Những dấu hiệu cho thấy ngành dầu mỏ Trung Quốc đang suy yếu dần

Nhà máy lọc dầu Dalian Petrochemical Corp của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc (CNPC) gần trung tâm thành phố Đại Liên ở tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc. Ảnh Reuters

Các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc đã xử lý 14,29 triệu thùng dầu thô mỗi ngày trong tháng 9, tăng nhẹ so với mức 13,91 triệu thùng mỗi ngày trong tháng 8, nhưng giảm 5,4% so với cùng kỳ năm 2023, theo số liệu chính thức được công bố vào ngày 18/10.

Sự suy yếu trong sản lượng lọc dầu diễn ra sau dữ liệu trước đó cho thấy lượng dầu thô nhập khẩu của Trung Quốc giảm 0,6% trong tháng 9 so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 11,07 triệu thùng/ngày, tháng thứ năm liên tiếp lượng nhập khẩu giảm so với năm 2023.

Ngành dầu mỏ Trung Quốc thể hiện sự suy yếu khi liên tục trong năm nay có một lượng lớn dầu thô dư thừa được bổ sung vào các kho dự trữ thương mại hoặc chiến lược.

Trung Quốc, quốc gia nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới, không tiết lộ khối lượng dầu chảy vào hoặc ra khỏi các kho dự trữ chiến lược và thương mại, nhưng có thể ước tính bằng cách trừ lượng dầu thô đã qua chế biến khỏi tổng lượng dầu thô có sẵn từ nhập khẩu và sản lượng trong nước.

Theo số liệu từ Cục Thống kê Quốc gia, sản lượng trong nước trong tháng 9 là 4,15 triệu thùng/ngày, tăng 1,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Kết hợp sản lượng trong nước với lượng nhập khẩu sẽ cho tổng cộng 15,22 triệu thùng/ngày có thể chế biến. Sản lượng lọc dầu là 14,29 triệu thùng/ngày, để lại thặng dư 930.000 thùng/ngày.

Điều đáng chú ý là không phải tất cả lượng dầu thô dư thừa này đều được đưa vào kho dự trữ, một số được xử lý tại các nhà máy không được ghi nhận trong dữ liệu chính thức.

Nhưng đây chỉ là khối lượng tương đối nhỏ, nghĩa là nhìn chung Trung Quốc đã nhập khẩu dầu thô ở mức cao hơn nhiều so với nhu cầu đáp ứng nhu cầu trong nước.

Câu hỏi đặt ra cho thị trường là tại sao các nhà máy lọc dầu Trung Quốc vẫn tiếp tục nhập khẩu nhiều dầu thô hơn nhu cầu thực tế?

Giá dao động

Câu trả lời có thể được tìm thấy trong biến động giá cả, với mô hình gần đây là Trung Quốc nhập khẩu nhiều dầu thô hơn khi các nhà lọc dầu tin rằng giá đang thấp, trong khi lượng dầu nhập khẩu giảm khi họ cho rằng giá quá cao hoặc tăng quá nhanh.

Điều đáng chú ý là vào tháng 9 năm ngoái, các nhà máy lọc dầu Trung Quốc thực sự đã sử dụng hết hàng tồn kho, xử lý 15,48 triệu thùng/ngày so với lượng dầu thô sẵn có là 15,24 triệu thùng/ngày, dẫn đến thâm hụt 240.000 thùng/ngày.

Vào thời điểm sự việc này xảy ra, giá dầu thô đang tăng vọt, giá dầu Brent tương lai tăng từ 73,39 đô la một thùng vào cuối tháng 6 lên mức cao nhất là 97,06 đô la vào cuối tháng 9 năm ngoái.

Tuy nhiên, năm nay giá dầu thô có diễn biến khác, khi giá dầu Brent có xu hướng yếu hơn so với mức cao nhất từ đầu năm đến nay là 92,18 đô la một thùng vào ngày 12/4, xuống mức thấp nhất là 68,68 đô la vào ngày 10/9.

Giá đã phục hồi lên khoảng 73,16 đô la một thùng trong phiên giao dịch đầu giờ sáng tại châu Á vào thứ Hai 21/10, nhưng ở mức này, có lẽ các nhà lọc dầu Trung Quốc cho rằng giá cả là hợp lý.

Các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc cũng đang tìm cách xây dựng một lượng hàng tồn kho dự phòng trong trường hợp căng thẳng ở Trung Đông leo thang, đến mức thực sự gây gián đoạn các chuyến hàng dầu thô hoặc xuất hiện mối đe dọa kéo dài khiến giá dầu tăng cao.

Rõ ràng ngành dầu mỏ của Trung Quốc đang yếu và tình hình sẽ còn tệ hơn nữa nếu các nhà lọc dầu không mua thêm dầu thô dư thừa để đáp ứng nhu cầu của họ.

Yến Anh

Reuters