Nhóm sát thủ của Hezbollah giết cựu thủ tướng Lebanon?
Theo giới chức an ninh, Hezbollah sở hữu một nhóm đặc nhiệm chuyên thực hiện các vụ ám sát chính trị, bao gồm vụ giết cựu thủ tướng Rifik al-Hariri năm 2005.
Nhóm đặc nhiệm, hay còn được gọi là Đơn vị 121, đã thực hiện thêm ít nhất 4 vụ ám sát theo lệnh của tổ chức Hezbollah, The Washington Post dẫn nguồn tin tình báo từ các quan chức đương nhiệm và cựu quan chức an ninh.
Suốt nhiều năm, thành viên của Đơn vị 121 sử dụng danh tính giả để thực hiện nhiều phi vụ do lãnh đạo lực lượng Hezbollah giao phó, bao gồm vụ đánh bom tại Beirut ngày 14/2/2005, giết chết cựu thủ tướng Lebanon Rafik al-Hariri và 21 người khác.
Các quan chức đương nhiệm, cựu quan chức an ninh của Mỹ, châu Âu và Trung Đông cũng tiết lộ thêm nhiều thông tin chi tiết về Đơn vị 121. Đáng chú ý, một nghi phạm từng bị kết án trong vụ ám sát cựu thủ tướng thực chất là thành viên của nhóm sát thủ này.
Tiết lộ động trời của giới chức an ninh
Ngày 14/2/2005, cựu thủ tướng Rafik al-Hariri tự lái xe sau khi ghé thăm một quán cà phê gần tòa nhà quốc hội ở thành phố Beirut. Một nghi phạm đánh bom tự sát cùng chiếc xe tải chứa 2 tấn chất nổ quân sự đã chờ sẵn đoàn xe của ông Hariri.
Khi ông Hariri đi ngang qua, người này đã kích nổ quả bom, gây ra vụ nổ lớn bên ngoài khách sạn St. George. Vụ nổ đã cướp đi sinh mạng của ông Hariri cùng 21 người khác, bao gồm vệ sĩ, cựu bộ trưởng tài chính Bassil Fleihan cùng nhiều thường dân.
Thủ lĩnh lực lượng Hezbollah, ông Hasan Nasrallah. Ảnh: The New York Times.
15 năm sau khi cựu thủ tướng Lebanon bị ám sát, tòa án quốc tế do Liên Hợp Quốc hậu thuẫn mới đưa ra phán quyết cuối cùng.
Cụ thể, tòa cáo buộc Salim Jamil Ayyash có tội song không thể đưa ra phán quyết với 3 nghi phạm còn lại vì thiếu bằng chứng. Do đó, trách nhiệm của tổ chức Hezbollah trong vụ ám sát vẫn chưa được làm rõ.
Dù vậy, hai cựu quan chức Mỹ mới tiết lộ rằng nhóm sát thủ dưới quyền Hezbollah đã thực hiện vụ ám sát này. Theo các quan chức, đây là thông tin tình báo được chia sẻ trong nội bộ tòa án song không thể dùng trong tố tụng vì nguy cơ làm lộ bí mật tình báo.
Theo đó, nghi phạm Ayyash là thành viên quan trọng trong nhóm sát thủ, được gọi là Đơn vị 121. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ ám sát ông Hariri, Ayyash giữ chức chỉ huy đơn vị này. Hôm 18/8, Ayyash không trình diện trước Tòa án Đặc biệt về Lebanon dù bị kết án có tội.
Thông tin trên tiếp tục củng cố giả thuyết của giới chức an ninh, cho rằng lãnh đạo lực lượng Hezbollah đã “bật đèn xanh” cho vụ ám sát cựu thủ tướng Lebanon.
Người biểu tình cầm ảnh của cựu thủ tướng Lebanon Rafik al-Hariri. Ảnh: Getty Images.
Tổ chức này từng nhiều lần phủ nhận trách nhiệm về cái chết của ông Hariri. The Washington Post cho biết văn phòng truyền thông của Hezbollah vẫn chưa phản hồi yêu cầu bình luận.
Nguy cơ từ Đơn vị 121
Một cựu quan chức an ninh cấp cao của Mỹ nhận định Đơn vị 121 không tự quyết định và tự hành động. Thay vào đó, nhóm này chỉ nghe lệnh của người đứng đầu Hezbollah. “Hezbollah là một tổ chức có kỷ luật cao”, nguồn tin ẩn danh này nhận xét.
Một quan chức khác cũng cho biết: “Đây là một đơn vị tuyệt mật chuyên trách những nhiệm vụ đặc biệt. Họ chỉ nhận lệnh trực tiếp từ thủ lĩnh Hezbollah, ông Hasan Nasrallah”.
Giám đốc Lực lượng Nội an Lebanon, Thiếu tướng Ashraf Rifi, cũng xác nhận sự tồn tại của “nhóm sát thủ dưới quyền Hezbollah”. Ông khẳng định nhóm này chịu trách nhiệm cho nhiều hoạt động ám sát, bao gồm vụ ám sát cựu thủ tướng Lebanon. “Nghi phạm Ayyash chỉ là một mắt xích trong vụ việc”, ông Rifi cho biết.
Mustafa Badreddine cũng là một trong số các nghi phạm chính của vụ án. Các quan chức cho biết Badreddine từng là một chỉ huy quân sự của Hezbollah. Người này bị sát hại ở Syria vào năm 2016 và đã được tòa bác bỏ các cáo trạng liên quan.
Giới chức an ninh cũng xác định được 4 nạn nhân trong các vụ ám sát khác của Đơn vị 121: điều tra viên Wissam Eid; lữ đoàn trưởng quân đội kiêm giám đốc an ninh của cựu thủ tướng, Wissam al-Hassan; thiếu tướng Francois al-Hajj và chuyên gia kinh tế kiêm nhà ngoại giao Mohamad Chatah. Những người này đều bị sát hại do nổ bom xe từ năm 2007 đến năm 2013.
Giới chuyên gia Mỹ đã nhiều lần khẳng định thủ lĩnh Hezbollah thường thực hiện các vụ ám sát để loại bỏ đối thủ và kẻ thù.
Người biểu tình cầm ảnh của cựu thủ tướng Lebanon Rafik al-Hariri. Ảnh: Getty Images.
Ông Matthew Levitt, cựu chuyên gia phân tích chống khủng bố của FBI và Bộ Tài chính Mỹ, cho biết Hezbollah sở hữu nhiều sát thủ đánh bom chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm. Tổ chức này cũng có cơ cấu chỉ huy phức tạp nhằm bảo vệ các nhà lãnh đạo tối cao.
Ông Levitt nhận định: “Hezbollah có nhiều đơn vị đặc nhiệm chỉ thực hiện một nhiệm vụ trong một khoảng thời gian nhất định. Các đơn vị này được rèn luyện kỹ năng riêng, có kế hoạch cụ thể. Đơn vị ám sát chính trị là một ví dụ điển hình”.
Thông tin về nhóm sát thủ làm dấy lên mối lo ngại trong tình hình bất ổn như hiện tại. Theo các nhà phân tích, Hezbollah sẽ tiếp tục thực hiện nhiều cuộc tấn công nhắm vào giới lãnh đạo chính trị tại Lebanon và trên thế giới.
Ông Robert Baer, một cựu nhân viên CIA tại Trung Đông, từng dành nhiều thời gian để nghiên cứu sự trỗi dậy của Hezbollah tại Lebanon. Ông cho biết: “Để không phải chịu trách nhiệm cho vụ ám sát cựu thủ tướng, Hezbollah sẽ trừ khử những cá nhân liên quan. Họ rất nham hiểm và xác định được kẻ thù của mình”.
