Nhiều hạn chế, vi phạm trong quản lý, cấp phép cho lao động nước ngoài tại TP Đà Nẵng

Lực lượng chức năng Đà Nẵng tổng đạt quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam Lê Thị Thanh Lộc, liên quan vụ án trong đường dây tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép tại Đà Nẵng, tháng 6/2021. (Ảnh minh họa)

Chánh Thanh tra TP Đà Nẵng Phan Thanh Long vừa ký quyết định số 192/TB-TTTP ngày 23/3 thông báo kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong công tác quản lý, cấp giấy phép lao động đối với người lao động nước ngoài làm việc trên địa bàn TP Đà Nẵng tại Sở Lao động-Thương binh và Xã hội thành phố Đà Nẵng và các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Kết luận thanh tra chỉ rõ nhiều tồn tại, thiếu sót, sai phạm cần chấn chỉnh, khắc phục như hồ sơ thẩm định, chấp thuận nhu cầu sử dụng lao động nước ngoài còn một số nội dung thiếu sót về công tác thẩm định, kiểm tra thông tin tại hồ sơ chấp thuận nhu cầu sử dụng lao động nước ngoài của các doanh nghiệp, tổ chức; ban hành văn bản chấp thuận không thống nhất về nội dung.

Hồ sơ cấp giấy phép lao động còn thiếu sót về hồ sơ không có bản chính hoặc bản sao có chứng thực hợp đồng lao động; không có bản sao có chứng thực hộ chiếu; thông tin về thời gian làm việc của người lao động tại các tổ chức ở nước ngoài thể hiện trên giấy tờ chứng nhận kinh nghiệm làm việc đã được xác nhận trùng với thời gian người lao động tạm trú tại Việt Nam; thông tin tên và ngành nghề kinh doanh không chính xác; hợp đồng lao động ký trước thời điểm cấp giấy phép lao động không đúng quy định.

Thời gian qua, Đà Nẵng đã xử lý nhiều vụ việc liên quan lao động nước ngoài nhập cảnh trái phép.

Có 72 hồ sơ không có bản chính hoặc bản sao có chứng thực hợp đồng lao động theo quy định tại khoản 3 Điều 12 Nghị định số 11/2016/NĐ-CP và khoản 3 Điều 11 Nghị định số 152/2020/NĐ-CP. Có 1 hồ sơ không có bản sao có chứng thực hộ chiếu theo quy định; 3 hồ sơ không có bản chính hoặc bản sao có chứng thực hợp đồng lao động theo quy định; đồng thời, thời gian làm việc của người lao động tại các tổ chức ở nước ngoài thể hiện trên giấy tờ chứng nhận kinh nghiệm làm việc đã được xác nhận trùng với thời gian người lao động tạm trú tại Việt Nam.

Có 1 trường hợp có thông tin tên và ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp trên văn bản đề nghị cấp giấy phép cho người lao động nước ngoài không đúng quy định, 1 trường hợp người sử dụng lao động ký kết hợp đồng lao động vào ngày 18/8/2020 trước thời điểm cấp giấy phép lao động ngày 25/8/2020 và có 13 hồ sơ cấp giấy phép lao động năm 2021, qua kiểm tra thành phần hồ sơ đầy đủ theo quy định; tuy nhiên có thông tin trùng lặp về địa điểm công chứng, khám sức khỏe, người dịch hồ sơ, người nộp hồ sơ không có thông tin nhân thân, không có giấy giới thiệu hoặc giấy ủy quyền của doanh nghiệp xin cấp phép.

Thanh tra cho thấy, việc thu hồi giấy phép lao động chỉ thực hiện xác nhận, thu hồi giấy phép lao động đối với các trường hợp do người sử dụng lao động trả lại, không thực hiện công tác rà soát, kiểm tra để kịp thời xử lý theo quy định.

Việc thực hiện trả giấy phép lao động đối với người lao động nước ngoài cho đơn vị, doanh nghiệp sử dụng người lao động nước ngoài tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Sở thể hiện qua Sổ giao nhận rất sơ sài, không có thông tin người trực tiếp giao trả kết quả; nội dung giao trả chỉ thể hiện tên người sử dụng lao động, không ghi rõ số giấy phép lao động/số văn bản cần trả; không ghi rõ họ tên, không có thông tin nhân thân người nhận, không có thông tin, giấy tờ chứng minh người nhận kết quả là đại diện cho doanh nghiệp hoặc được doanh nghiệp ủy quyền nhận thay…

Có 25 doanh nghiệp vi phạm về việc không có xây dựng và thực hiện theo hệ thống thang, bảng lương nhưng không bảo đảm mức tối thiểu vùng theo quy định tại Điều 93 Bộ luật Lao động năm 2019; không lập sổ quản lý lao động nước ngoài theo quy định; không thực hiện hoặc thực hiện chưa đầy đủ các báo cáo về tình hình sử dụng lao động nước ngoài theo quy định; không đăng ký tham gia hoặc đăng ký tham gia chưa đầy đủ bảo hiểm xã hội cho người lao động nước ngoài theo quy định…

Thanh tra chỉ rõ 10 hồ sơ cấp phép lao động nước ngoài của 4 doanh nghiệp có dấu hiệu làm giả hồ sơ để người nước ngoài nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam dưới dạng chuyên gia, nhưng qua kiểm tra thực tế không làm việc tại các tổ chức, doanh nghiệp.

Tất cả các giấy phép lao động của lao động nước ngoài được nêu trên tại thời điểm kiểm tra thực tế chưa được thu hồi và không xác định được đối tượng đang sử dụng giấy phép lao động: có dấu hiệu tội phạm theo khoản 126 Điều 1 Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13: Tội Tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép. Đối với 2 hồ sơ chấp thuận nhu cầu sử dụng lao động nước ngoài của 2 doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm khoản 126 Điều 1 Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13: Tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; Tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức.

12 hồ sơ này đã chuyển Cơ quan điều tra, Công an TP Đà Nẵng để tiếp tục điều tra, làm rõ.

Thanh tra TP Đà Nẵng kiến nghị Sở Lao động-Thương binh và Xã hội tiến hành kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân và có biện pháp xử lý, chấn chỉnh về những hạn chế, thiếu sót nêu trên, thực hiện rà soát, chấn chỉnh ngay việc thực hiện trả kết quả cấp phép đúng đối tượng theo quy định.

Thực hiện kiểm tra và có biện pháp xử lý theo quy định pháp luật đối với các tổ chức, doanh nghiệp có sai phạm trong công tác quản lý, sử dụng lao động nước ngoài như đã nêu trên và các trường hợp tương tự theo quy định pháp luật.

Kiểm tra, rà soát các hồ sơ có thông tin trùng lặp và 8 doanh nghiệp chưa được kiểm tra; chủ trì, phối hợp các cơ quan, đơn vị liên quan rà soát, tham mưu cho UBND thành phố có biện pháp chấn chỉnh việc thực hiện quy chế phối hợp liên quan công tác quản lý, cấp giấy phép lao động cho lao động nước ngoài trên địa bàn thành phố.

Kiến nghị Chủ tịch UBND thành phố chỉ đạo Sở Lao động-Thương binh và Xã hội tổ chức thực hiện nghiêm túc các nội dung kiến nghị tại Kết luận thanh tra; Công an thành phố Đà Nẵng tiến hành điều tra làm rõ đối với các hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm do Thanh tra thành phố chuyển sang theo quy định.

ANH ĐÀO