung tâm tiếp nhận khoảng 15-20 ca đột quỵ, tăng gấp rưỡi đến gấp đôi so với thời điểm thời tiết ổn định. Trong đó, nhiều trường hợp đến viện muộn, vượt qua "giờ vàng" can thiệp.

Bác sĩ Nguyễn Hữu Đức, Trung tâm Đột quỵ: Một trong những nguyên nhân chính gây đột quỵ ở người cao tuổi là xơ vữa động mạch - tình trạng các mảng bám tích tụ trên thành mạch máu, làm hẹp lòng mạch và tăng nguy cơ hình thành cục máu đông. Bên cạnh đó, các yếu tố như thời tiết nắng nóng, tăng huyết áp, đái tháo đường và các bệnh lý nền khác cũng làm gia tăng nguy cơ đột quỵ.

Khi thời tiết thay đổi đột ngột, đặc biệt là từ môi trường mát (phòng điều hòa) ra nắng nóng ngoài trời, các mạch máu có thể co giãn quá mức, làm bong các mảng xơ vữa. Các mảng này có thể hình thành cục máu đông và gây tắc nghẽn khi di chuyển đến mạch máu não, dẫn tới đột quỵ thiếu máu não. Điều đáng báo động là số ca bệnh trẻ tuổi đang ngày càng gia tăng, có bệnh nhân mới chỉ hơn 30 tuổi, thậm chí là trẻ hơn.

Một bệnh nhân bị đột quỵ trong những ngày nắng nóng may mắn phục hồi tốt.

Không chỉ có đột quỵ, theo bác sĩ CKII Lê Duy Đạo, Trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên: Thời tiết nắng nóng còn kéo theo nhiều ca bệnh khác như say nắng, sốc nhiệt, kiệt sức do mất nước. Trong tuần qua, Bệnh viện tiếp nhận 2 ca nghi do sốc nhiệt nhập viện trong tình trạng hôn mê, co giật. Dù các bác sĩ đã tích cực cứu chữa, nhưng tình trạng bệnh quá nặng nên gia đình xin đưa về.

Một ca đột quỵ may mắn phục hồi

Bà Lương Thị Ngọc, 74 tuổi, trú tại tổ 3, phường Quang Vinh (TP. Thái Nguyên), là một trong những bệnh nhân may mắn được cấp cứu kịp thời. Theo lời kể của chị Nguyễn Hồng Thương, con dâu bà Ngọc: Sáng 31-5, khi đang đi ở ngoài hiên nhà, mẹ tôi cảm thấy mệt, rồi tay phải đột ngột tê liệt, ú ớ gọi người nhà. Rất may, con cháu phát hiện sớm và đưa bà đến viện kịp "giờ vàng". Nhờ can thiệp lấy huyết khối và điều trị tích cực, đến ngày 3-6, mẹ tôi đã bỏ được máy thở và có thể nói chuyện.

Bác sĩ Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên, chăm sóc bệnh nhân trong những ngày nhiệt độ tăng cao.

Bác sĩ Nguyễn Hữu Đức: “Bà Ngọc nhập viện trong tình trạng liệt nửa người, thất ngôn, ý thức lơ mơ. Hình ảnh chụp não cho thấy tắc mạch máu não lớn. Bệnh nhân đã được tiêm thuốc tiêu sợi huyết, can thiệp lấy huyết khối. Nhờ phát hiện sớm và can thiệp kịp thời, sau 4 ngày điều trị, bệnh nhân phục hồi tốt, tỉnh táo, ăn uống và vận động được nhẹ nhàng.

Trường hợp của bà Ngọc là minh chứng điển hình cho tác động của thời tiết nắng nóng tới người cao tuổi, có bệnh lý nền như huyết áp, tiểu đường và một số bệnh lý khác. Bà Ngọc lại có tiền sử viêm gan B, huyết áp không ổn định. Thời tiết oi bức đã trở thành “giọt nước tràn ly”, khiến mạch máu co giãn quá mức, tạo điều kiện hình thành huyết khối gây tắc nghẽn mạch máu não.

Bệnh không chừa ai

Điều đáng nói là nhiều người trẻ tuổi vẫn có tâm lý chủ quan trước thời tiết khắc nghiệt. Nhiều người làm việc dưới trời nắng nhưng không trang bị mũ, áo bảo hộ và uống đủ nước nên dễ dẫn đến mất nước, suy kiệt, thậm chí sốc nhiệt.

Bác sĩ CKII Lê Duy Đạo cảnh báo: “Sốc nhiệt không nhất thiết xảy ra ngoài trời, mà còn có thể xảy ra trong môi trường nóng nực như nhà không có điều hòa, hầm lò, cộng với việc làm việc quá sức… Nếu không bù đủ nước và điện giải, rất dễ rơi vào nguy kịch. Nhiệt độ cơ thể tăng đột ngột trên 40 độ C, sốt liên tục, dẫn tới rối loạn thần kinh trung ương, thậm chí tử vong.

Những ngày nắng nóng, người lao động cần được bố trí sáng làm sớm hơn và chiều làm muộn hơn để tránh thời điểm nóng nắng gay gắt.

Thanh niên là nhóm dễ chủ quan nhất. Nhiều người còn thường nhầm lẫn triệu chứng mệt mỏi, hoa mắt, nhức đầu với cảm cúm thông thường, tự điều trị tại nhà. Khi nhập viện, bệnh đã tiến triển nặng, vượt qua thời điểm can thiệp tối ưu.

Đột quỵ và sốc nhiệt là những bệnh lý có thể phòng tránh được nếu người dân chủ động bảo vệ sức khỏe. Mọi người cần hạn chế ra ngoài trời vào khung giờ nắng gắt (từ 10h-16h). Nếu buộc phải đi ra ngoài hoặc phải làm việc dưới thời tiết nắng nóng thì cần trang bị mũ, áo, kính, khẩu trang cẩn thận. Cùng với đó cần uống đủ nước, bổ sung điện giải và ăn nhiều trái cây tươi chứa vitamin C, Kali, Natri; tăng cường luyện tập thể lực. Những người có bệnh nền cần kiểm soát huyết áp, tiểu đường thường xuyên, không tự ý dừng thuốc.

Lao động trong nhà dưới nền nhiệt cao cũng có thể gây sốc nhiệt nếu làm việc quá sức và không bù đủ nước.

Ngoài ra, người dân cần nhận biết sớm các dấu hiệu đột quỵ như: méo miệng, nói ngọng, tê yếu tay chân một bên, mất thăng bằng, đau đầu dữ dội… để đưa đến cơ sở y tế kịp thời trong “giờ vàng” (dưới 4, 5 giờ từ khi phát bệnh).

Thời tiết khắc nghiệt đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về các mối nguy tiềm ẩn đối với sức khỏe. Không thể xem nhẹ những cơn mệt mỏi, chóng mặt hay tê bì tay chân trong những ngày nắng đỉnh điểm. Một chút chủ quan có thể đánh đổi bằng tính mạng. Bài học từ những bệnh nhân đột quỵ tại Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên chính là lời nhắc nhở để mỗi người cần hết sức cảnh giác, bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.

Hạ Liên