Nhịn ăn gián đoạn: Nên hay không?

Nhịn ăn gián đoạn là cách sắp xếp lại thời gian ăn uống, để cơ thể có khoảng nghỉ dài hơn giữa các bữa.

3 cách nhịn ăn gián đoạn phổ biến nhất là:

- 16:8: Nhịn 16 tiếng, ăn trong 8 tiếng.

- 5:2: 5 ngày ăn bình thường, 2 ngày ăn ít.

- Cách nhật: Hôm nay ăn thoải mái, mai ăn rất ít.

Để thực hiện các phương pháp trên, đều cần sự kỷ luật và thích nghi. Không có phép màu nào giúp bụng của chúng ta nhỏ lại sau vài hôm nhịn ăn, bởi dạ dày sẽ "phản đối" kịch liệt nếu đang cho nghỉ xong lại phải làm quá sức.

Nhịn ăn gián đoạn đã được các hiệp hội lớn như ADA (Đái tháo đường Hoa Kỳ), AHA (Tim mạch Hoa Kỳ) và Cochrane Review công nhận là một lựa chọn hợp lý để giảm cân và cải thiện sức khỏe chuyển hóa.

Các nghiên cứu cho thấy nhịn ăn gián đoạn có thể giúp giảm cân tương đương chế độ ăn kiêng calo thông thường; giảm mỡ bụng, huyết áp, mỡ máu và kháng insulin; kích hoạt cơ chế autophagy - giúp cơ thể “tự dọn rác”.

Để thực hiện nhịn ăn gián đoạn, cần sự kỷ luật và thích nghi. (Ảnh minh họa)

Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng không phải ai cũng phù hợp để nhịn ăn gián đoạn. Người có bệnh dạ dày, đang mang thai, tiểu đường dùng thuốc mạnh… cần bác sĩ hướng dẫn để tránh tụt đường huyết hoặc đau dạ dày.

Khi thực hiện nhịn ăn gián đoạn, phần lớn người khỏe mạnh chỉ gặp tác dụng phụ nhẹ như đói, đau đầu, hơi cáu kỉnh. Sau vài ngày, hầu hết sẽ thấy ổn hơn.

Nhưng cũng có những trường hợp phải bỏ cuộc sớm vì: hạ đường huyết (đặc biệt người tiểu đường dùng insulin hoặc các thuốc viên có tác dụng hạ đường mạnh); khó chịu vùng bụng, ợ nóng (dù chưa có bằng chứng về việc nhịn ăn gián đoạn gây loét dạ dày); mệt mỏi, tụt huyết áp nhẹ.

Trường hợp người khỏe mạnh, kỷ luật tốt muốn giảm cân thì có thể thử với phương pháp 16:8, bắt đầu từ 12:12 để cơ thể làm quen.

Đối với người có bệnh nền, hay tụt đường huyết, chỉ nên thực hiện nhịn ăn gián đoạn khi có bác sĩ theo dõi.

Cuối cùng, nhịn ăn gián đoạn sẽ vô nghĩa nếu sau đó cơ thể được nạp bù gấp đôi lượng thức ăn hoặc bỏ qua vận động.

Đây cũng chỉ là một lựa chọn trong rất nhiều cách chăm sóc sức khỏe. Điều quan trọng nhất là cần ăn uống điều độ, vận động thường xuyên và yêu thương cơ thể đúng cách, bởi giảm cân và khỏe mạnh không đến từ việc “ép xác”, mà đến từ sự cân bằng và bền vững.

Bác sĩ Dương Minh Tuấn

Khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội

THANH THANH (Ghi)