Những chú sóc hồn nhiên

Hơn mười năm trước, lần đầu bắt gặp một chú sóc nhỏ trên một cây xà cừ cổ thụ trong Hoàng thành Thăng Long, tôi đã vô cùng ngỡ ngàng.

Lúc ấy chú sóc cho tôi liên tưởng về một thời nào đó xa xưa lắm, khi kinh thành còn nguyên bóng cũ dáng xưa, khi con người còn gắn bó mật thiết với thiên nhiên. Và trong không gian đậm chất kinh kỳ một thuở ấy, chú sóc đã cho tôi cảm nhận rõ hơn sự vẹn nguyên của lịch sử. Chú sóc như một chứng nhân để nói với tôi về những gì Hà Nội hôm nay còn giữ được.

Lại nhớ có lần tôi đến thăm một nghệ sĩ thuộc thế hệ vàng của âm nhạc cách mạng Việt Nam, sau một hồi vòng vèo hỏi thăm tôi cũng tìm đến được căn tập thể cũ nằm sâu trong ngõ nhỏ của ông. Ông nói, khu nhà này được xây dựng từ những năm 60 của thế kỷ trước, nó là dấu ấn là hiện thân rõ rệt nhất cho Hà Nội một thời. Độ ấy cũng vào cuối hạ, tôi nhìn trên bàn thấy ông cắm vào lọ hoa những đài sen như một gợi nhắc về thời gian, rằng mùa hạ đang dần trôi qua. Chỉ những chi tiết rất nhỏ, những câu chuyện tự nhiên và giản dị như thế thôi, nhưng tôi cảm nhận được rất rõ chất Hà Nội trong ông và không khí Hà Nội ở nơi ấy.

Quả thực hiếm ở nơi đâu như Hà Nội, mỗi một hiện diện, mỗi một cũ xưa, mỗi một tình cờ đều mang dáng dấp của lịch sử và văn hóa. Khi đã quen với sự xuất hiện đầy thú vị của những chú sóc, nhất là vào mùa quả chín như mùa nhãn, mùa roi, mùa xoài, mùa hồng xiêm trên phố thì với tôi chúng đã trở thành một vẻ đẹp không thể không nhắc đến của Hà Nội.

Mọi vẻ đẹp đều do con người khám phá, phát hiện ra. Vậy nơi bạn đến, nơi bạn sống có đẹp hay không sẽ phụ thuộc vào quan sát và cảm nhận của chính bạn. Sự hồn nhiên, trong trẻo của những chú sóc đã nói với tôi điều ấy. Cách đây vài năm, cây hồng xiêm trong khu nhà tôi làm việc vào mùa quả chín nhưng bỗng nhiên vắng bóng những chú sóc về như những mùa trước. Sau đó, tôi nghe mấy người đồng nghiệp nói rằng vừa rồi có mấy gã đi săn bắt sóc ở khu phố này. Dẫu không nhìn trực tiếp nhưng tôi cảm giác như mình vừa bị ai đó chích vào thịt da.

Năm nay mùa nhãn, sóc lại về nhiều. Những đôi mắt trong trẻo vô ưu lại khiến bao người phố tôi chộn rộn như chính những bước nhảy chuyền của chúng.

KIM NHUNG