Những bức tranh của họa sĩ Việt Nam được 'gõ búa' triệu đô trên sàn đấu giá quốc tế

Trong phiên đấu giá "Beyond Legends: Modern Art Evening Sale" tại Sotheby's chiều 18/4, bức tranh Portrait de Mademoiselle Phuong (Chân dung Madam Phương) của họa sĩ Mai Trung Thứ đã được gõ búa, lập kỷ lục cho tranh Việt Nam khi được bán với giá 3,1 triệu USD. Đây được xem là mức giá cao kỷ lục trả cho một tác phẩm của một họa sĩ người Việt.

Như vậy, Việt Nam có 3 họa sĩ triệu đô gồm Mai Trung Thứ (với Chân dung Madam Phương), Lê Phổ (với 3 bức: Family Life (Đời sống gia đình) đạt gần 1,2 USD năm 2017, bức Nude (Khỏa thân) đạt 1,4 triệu USD năm 2019, bức Thiếu nữ bên hoa mẫu đơn đạt 1,1 triệu USD) và Tô Ngọc Vân (bức Les Désabusé (Vỡ mộng) đạt 1,1 triệu USD).

Tác phẩm Chân dung Madam Phương vốn nằm trong bộ sưu tập tranh của Dothi Dumonteil, một phụ nữ gốc Việt, trong nhiều thập kỷ. Đây là bức tranh sơn dầu có kích thước 135,5 x 80 cm được thực hiện vào khoảng năm 1930, trên tranh có chữ ký của họa sĩ. Khi được đem trưng bày tại Paris (Pháp) hồi năm 1931, tác phẩm đã nhanh chóng lọt vào mắt xanh của các nhà sưu tầm và sớm được hỏi mua. Nhà đấu giá Sotheby’s miêu tả bức tranh "là một tác phẩm hoành tráng nhưng rất dịu dàng và gần gũi. Bức tranh lôi cuốn này còn thể hiện sự ngưỡng mộ sâu sắc của Mai Thứ đối với người mẫu, một quý cô được đồn đại là người yêu của nghệ sĩ".

Bức tranh View of a Famous Old Pagoda’s landscape in North Vietnam (Phong cảnh chùa Thầy) của danh họa Phạm Hậu đạt mức giá một triệu USD. Tác phẩm sơn mài ghép 6 tấm được vẽ trong những năm 1930, kích thước 104 x 153cm, cũng thuộc bộ sưu tập của bà Dothi Dumonteil. Tác phẩm gợi nhớ đến các họa tiết Art Deco đương đại, sự kết hợp giữa văn hóa phương Đông và phương Tây. Đây là bài tốt nghiệp Trường Mỹ thuật Đông Dương của ông.

Bức tranh Khỏa thân của danh họa Lê Phổ được mua với giá 1,4 triệu USD (hơn 32,6 tỉ đồng) tại buổi đấu giá tháng 5/2019 tại Nhà đấu giá Christie’s Hong Kong. Tranh vẽ sơn dầu, kích thước 90,5 x 180,5 cm, được vẽ vào năm 1931, khắc họa vẻ đẹp cô gái khỏa thân với mỹ cảm phương Tây. Góc dưới bên phải tranh có ghi chữ “LE PHO. HÀ NỘI.1931”, góc trái tranh là triện son của họa sĩ. Trước khi mang ra đấu giá, tranh thuộc sưu tập của ông Tuấn H Phạm - một người Mỹ gốc Việt.

Cũng trong phiên đấu giá tháng 5/2019, bức Les Désabuseés (Vỡ mộng) của Tô Ngọc Vân được bán hơn 1,1 triệu USD. Nổi tiếng với thể loại tranh sơn dầu nhưng Tô Ngọc Vân đã trình bày Vỡ Mộng trên lụa. Đây chính là một trong những tác phẩm đặc biệt nhất trong toàn bộ sự nghiệp sáng tác hội họa của ông. Tác phẩm tranh lụa ra đời năm 1932, kích thước 92,5 x 57cm, thuộc bộ sưu tập nghệ thuật của nhà sưu tập Tuan H Pham. Tranh từng trưng bày tại triển lãm "Arts du Vietnam: La fleur du pêcher et l’oiseau d’azur" ở Bảo tàng Hoàng gia Mariemont (Belgium) năm 2002.

Trong phiên đấu giá Họa sĩ châu Á, tác phẩm quan trọng của nhà đấu giá Aguttes (Pháp) diễn ra vào tháng 10/2020, bức tranh Jeune fille aux pivoines (Thiếu nữ bên hoa mẫu đơn) được vẽ bằng mực và màu trên lụa, 91cm x 71cm của Lê Phổ được bán với giá 950.000 EUR, tương đương hơn 1,1 triệu đôla. Đây là mức giá chưa bao gồm thuế, phí. Lê Phổ là họa sĩ bậc thầy Việt Nam và trên thế giới theo trường phái hậu ấn tượng với nhiều tác phẩm đắt giá. Ông còn được nhiều người gọi là "Danh họa Việt Nam trên đất Pháp". Nhiều người khác còn coi ông là "cây đại thụ" trong làng nghệ thuật vẽ tranh Việt Nam.

Năm 2017 đã đánh dấu một sự kiện quan trọng của thị trường tranh Việt khi bức tranh Family Life (Đời sống gia đình) của danh họa Lê Phổ ghi dấu ấn lịch sử khi vượt mốc triệu USD trên sàn đấu danh giá quốc tế. Tác phẩm này đã được nhà Sotheby’s ở Hong Kong bán với giá gần 1,2 triệu USD vào tháng 4/2017. Tác phẩm vẽ trong khoảng năm 1937-1939, với chất liệu gồm mực và bột màu trộn keo trên bố, có kích thước 82cm x 66cm. Tác phẩm mô tả khoảnh khắc đứa trẻ ngoan ngoãn ngả đầu vào lòng mẹ, người mẹ nghiêng đầu xuống, nắm tay và xoa đầu con, trong một ngày nhàn nhã.

Song Long (Tổng hợp)