Những câu chuyện thú vị về các ca khúc thiếu nhi của nhạc sĩ Phạm Tuyên
Cuốn sách 'Bài hát lớn lên cùng con' là những mẩu chuyện kể về hoàn cảnh sáng tác và những điều thú vị xung quanh hơn 20 ca khúc thiếu nhi nổi tiếng của nhạc sĩ Phạm Tuyên.
Nhạc sĩ Phạm Tuyên là cây đại thụ của âm nhạc Việt Nam, chỉ riêng mảng sáng tác dành cho thiếu nhi, ông cũng đã giữ một vị trí quan trọng mà không phải nhạc sĩ nào cũng đạt được. Nhiều thế hệ thiếu nhi Việt Nam thuộc lòng những bài hát của ông như: Cô và mẹ, Trường cháu là trường mầm non, Chiếc đèn ông sao, Cánh én tuổi thơ… Thế nhưng không phải ai cũng biết, phía sau mỗi giai điệu, lời ca trẻ thơ thân thuộc ấy lại có một câu chuyện ít người được biết.
Nhân dịp sinh nhật lần thứ 94 của nhạc sĩ Phạm Tuyên, Nhà xuất bản Kim Đồng ra mắt cuốn sách "Bài hát lớn lên cùng con" do con gái ông ‒ nhà báo Phạm Hồng Tuyến viết. Cuốn sách "Bài hát lớn lên cùng con" chỉ dày 160 trang nhưng ăm ắp những điều thú vị xung quanh 20 ca khúc thiếu nhi nổi tiếng của nhạc sĩ Phạm Tuyên.
Có thể nói, mỗi bài hát thiếu nhi của Phạm Tuyên giống như một món quà thuần khiết, hồn hậu của người bố dành tặng con gái và bạn bè của con để rồi với tình thương yêu trong trẻo, tất cả đã lan tỏa, trở thành bài ca của các thế hệ thiếu nhi.
Kí ức của cô bé Phạm Hồng Tuyến gắn với những bài hát của bố, năm tuổi thu thanh bài “Đêm pháo hoa” mừng cái “tết thanh bình đầu tiên sau bao năm chiến tranh”. “Trường cháu là trường Mầm non” là bài hát bố Phạm Tuyên viết tặng trường con gái Phạm Hồng Tuyến học, giờ trở thành bài “Mầm non ca” cùng với “Cả tuần đều ngoan”, bé nào cũng hát và người lớn đều thuộc. Rồi khi Hồng Tuyến vào lớp một và lớn dần lên, bố Phạm Tuyên lại viết “Chúng em là học sinh lớp một”, “Ở trường cô dạy em thế”, rồi “Gặp nhau dưới trời thu Hà Nội”, “Theo cánh đu bay”…
Không chỉ là kí ức riêng tư của tác giả Phạm Hồng Tuyến, nhiều bài hát của nhạc sĩ Phạm Tuyên đã gắn bó với những người bạn đồng trang lứa của cô, khi thì là các bạn ở tại Khu tập thể Khương Thượng, lúc lại là các bạn cùng học lớp 12A chuyên Nga trường Lý Thường Kiệt…
Đến với “Bài hát lớn lên cùng con”, người đọc sẽ gặp một “khung trời hoài niệm” về các bài hát như những lát cắt sinh động về cuộc sống sinh hoạt, chuyện trường lớp, chuyện sơ tán, chuyện ở khu tập thể… của người Hà Nội những năm 70, 80 của thế kỉ trước. Với những “khuôn hình” hồi ức, chúng ta có thể hiểu thêm về một giai đoạn lịch sử của đất nước. Đó không chỉ là câu chuyện của một cô bé Hà Nội lớn lên trong thời bao cấp, đó còn là câu chuyện của một thế hệ và đặc biệt đó là những nốt nhạc nhỏ xinh trên khuôn nhạc lớn rộng của tâm hồn người Việt Nam.
Điều đáng quý, nhà báo Phạm Hồng Tuyến đã kể lại câu chuyện riêng tư của mình với ngôn ngữ hiện đại, lôi cuốn, hóm hỉnh. Đọc sách, người đọc thấy một nhạc sĩ Phạm Tuyên gần gũi, thân thương hơn, luôn yêu chiều cô con gái nhỏ thích hát ca, thích bày tỏ, chia sẻ… để rồi từ đó sáng tác cho con và tuổi thơ trang lứa của con…
Tại buổi giao lưu và ra mắt sách “Bài hát lớn lên cùng con”, nhạc sĩ chăm chú nghe những ca khúc nổi tiếng của mình như “Chúng em là học sinh lớp 1”, “Ai cũng thích Kamishibai”, “Vì sao lại thế?”... được các giọng ca nhí thể hiện, nhất là cậu bé Nam Phong hát ca khúc “Tiễn thầy giáo đi bộ đội” rất truyền cảm.
“Tôi rất cảm động vì được đóng góp cho nghệ thuật, hữu ích cho đời sống. Nhất là được các em nhỏ yêu mến, đấy là phần thưởng lớn nhất đối với tôi”, nhạc sĩ Phạm Tuyên bày tỏ.
Nhà báo Hồng Tuyến chia sẻ: “Mỗi bài hát là nỗi nhớ, là tình thương, là niềm tự hào. Và đó chính là hồi ức tuổi thơ, những mảnh ghép quý giá trong quá khứ đã theo tôi mãi suốt cuộc đời.
Cùng tại buổi giao lưu, hình ảnh tư liệu về nhạc sĩ Phạm Tuyên, gia đình, người thân, bút tích viết tay của một số bài hát gắn liền với cuộc đời, sự nghiệp sáng tác của nhạc sĩ Phạm Tuyên do chính ông lựa chọn được mang tới trưng bày tại sự kiện.
Đó là 2 cuốn sổ chép tay gần 700 bài hát từ năm 1949, cuốn sổ ghi mục lục các bài hát, những tập ca khúc Phạm Tuyên, chiếc khăn quàng gắn với bài hát cánh én tuổi thơ (3/1998), chiếc mũ và kính từng gắn bó nhiều năm với nhạc sĩ...
Đặc biệt hơn, gần tựa đề mỗi bài hát đều được gắn một mã QR code, người đọc có thể quét bằng điện thoại thông minh để nghe hoặc xem clip bài hát được thu âm, có những bài “nguyên gốc” từ tư liệu hiếm có, rất sống động.