Nhiều xã 'rớt chuẩn' tiêu chí nông thôn mới

Ngày 24/4/2022, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 894 ban hành Bộ tiêu chí xã nông thôn mới và Bộ tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao tỉnh Lào Cai giai đoạn 2022 - 2025. Theo đó, Bộ tiêu chí xã nông thôn mới giai đoạn 2022 - 2025 có 19 tiêu chí lớn và 58 tiêu chí thành phần; Bộ tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao có 19 tiêu chí lớn và 75 tiêu chí thành phần. Sau khi các bộ tiêu chí mới được ban hành, nhiều địa phương đã rà soát, đánh giá lại các tiêu chí và hầu hết các xã “rớt chuẩn” so với bộ tiêu chí mới.

Xã Tà Chải (Bắc Hà) đón Bằng công nhận xã nông thôn mới nâng cao tháng 7/2022.

Theo lộ trình, xã Trịnh Tường (Bát Xát) phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới năm 2022. Đánh giá việc thực hiện các tiêu chí nông thôn mới của xã Trịnh Tường năm 2021 cho thấy, xã đạt 15/19 tiêu chí, các tiêu chí chưa đạt (trường học, nghèo đa chiều, thu nhập, quốc phòng và an ninh) còn ở mức thấp so với bộ tiêu chí xã nông thôn mới giai đoạn 2017 - 2020.

Theo ông Lầu A Páo, Bí thư Đảng ủy xã Trịnh Tường, chương trình xây dựng nông thôn mới ở Trịnh Tường gặp rất nhiều khó khăn do đặc thù của xã có nhiều thôn vùng cao (9 thôn), thôn xa nhất cách trung tâm xã khoảng 20 km, giao thông khó khăn. Bên cạnh đó, có nhiều tiêu chí liên quan đến xây dựng hạ tầng (trường học, giao thông…) vượt ngoài khả năng tự thực hiện của địa phương do nhu cầu kinh phí đầu tư lớn. Ví dụ, đối với tiêu chí trường học, để đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2022 - 2025, xã cần gần 100 tỷ đồng để xây dựng 2 trường đạt chuẩn.

Kết quả rà soát mới nhất, theo bộ tiêu chí xã nông thôn mới giai đoạn 2022 - 2025, xã mới đạt 11 tiêu chí, “rớt chuẩn” 4 tiêu chí so với năm 2021, một số tiêu chí còn cách xa mức đạt chuẩn. Đơn cử như tiêu chí thu nhập, hiện thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn xã đạt 30,75 triệu đồng/năm (kém mức đạt chuẩn hơn 8 triệu đồng). Đối với tiêu chí hộ nghèo đa chiều, xã còn 49,9%. Còn đối với tiêu chí trường học, xã chỉ có thể đạt khi 2 trường được cấp kinh phí đầu tư xây dựng…

Bí thư Đảng ủy xã Trịnh Tường Lầu A Páo khẳng định: Mặc dù khó khăn nhưng xã sẽ nỗ lực phấn đấu đạt các tiêu chí do người dân tham gia thực hiện, nhất là nhà ở dân cư và giao thông, môi trường và an toàn thực phẩm… Tuy nhiên, việc phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2022 sẽ rất khó đối với xã.

Là xã vừa đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2021 và đón nhận Bằng công nhận đạt chuẩn tháng 7/2022, nhưng xã Tà Chải (Bắc Hà) vẫn có tiêu chí khó đạt chuẩn so với bộ tiêu chí mới. Một trong số đó là tiêu chí thu nhập. Năm 2021, thu nhập bình quân đầu người của xã Tà Chải đạt 38,65 triệu đồng, tuy nhiên, theo bộ tiêu chí giai đoạn mới, thu nhập bình quân đầu người năm 2022 phải đạt trên 47 triệu đồng.

Tuyến đường qua trung tâm xã Trịnh Tường (Bát Xát) xuống cấp.

Không chỉ Trịnh Tường, Tà Chải mà hầu hết các xã trên địa bàn tỉnh bị “rớt chuẩn” do tiêu chuẩn của bộ tiêu chí giai đoạn mới cao hơn nhiều so với tiêu chuẩn của giai đoạn cũ.

Lý giải về vấn đề này, ông Nguyễn Trung Kiên, Phó Chánh Văn phòng chuyên trách Văn phòng điều phối nông thôn mới tỉnh cho rằng, việc các xã “rớt chuẩn” tiêu chí giai đoạn trước so với bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới và nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2022 - 2025 là có cơ sở, bởi yêu cầu của giai đoạn mới cao hơn, chuẩn tiêu chí của giai đoạn trước không còn phù hợp với sự phát triển. Đây là thách thức, đồng thời là động lực để các xã thi đua, phấn đấu xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao sôi nổi hơn nữa.

“Với vai trò là cơ quan thường trực, chúng tôi sẽ tiếp tục tham mưu với Ban Chỉ đạo tỉnh, làm việc với ban chỉ đạo các địa phương tìm giải pháp từng bước tháo gỡ khó khăn để triển khai xây dựng nông thôn mới thuận lợi, hiệu quả” - ông Kiên nói.