Nhóm Bông Hồng Đen tổ chức xét nghiệm HIV ở Hải Phòng: Hoạt động của dự án phòng, chống HIV/AIDS

Ths.Võ Hải Sơn - Phó Cục trưởng Cục Phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) - thông tin về tổ chức dựa vào cộng đồng có tên là "Bông Hồng Đen – Cầu Vồng Đen" triển khai xét nghiệm HIV cho học sinh tại quận Đồ Sơn (TP Hải Phòng)

Những ngày qua, thông tin về nhóm "Bông hồng đen" lấy máu của nhiều học sinh ở Hải Phòng để xét nghiệm được dư luận đặc biệt quan tâm. Sau sự việc, lãnh đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hải Phòng đã báo cáo Sở Y tế TP Hải Phòng và Cục Phòng chống HIV/AIDS Bộ Y tế.

Sáng nay, 22/8, Cục Phòng chống HIV/AIDS đã thông tin chính thức về vấn đề này.

Tạm dừng hoạt động để xác minh

Theo Cục Phòng chống HIV/AIDS, nhóm "Bông Hồng Đen – Cầu Vồng Đen" là một nhóm tự lực thường được gọi là tổ chức dựa vào cộng đồng, được hình thành trên cơ sở tự nguyện của các thành viên và tham gia hoạt động phòng, chống HIV/AIDS từ tháng 8/2011.

Nhóm Bông Hồng Đen - Cầu Vồng Đen hiện đang triển khai hoạt động của dự án “Bảo vệ tương lai - Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma túy tại Việt Nam” tại phường Hải Sơn, quận Đồ Sơn, TP Hải Phòng theo Thỏa thuận hợp tác của Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến phát triển cộng đồng (SCDI) – Đơn vị Chủ dự án và nhóm Bông Hồng Đen - Cầu Vồng Đen.

Dự án “Bảo vệ tương lai - Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma túy tại Việt Nam” do SCDI triển khai với nguồn tài trợ từ Tổ chức Expertise France của Pháp,

Dự án đã được Liên hiệp các Hội và khoa học kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phê duyệt tại Quyết định số 1379/QĐ-LHHVN ngày 16/12/2020 triển khai tại 7 tỉnh, TP trong đó có Hải Phòng.

Ngoài ra nhóm Bông Hồng Đen – Cầu Vồng Đen còn triển khai một số hoạt động phòng, chống HIV/AIDS thuộc Dự án phòng, chống HIV/AIDS của VUSTA do Quỹ toàn cầu phòng, chống AIDS, Lao và Sốt rét tài trợ giai đoạn 2021-2023.

Trước những thông tin lan truyền, Cục Phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) thống nhất kiến nghị của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hải Phòng, tạm dừng hoạt động của nhóm Bông Hồng Đen- Cầu Vồng Đen để thu thập thông tin xác minh.

Cục Phòng chống HIV/AIDS cũng đề nghị Sở Y tế và Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hải Phòng quán triệt các tổ chức cộng đồng tham gia phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật, quy trình chuyên môn, xét nghiệm đúng đối tượng có hành vi nguy cơ trên nguyên tắc tự nguyện; Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hải Phòng tư vấn cho các gia đình, phụ huynh và các cháu đã được xét nghiệm tại nhóm Bông Hồng Đen để cung cấp thêm các thông tin HIV và các vấn đề gia đình đang quan tâm, lo lắng.

Bên cạnh đó, Cục Phòng chống HIV/AIDS đề nghị của Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phát triển Cộng đồng (SCDI)-đơn vị Chủ dự án và nhóm Bông Hồng Đen - Cầu Vồng Đen rà soát các quy trình của dự án để đảm bảo việc kiểm soát các tổ chức cộng đồng thực hiện đúng các hướng dẫn của dự án và các quy định chuyên môn đối với hoạt động tại cộng đồng; đề nghị Trung tâm SCDI cần phối hợp với cơ quan y tế địa phương để đảm bảo việc thực hiện dự án đúng với quy định hiện hành; đồng thời tăng cường truyền thông, quảng bá các dịch vụ để mọi người hiểu sự cần thiết và ý nghĩa của các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS được cung cấp tại cộng đồng.

Nhóm Bông Hồng Đen - Cầu Vồng Đen liên quan đến dự án phòng, chống HIV/AIDS

Cục Phòng chống HIV/AIDS cho biết, các hoạt động của nhóm Bông Hồng Đen - Cầu Vồng Đen liên quan đến Dự án “Bảo vệ tương lai - Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma túy tại Việt Nam” bao gồm: Tiếp cận và can thiệp khách hàng là người sử dụng ma túy trong độ tuổi từ 16 đến 24 tuổi; tư vấn và xét nghiệm HIV cho khách hàng; chuyển gửi khách hàng của dự án nhận hỗ trợ theo từng gói can thiệp phù hợp nhu cầu của khách hàng; truyền thông nâng cao nhận thức, cung cấp thông tin về giảm hại ma túy, STIs, HIV, các kỹ năng dự phòng ma túy cho khách hàng.

Các hoạt động của nhóm Bông Hồng Đen - Cầu Vồng Đen liên quan đến Dự án phòng, chống HIV/AIDS của VUSTA do Quỹ toàn cầu tài trợ giai đoạn 2021-2023.

Tại hoạt động triển khai xét nghiệm HIV tại cộng đồng liên quan đến Dự án “Bảo vệ tương lai - Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma túy tại Việt Nam”, nhóm Bông Hồng Đen - Cầu Vồng Đen đã tư vấn xét nghiệm sàng lọc HIV cho 204 người và đều có kết quả xét nghiệm âm tính.

Để thực hiện xét nghiệm, nhóm sử dụng sinh phẩm xét nghiệm nhanh lấy máu đầu ngón tay. Đây là kỹ thuật đơn giản, Sử dụng kim chích máu đầu ngón tay dùng 1 lần (thiết kế dùng 1 lần, khi đã sử dụng thì kim thụt vào trong và không tái sử dụng được) để chích nhẹ đầu ngón tay, sau đó nặn lấy 1 giọt máu để làm xét nghiệm tương tự như xét nghiệm theo dõi đường huyết.

Bên cạnh đó nhóm còn sử dụng sinh phẩm tự xét nghiệm bằng dịch miệng, đây là kỹ thuật sử dụng dịch miệng để làm xét nghiệm sàng lọc HIV.

“Hai kỹ thuật xét nghiệm trên đã được Tổ chức Y tế Thế giới khuyến nghị làm xét nghiệm tại cộng đồng, bao gồm xét nghiệm không chuyên và tự xét nghiệm. Bộ Y tế đã ban hành hướng dẫn xét nghiệm tại cộng đồng và Hướng dẫn các kỹ thuật xét nghiệm HIV, trong đó cho phép sử dụng hai kỹ thuật này được làm xét nghiệm sàng tại cộng đồng, do đơn giản dễ thực hiện và đảm bảo không gây lây nhiễm các bệnh truyền nhiễm từ người xét nghiệm sang người được xét nghiệm”- Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hải Phòng thông tin.

Riêng đối với thông tin về trả tiền người được làm xét nghiệm, SCDI cho biết, trong kế hoạch hoạt động được nhà tài trợ đồng ý có hỗ trợ chi trả cho người tham gia nhận dịch vụ tư vấn xét nghiệm là 100.000 đồng. Đây là tiền hỗ trợ đi lại và chi trả 25.000 đồng khi giới thiệu một người khác tham gia. Do đó việc nhóm chi trả cho người tham gia xét nghiệm đúng với đề cương của Dự án được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Hồ Xuân Mai