Những cuốn sách cho phép 'trông mặt mà bắt hình dong'

Bên trong nhà in (trái) và phiên bản cao cấp bộ tiểu thuyết Cánh Tư.

Năm 2023, nhà xuất bản Entangled đặt cược lớn vào cuốn tiểu thuyết mới của tác giả bán chạy Rebecca Yarros. Để giúp Cánh Tư nổi bật giữa dòng tiểu thuyết lãng mạn - kỳ ảo (romantasy), họ đầu tư phiên bản cao cấp, số lượng giới hạn có bìa mạ kim và cạnh phun sơn đen in hình rồng.

Giải pháp thành công vang dội: toàn bộ 115.000 bản sách cao cấp bán hết chỉ trong một tuần. Liz Pelletier, chủ nhà xuất bản Entangled, cho biết: "Tôi chỉ tiếc là đã in quá ít". Khi phát hành phần truyện tiếp theo, Iron Flame, Entangled in một triệu bản cao cấp. Một lần nữa, sách nhanh chóng bán hết.

Cuốn thứ ba trong bộ truyện, Onyx Storm sắp ra mắt vào tháng 1, đơn vị in hai triệu bản cao cấp. Phiên bản này có tranh in khuôn, cạnh màu đen và bạc trang trí hình rồng vàng và đen bay. Phiên bản thông thường chỉ in 500.000 cuốn. Hơn một triệu cuốn phiên bản cao cấp của Onyx Storm đã được bán.

Xu hướng lan rộng

Nhận thấy nhu cầu rất lớn đối với phiên bản sách đặc biệt, Entangled đã bắt đầu in cao cấp, phun sơn cạnh cho hầu hết sách của mình, Pelletier cho biết: “Bây giờ, nếu không phun sơn cạnh sách thì sẽ truyền đi tín hiệu sai lầm rằng cuốn sách đó không đáng sưu tầm”.

Sau khi phổ biến với độc giả tiểu thuyết lãng mạn và kỳ ảo, xu hướng trang trí cầu kỳ đã lan rộng khắp ngành xuất bản tại Mỹ. Nhiều nhà xuất bản đầu tư vào in sách có cạnh hoa văn nhiều màu sắc, bìa giấy bạc kim loại, bìa có thể lật ngược, tác phẩm nghệ thuật công phu trên trang bìa, dấu trang ruy băng và nội dung ngoại truyện.

Mặc dù thị trường sách phiên bản kỷ niệm và bìa cứng bằng da hoặc vải của các tác phẩm kinh điển đã tồn tại từ lâu, xu thế phiên bản đặc biệt mới đang càn quét ngành xuất bản nhắm đến độc giả trẻ tuổi, trào lưu mạng xã hội, dường như trở thành một kiểu định danh hoàn toàn mới. Sở hữu phiên bản đặc biệt thể hiện bạn có một gu văn học cụ thể.

Các phiên bản cao cấp cũng phát triển mạnh mẽ nhờ TikTok - công cụ đã định hình lại chiến lược xuất bản và tiếp thị sách. Shannon DeVito, giám đốc bộ phận sách tại Barnes & Noble cho biết: “Mọi người thực sự xem sách như tác phẩm nghệ thuật và những vật thể phản ánh con người mình. Sách là phụ kiện tuyệt vời nhất”.

Số lượng phiên bản cao cấp gia tăng cũng cho thấy văn hóa mộ điệu đã thay đổi ngành sách: các nhà xuất bản ngày càng đáp ứng nhu cầu của độc giả bằng cách cho ra mắt nhiều phiên bản bìa khác nhau cho cùng một cuốn sách.

Diện mạo mới lạ có thể kéo dài vòng đời một cuốn sách bán chạy. Người hâm mộ thường mua lại cuốn sách yêu thích có phiên bản mới lộng lẫy. Thậm chí doanh số tăng đột biến có thể đưa tựa sách trở lại danh sách bán chạy nhất, từ đó thu hút thêm độc giả mới.

Chiến lược này đi ngược lại với cách phát hành sách phổ biến nhiều thập kỷ: đầu tiên là bìa cứng - phiên bản lợi nhuận cao nhất, rồi đến bìa mềm theo sau đó một năm hoặc lâu hơn.

Một số cuốn sách bán chạy được in phiên bản cao cấp. Ảnh: New York Times.

Atria đã phát hành bìa cứng cao cấp cho tiểu thuyết Kết thúc của chúng tavà It Starts With Us (tạm dịch: Khởi đầu của chúng ta) của Colleen Hoover - những cuốn sách bán chạy ở dạng bìa mềm, tương tự với một số cuốn sách khác như Bảy người chồng của Evelyn Hugo.

Năm nay, Penguin Random House đã phát hành phiên bản có viền nhuộm màu cho 24 cuốn sách - gồm những cuốn sách bán chạy như Beach Read của Emily Henry. Năm tới, họ có kế hoạch phát hành gấp đôi số phiên bản có viền trang trí - ít nhất là 50.

William Morrow, một nhà xuất bản thuộc HarperCollins, đã phát hành 13 phiên bản cao cấp vào năm 2024 và có kế hoạch xuất bản hơn 35 phiên bản vào năm tới.

Tor, nhà xuất bản chuyên dòng khoa học viễn tưởng và kỳ ảo thuộc Macmillan, đã phát hành 21 phiên bản đặc biệt trong năm nay, có kế hoạch phát hành ít nhất 45 phiên bản vào năm tới.

Xu hướng này trong ngành xuất bản cũng tạo áp lực cho ngành in, do đòi hỏi thêm một đến hai tuần để sản xuất so với phiên bản thông thường. Phần lớn việc in ấn bản đặc biệt thực hiện ở Trung Quốc hoặc Italy để tiết kiệm chi phí, nhưng nhà in ở Mỹ cũng đã tăng cường sản xuất.

Phiên bản đặc biệt cũng đặt ra bài toán kinh phí và doanh thu cho nhiều nhà xuất bản, vì biên lợi nhuận so với chi phí sản xuất có thể không cao.

Phong Khang

theo New York Times