Nhìn ra thế giới: Những câu chuyện khởi nghiệp thú vị tại Israel (Phần 1)

Một trong những sở thích của con người chúng ta là thích được nổi trên mặt nước như thế này. Và không có nơi nào tốt hơn để thỏa mãn điều này bằng nơi đây: Biển chết ở Israel. Tại đây, không cần phải dùng đến bất kỳ một sự nỗ lực nào, những loài động vật có vú thì đều có thể nổi được trên mặt nước này. Có một số cách thức để nổi trên mặt nước một cách thường thấy ở đây là bạn cần phải ngâm mình xuống bùn, bôi bùn lên người và sau đó là thư giãn với một cuốn tạp chí hay trên tay như thế này.

Israel có rất nhiều điều tuyệt vời và đây là một trong những điều tuyệt vời nhất. Người Ả Rập, người do Thái và các du khách cùng những người đến đây để dẫn các chương trình truyền hình, tất cả đều đến đây và không thể không cùng nhau nổi trên mặt biển trong một khoảng thời gian nhất định nào đó. Đó là một niềm vui! Sẽ thật tuyệt vời nếu câu chuyện này có thể sớm diễn ra. Thế những, nó lại không thể diễn ra như mong muốn.

Đến Israel ta có thể tận mắt chứng kiến những căng thẳng gay gắt bao trùm đất nước này. Những quả bóng bay do thám này đang bay trên những con đường cao tốc, những bức tường có rào chắn được dựng lên tại thành phố Ả rập và những điểm du lịch trở nên yên tĩnh do những vụ đâm dao, những hành động bạo lực ngẫu nhiên đã trở nên phổ biến trong vòng 2 năm 2014, 2015.

Và trong chương trình này, chúng ta sẽ tìm hiểu xem làm thế nào mà những mối đe dọa khói lửa liên tục ấy lại dẫn đến sự ra đời của ngành công nghiệp công nghệ của Israel ….và làm thế nào mà Israel có thể trở thành một cường quốc công nghệ với hàng nghìn doanh nghiệp khởi nghiệp tiên tiến.

NHỮNG DOANH NHÂN XUẤT THÂN TỪ QUÂN ĐỘI

Quân đội Israel chiếm lĩnh phần lớn văn hóa của đất nước này. Ở độ tuổi 18, cả nam và nữ sẽ đều tham gia nghĩa vụ quân sự bắt buộc trong thời gian 2 tới 3 năm. Những thanh niên này sẽ phải cố gắng để học cách đối phó với những tình huống căng thẳng nhất. Những quân nhân trẻ làm việc tại Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) học cách sử dụng các công nghệ quân sự tiên tiến.

Để xem đơn vị quân sự này đã mang lại cho Israel những công nghệ tiên tiến độc nhất vô nhị như thế nào, tôi đã quyết định xem một tổ hợp tên lửa đánh chặn tầm thấp Iron Dome ở khoảng cách gần. Và tôi đã đến Ashkelon, thành phố duyên hải phía nam Tel Aviv, phía trên dải Gaza. Tại đây một trong số hàng chục tổ hợp Iron Dome được bố trí sẵn sàng để đánh chặn tên lửa, mang lại cho Israel lá chắn chống lại những cuộc tấn công từ trên không.

Chỉ mất 3 năm và khoảng 200 triệu đô la để phát triển hệ thống phòng vệ này. Nó dựa vào một rada có thể phát hiện ngay lập tức khi một tên lửa được phóng. Các thuật toán nhanh chóng xác định vật thể được phóng nào đó có mặt trong không gian và liệu nó có hướng đến những khu vực đông dân cư hoặc chiến lược hay không. Nếu điều đó xảy ra, bệ phóng Iron Dome sẽ phóng tên lửa của chính mình. Tổ hợp Iron Dome được cho là đã bắn hạ hơn 1.000 tên lửa kể từ khi được kích hoạt vào năm 2011 với tỷ lệ thành công 90%. Một số người đặt câu hỏi về độ chính xác của những thiết bị này, tuy nhiên điều rõ ràng là những thuật toán có khả năng định hướng những vật thể bay cũng như phân tích các lợi ích chi phí, một trong số những thuật toán tiên tiến nhất thế giới.

Hệ thống bệ phóng này có tính di động cao và liên tục được di chuyển. Địa điểm này và nhiều địa điểm khác chỉ là tạm thời.

Thật khó để hình dung công nghệ này đã thay đổi cuộc sống của những người dân thường Israel như thế nào.

Thực ra thì đối với nhiều người Palestine, Iron Dome có ý nghĩa khác. Nhưng đó chỉ là phần nổi được nhìn thấy một cách rõ ràng của hệ thống an ninh Israel như máy bay không người lái, các trạm kiểm soát và công nghệ gián điệp. Những công nghệ này được đưa vào sử dụng ngay lập tức ở bờ Tây, dải Gaza và trên khắp Israel. Và các vụ đánh bom khủng bố đã giảm, tên lửa đã được sử dụng.

Điều đáng chú ý là tốc độ tiếp nhận của giới trẻ Israel về những loại hình công nghệ mới này và tư nhân hóa chúng sau khi rời quân ngũ. Trong cuộc sống thường ngày, công nghệ của Israel đang xuất hiện trên khắp thế giới.

Khởi nghiệp lấy cảm hứng từ Lực lượng phòng vệ Israel

Các doanh nghiệp khởi nghiệp đặt trụ sở tại Tel Aviv, tại khu dân cư sôi động, họ mang lại cho thành phố nguồn năng lượng và con người có cơ hội thoát khỏi những văn phòng nhỏ hẹp.

Tôi đến đây để gặp một trong những người đã hình thành nên văn hóa của các doanh nghiệp khởi nghiệp Israel. Ông Shlomo Kramer, người từng phục vụ trong Lực lượng phòng vệ Israel cách đây khoảng 25 năm, và công ty của ông đã phát minh ra “bức tường lửa” đáng kinh ngạc.

Ông SHLOMO KRAMER, Người sáng lập kiêm CEO công ty Cato Networks: “Chúng tôi luôn có tinh thần khởi nghiệp, chúng tôi luôn thảo luận về những vấn đề mình quan tâm và mà sau đó chúng tôi sẽ tiến hành thực hiện nó.”

Giống như nhiều người thuộc giới tinh hoa công nghệ Israel, ông Shlomo khởi đầu với đơn vị 8200. Đơn vị này được coi là nhánh cao nhất của lực lượng phòng vệ Israel đúng không, đây có phải là điều nổi tiếng nhất của lực lượng phòng vệ không, tôi đoán là nó được hiểu tương đương với Cơ quan An ninh Quốc gia tại Mỹ.

Và các ý tưởng hoạt động giống như một mạng lưới quan hệ không bao giờ kết thúc. Câu hỏi đầu tiên mà bạn được hỏi khi tham dự một bữa tiệc cocktail là bạn đã phục vụ trong đơn vị nào. Đối với những thành viên của đơn vị 8200, chính các mối quan hệ đã dẫn đến việc Israel thống trị lĩnh vực phần mềm và phần cứng an ninh.

Điều gì đã khiến Israel phù hợp với các doanh nghiệp khởi nghiệp và công nghệ?

Bản thân Israel đã là một công ty khởi nghiệp. Bạn biết đấy, Tel Aviv cách đây 100 năm không có gì và mọi người có cảm thấy cần phải bắt tay vào tạo dựng nên điều gì đó từ chỗ không có gì ấy. Đó là ý tưởng nền tảng của việc tất cả chúng tôi đều là những người khởi nghiệp. Luôn có sự hình thành thêm những đơn vị mới, và luôn có thêm những nhân tài mới. Bạn có nguyên tắc cho một quốc gia khởi nghiệp thành công.

Ông Shlomo đã đầu tư vào hàng chục công ty khởi nghiệp Israel. Và để chứng kiến kết quả tận cùng của những gì lực lượng phòng vệ Israel có thể tạo cảm hứng, tôi đã đến Herzlya, một thành phố biển nhỏ và là trung tâm công nghệ cạnh tranh với Tel Aviv. Tại đây có công ty Space Pharma, chuyên sản xuất thuốc.

Nếu con người muốn chuyển đi khỏi trái đất, họ phải học hỏi các điều kiện vi trọng lực để tồn tại trên đường đến sao Hỏa và những nơi khác nữa.

Giám đốc điều hành Yossi Yamin, trước đây là người đứng đầu chương trình vệ tinh của lực lượng phòng vệ Israel, sau đó ông ấy và các đồng đội nảy sinh một ý tưởng lớn có khả năng mang lại lợi nhuận cao. Và họ cùng nhau tạo lập nên một số phần mềm không gian, thu hút các chuyên gia khoa học không gian để cố gắng giúp cho cuộc sống của các phi hành gia trở nên dễ dàng hơn.

Ông YOSSI YAMIN, Người sáng lập, CEO của SpacePharma: "Chúng ta có một sự thật tối thiểu cần hiểu rằng, các phi hành gia không phải là các nhà khoa học, họ cần phải tồn tại, cần phải được đào tạo để có thể ngủ, và họ không thể mất quá nhiều thời gian cho việc nghiên cứu khoa học."

Space Pharma đã tạo ra một phòng thí nghiệm với kích thước một hộp giày được đưa vào quỹ đạo bằng tên lửa từ các công ty như SpaceX. Mục tiêu là thu nhỏ thiết bị khoa học tối tân này và điều khiển tự động cách thức nó tiến hành các thí nghiệm. Thiết bị này có thể cho phép nhiều hoạt động nghiên cứu khoa học hơn được tiến hành trên trạm vũ trụ quốc tế.

Bác sỹ MOLLY K. MULLIGAN; Giám đốc công nghệ phòng thí nghiệm, SpacePharma: “Bây giờ chúng ta sẽ đi vào phòng thí nghiệm. Đây là một phòng thí nghiệm sinh học nhỏ nhưng các thiết bị lại lớn và bạn không thể mang chúng vào không gian. Vì vậy, toàn bộ ý tưởng tập trung vào việc làm thế nào để những thiết bị này được thu nhỏ lại phục vụ mục đích đưa chúng vào không gian.”

Một phòng thí nghiệm thông thường có những máy móc cỡ bằng những chiếc tủ lạnh, và cả những chiếc kính hiển vi, những ống nhỏ dùng để truyền nước hay các chất lỏng, hóa chất. Đó là một hỗn độn rất nhiều thứ, khó có thể thực hiện ở đây, trên trái đất này.

Nghiên cứu đã được thực hiện trên trạm vũ trụ ISS, dẫn đến việc phát triển những loại thuốc mới và những hiểu biết sâu sắc về các sinh vật. Các phân tử trôi nổi một cách tự do và các dung dịch hoạt động một cách tự nhiên hơn khi chúng nằm phẳng trên đĩa petri.

Bác sỹ MOLLY K. MULLIGAN; Giám đốc công nghệ phòng thí nghiệm, SpacePharma: “Mỗi ngày, cuộc sống của chúng ta bị thống trị bởi những thấu kính của lực hấp dẫn, những gì đi lên phải rơi xuống. Chúng tôi xóa bỏ lực hấp dẫn này và biết được những điều mới mẻ.”

Space Pharma muốn sử dụng những công nghệ của mình để giúp các công ty và các nhà nghiên cứu thực hiện hàng chục thí nghiệm khác nhau để xem không gian có thể dạy chúng ta những điều gì.

Thực hiện : Vân Hương