Nhiều lợi ích khi số hóa và ứng dụng công nghệ trong du lịch
Đẩy mạnh số hóa du lịch Việt Nam đang trở thành xu hướng tất yếu trong bối cảnh công nghệ 4.0 phát triển mạnh mẽ, mở ra cơ hội nâng cao chất lượng trải nghiệm du khách và quảng bá văn hóa, thiên nhiên đất nước. Việc ứng dụng công nghệ số không chỉ giúp tối ưu hóa quản lý tài nguyên du lịch, mà còn tạo ra các nền tảng trực tuyến thông minh, kết nối du khách với các dịch vụ đa dạng, từ đặt vé, cho đến trải nghiệm thực tế ảo tại các điểm đến nổi tiếng. Số hóa du lịch không chỉ thúc đẩy sự tiện lợi, minh bạch mà còn góp phần xây dựng hình ảnh Việt Nam hiện đại, hấp dẫn trên bản đồ du lịch toàn cầu, cũng như hỗ trợ phát triển bền vững ngành kinh tế mũi nhọn này.
Xác định việc ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ để nâng tầm du lịch là xu hướng tất yếu, nhiều tỉnh thành ở Việt Nam trong những năm gần đây đã đẩy mạnh số hóa để phục vụ và mang đến nhiều tiện ích cho du khách, nhất là việc đưa các điểm đến lên môi trường số. Đơn cử như tại thị xã Mộc Châu (Sơn La) là một điển hình trong việc điển hình ứng dụng số hóa làm du lịch, tạo tiện lợi cho khách tham quan. Nổi bật nhất là mô hình du lịch thông minh được xây dựng trên cơ sở nền tảng có sẵn là trang website của thị xã Mộc Châu.
Bên cạnh đó, các đơn vị, cơ sở du lịch, dịch vụ ở Mộc Châu đã nắm bắt nhu cầu thị trường, tuyên truyền, quảng bá sản phẩm đặc sắc của mình qua mạng xã hội, môi trường số. Chính quyền địa phương đã xây dựng bản đồ du lịch tương tác thông minh 3D/360 Mộc Châu mô tả chi tiết toàn cảnh 14 địa điểm du lịch hấp dẫn với hơn 75 hình ảnh 3D, được đưa vào sử dụng tại địa chỉ 3dmocchau.com đã góp phần quảng bá hình ảnh Mộc Châu, giúp khách du lịch tiếp cận được gần hơn, nhanh hơn, chính xác hơn với các dịch vụ du lịch trên địa bàn.
Tại Hà Nội, hệ thống vé điện tử hiện đã xuất hiện tại nhiều điểm di tích nổi tiếng như Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Hoàng thành Thăng Long, và Nhà tù Hỏa Lò… Đồng thời, thành phố cũng triển khai hệ thống hỗ trợ thuyết minh với công nghệ giao tiếp không dây; ứng dụng các công nghệ số hóa như: công nghệ số hóa quét Laser 3D, không ảnh, thực tế ảo AR/VR… Hay sử dụng mã QR đã dần trở nên quen thuộc trong việc hướng dẫn thông tin chi tiết cho du khách. Anh Hoàng Minh Bảo, du khách đến từ Hà Tĩnh chia sẻ: "Sử dụng hệ thống vé điện tử tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám là rất tiện lợi, tôi chỉ cần quét mã QR là một nhóm người có thể vào di tích dễ dàng thay vì mua mỗi người một vé giấy như phương thức truyền thống. Điều này giúp chúng tôi có thêm thời gian để trải nghiệm điểm đến".

Công nghệ 3D Mapping kể câu chuyện lịch sử và đạo học tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám
Trong khi đó, tương tự như nhiều địa phương khác TP. Hồ Chí Minh đã triển khai ứng dụng công nghệ 3D trong thông tin, quảng bá du lịch và cập nhật 366 tài nguyên du lịch lên trên Google Earth và Google Map; đưa sản phẩm du lịch lên sàn giao dịch thương mại điện tử… Thành phố cũng đang đầu tư hệ thống dữ liệu dùng chung cho ngành du lịch, giúp doanh nghiệp dễ dàng khai thác tài nguyên, xây dựng cộng đồng số và tích hợp lên các nền tảng quốc tế.
Về phía doanh nghiệp, chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ cũng đem lại hiệu quả thiết thực. Hiệp hội Du lịch TP. Hồ Chí Minh cho biết, nắm bắt được xu thế số hóa, nhiều doanh nghiệp cũng đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để quản lý đặt phòng, dự báo lượng khách, điều chỉnh giá theo thời gian thực, phân tích hành vi tiêu dùng.
Theo Hiệp hội, AI giúp tiết kiệm nhân lực, tối ưu vận hành và mang lại trải nghiệm cá nhân hóa hơn cho khách hàng. Bên cạnh AI, nền tảng mạng xã hội cũng đang được tận dụng trở thành công cụ quảng bá du lịch hiệu quả. Các video ngắn giới thiệu điểm đến, chia sẻ mẹo du lịch hay hành trình trải nghiệm được lan truyền nhanh, tiếp cận mạnh mẽ nhóm khách trẻ vốn là những người hiện theo xu hướng chọn lựa và tìm kiếm điểm đến qua hình ảnh trực quan. Doanh nghiệp tiết kiệm được rất nhiều kinh phí, không cần tốn tiền cho một chiến dịch marketing tốn kém, đôi khi một video chân thực, sáng tạo cũng có thể kéo hàng ngàn, thậm chí cả triệu lượt quan tâm đối với một điểm đến.

Đẩy mạnh số hóa, ứng dụng công nghệ nâng cao trải nghiệm trong du lịch
Ở góc độ cơ quan quản lý, Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Hồ An Phong nhận định: Với du lịch, chuyển đổi số là đi đầu, tất yếu và khách quan. Khi ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI), nền tảng thông minh… du lịch sẽ phát triển rất nhanh và bền vững.
Hiện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tập trung phát triển hệ sinh thái du lịch thông minh theo hướng đồng bộ, thống nhất nhằm phục vụ công tác quản lý nhà nước, kinh doanh du lịch và nâng cao trải nghiệm của du khách. Hiện Bộ đã nghiên cứu, xây dựng Bộ tiêu chí đánh giá nền tảng số quốc gia quản trị và kinh doanh du lịch; Bộ chỉ số đánh giá hiệu quả điểm đến du lịch thông minh. Đồng thời, ban hành Tài liệu hướng dẫn và tổ chức tập huấn các địa phương, doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi số du lịch.
Bên cạnh đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đang thực hiện ba dự án: số hóa di sản, du lịch thông minh và trung tâm điều hành của Bộ. Cùng với đó, tận dụng nguồn lực từ các tổ chức quốc tế, nền tảng mạng xã hội, ký kết hợp tác để kết nối du lịch thông minh trên toàn thế giới.