Nhiều thách thức nâng cao chất lượng dân số
ĐBP - Thực hiện Chiến lược dân số đến năm 2030 là cơ hội lớn để chuyển từ dân số - kế hoạch hóa gia đình (KHHGÐ) sang dân số và phát triển. Hiện nay, Ðiện Biên đang cùng lúc phải thực hiện hai mục tiêu: Dân số - kế hoạch hóa gia đình và dân số - phát triển. Thực tế cho thấy, trong thực hiện mục tiêu dân số - KHHGÐ, tỉnh đã đạt được những thành quả đáng kể khi đã giảm tỷ suất sinh đến năm 2020 còn 0,79%; tỷ lệ phát triển dân số đạt 1,46%; tỷ số giới tính khi sinh đạt mức cân bằng. Vì vậy, đây cũng là thời điểm thích hợp và cần thiết để tỉnh thực hiện mục tiêu dân số và phát triển.
Những năm qua tỉnh, ngành Y tế, Chi cục Dân số - KHHGÐ đã có nhiều cố gắng trong việc nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn, hướng tới phát triển bền vững như: Công tác truyền thông, giáo dục về dân số được duy trì và tăng cường. Các mô hình dân vận khéo “Bản không có tảo hôn, không có hôn nhân cận huyết thống”, câu lạc bộ nâng cao chất lượng dân số, câu lạc bộ tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân, câu lạc bộ người cao tuổi… được duy trì hoạt động thường xuyên. Có thể thấy cả hệ thống chính trị đã vào cuộc trong thực hiện mục tiêu dân số và phát triển.
Theo báo cáo mới đây của Chi cục Dân số - KHHGÐ, năm 2020, Chương trình sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh được triển khai tại 10/10 huyện, thị xã, thành phố với 100% xã, phường, thị trấn thực hiện. Chương trình này đã góp phần không nhỏ trong việc phát hiện, can thiệp sớm dị tật ở thai nhi và trẻ sơ sinh để trẻ sinh ra mạnh khỏe, tránh được những hậu quả nặng nề do dị tật bẩm sinh. Cùng với đó, dịch vụ dân số - KHHGÐ được duy trì và ngày càng nâng cao về chất lượng, cơ bản đáp ứng nhu cầu của cộng đồng.
Tuy vậy, việc thực hiện mục tiêu nâng cao chất lượng dân số còn nhiều thách thức. Trong việc thực hiện tiêu chí quốc gia về y tế xã thì tiêu chí về dân số - KHHGÐ chưa đạt. Toàn tỉnh mới có 47/129 xã đạt chỉ tiêu về tăng dân số tự nhiên; 78/129 xã đạt chỉ tiêu về tỷ lệ sinh con thứ 3. Tuổi thọ trung bình của người dân dù đã tăng lên 68,5 tuổi nhưng chưa cao so với mặt bằng chung cả nước. Tỷ lệ người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ mới đạt 58,8%... Số liệu trên chứng tỏ chất lượng dân số của tỉnh ta còn thấp.
Hiện nay, Sở Y tế, Chi cục Dân số - KHHGÐ đang thực hiện kế hoạch hành động giai đoạn 2020 - 2025 thực hiện Chiến lược dân số đến năm 2030; thực hiện chương trình mức sinh phù hợp các vùng, các đối tượng đến năm 2030. Ngành đang tham mưu thực hiện chương trình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi đến năm 2030… Dân số trong độ tuổi lao động đông nhưng chất lượng nguồn nhân lực còn hạn chế nên về lâu dài, cải thiện chất lượng nguồn nhân lực, trong đó đào tạo nghề đóng vai trò quan trọng. Cùng với đó là tăng cơ hội việc làm, nhất là cho thanh niên vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa… Ðây là những hành động nhằm cải thiện và từng bước nâng cao chất lượng dân số được tỉnh quan tâm thực hiện.
Mặc dù trong thực tế vẫn còn nhiều thách thức vì cần triển khai toàn diện các vấn đề về dân số nhưng bằng vào việc tỉnh và các cấp, ngành liên quan đã lựa chọn những vấn đề ưu tiên và sớm có kế hoạch thực hiện, chúng ta có thể tin tưởng rằng các mục tiêu, chỉ tiêu nâng cao chất lượng dân số sẽ có kết quả khả quan.