Những chuyến xe thư viện lưu động gieo tri thức và ước mơ

Cao Bằng là một tỉnh miền núi Đông Bắc, với địa hình chia cắt; tại nhiều xã vùng sâu, vùng xa, việc tiếp cận sách báo, tri thức của người dân, đặc biệt là trẻ em gặp nhiều khó khăn. Đây là một trong những phương được thụ hưởng mô hình “Xe thư viện đa phương tiện lưu động” do Vụ Thư viện (nay là Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) triển khai mang tên “Ánh sáng tri thức” từ tháng 11/2019. Những chiếc xe tải được cải tiến thành thư viện di động, với đầy đủ sách báo, tạp chí, bàn ghế, máy tính kết nối internet, đã trở thành người bạn thân thiết của các em học sinh vùng cao. Hàng tháng, những chuyến xe này lại vượt qua những cung đường hiểm trở, mang theo hàng nghìn cuốn sách đến với các trường học, bản làng xa xôi.

Những chuyến xe thư viện lưu động giúp học sinh vùng cao tiếp thu kiến thức, khơi dậy niềm đam mê đọc sách. Nguồn: Thư viện tỉnh Cao Bằng

Giám đốc Thư viện tỉnh Cao Bằng Phạm Ngọc Khoa cho biết, từ đầu năm 2025 đến nay, Thư viện đã tổ chức phục vụ 30.314 lượt người đọc trên các chuyến xe lưu động với 117.841 lượt sách, báo luân chuyển; tổng số lượt truy cập máy tính đạt 3.365 lượt.

Hoạt động xe thư viện lưu động được duy trì thường xuyên với tổng số 96 buổi tại các địa chỉ: Phố đi bộ Kim Đồng, Trung tâm Bảo trợ xã hội, đơn vị lực lượng vũ trang và nhiều điểm trường, lễ hội, góp phần đưa tri thức đến gần hơn với Nhân dân. Hình ảnh xe thư viện lưu động dừng chân bên những mái trường đơn sơ, hay giữa những bản làng yên bình đã trở nên quen thuộc.

Xe lưu động của Thư viện tỉnh Cao Bằng phục vụ đồng bào vùng cao và vùng đồng bào dân tộc thiểu số được tổ chức với nhiều hình thức, như trưng bày giới thiệu sách theo chuyên đề, pano giới thiệu sách, tổ chức phục vụ thư viện điện tử, truy cập internet, phục vụ đọc sách báo tại chỗ, cho mượn về nhà…

Mô hình Thư viện lưu động của Cao Bằng đã góp phần nâng cao dân trí, phát triển văn hóa đọc, xóa bỏ khoảng cách về giáo dục, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng một thế hệ trẻ và người dân có kiến thức, kỹ năng và vẫn giữ được bản sắc văn hóa dân tộc.

Học viên Trung tâm GDNN - GDTX Quảng Uyên, Cao Bằng tham gia hoạt động ngoại khóa từ chương trình xe Thư viện lưu động. Nguồn: Thư viện tỉnh Cao Bằng

Nhờ mượn sách từ xe Thư viện lưu động mà nhiều học sinh, học viên các trường phổ thông, trường nghề, Nhân dân các xã Quảng Lâm, Nam Quang, Lý Bôn, Bảo Lâm, Nam Tuấn, Kim Đồng, Cốc Pàng, Lũng Nặm (địa bàn sinh sống của các dân tộc Tày, Nùng, Mông, Dao…) có cơ hội nghiên cứu, tìm kiếm những thông tin liên quan đến học tập, trang bị kỹ năng cần thiết để phát triển bản thân.

Với các bậc phụ huynh, từ các chuyến xe Thư viện lưu động, có thể tìm hiểu thêm kỹ thuật trồng ngô, rau màu, phát triển cây công nghiệp, cây ăn quả ôn đới và phát triển chăn nuôi...; qua đó góp phần xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội gia đình, địa phương, đem lại đời sống ấm no, hạnh phúc.

“Trước đây tôi đã trồng thử nghiệm nhiều loại cây, nhưng do không tìm hiểu kỹ về khí hậu, thổ nhưỡng, lại không có kỹ thuật nên đã không thành công. Giờ đây, nhờ được tiếp cận thông tin qua sách báo chính thống, đặc biệt là những đầu sách được trang bị ở tủ sách cộng đồng, thư viện lưu động, tôi có thêm kiến thức về trồng cây thuốc lá, phục vụ phát triển kinh tế gia đình, không còn nghèo đói nữa”, ông Dương Văn Thà, dân tộc Mông, xã Nam Tuấn, chia sẻ.

(Vụ Pháp chế - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp thực hiện)

Hồng Hà