Những điểm mới trong quyết định đặc xá năm 2025

Sáng 4/3, tại Hà Nội, Văn phòng Chủ tịch nước phối hợp với Bộ Công an, Bộ Ngoại giao, Tòa án nhân dân tối cao tổ chức họp báo công bố Quyết định 266 về đặc xá năm 2025 của Chủ tịch nước.

Theo Quyết định 266 ban hành ngày 3/3, việc đặc xá tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời gian, tù chung thân được thực hiện nhân dịp 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025). Thời gian đã chấp hành án phạt tù để xét đặc xá tính đến ngày 30/4/2025.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà cho biết, từ năm 2009 đến nay, Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam đã tiến hành 10 đợt đặc xá nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước, đặc xá cho gần 100 nghìn phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt trở về với cộng đồng, xã hội.

Kết quả các đợt đặc xá đã bảo đảm các yêu cầu chính trị, pháp luật, đối ngoại được nhân dân trong nước đồng tình và dư luận quốc tế đánh giá cao; tiếp tục khẳng định chủ trương, chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong việc thúc đẩy và bảo vệ quyền con người một cách công bằng, bình đẳng cho tất cả mọi công dân, kể cả những người đang chấp hành án phạt tù.

"Bằng các quyết định đặc xá của Chủ tịch nước, hàng chục nghìn người đã hưởng niềm vui được khoan hồng, trở về đoàn tụ với gia đình, sẵn sàng làm lại cuộc đời", Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước nói. Phần lớn người được đặc xá đã trở về nơi cư trú, ổn định cuộc sống, làm ăn lương thiện, tỉ lệ người được đặc xá tái phạm tội rất thấp. Đó chính là dấu ấn nhân văn lớn nhất của chủ trương đặc xá, phản ánh rõ nhất ưu tiên bảo đảm và thúc đẩy quyền con người trong mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước CHXHCN Việt Nam.

Trung tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an, phát biểu tại buổi họp báo

Thông tin liên quan đến đặc xá năm 2025, Trung tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an, cho biết: Tính đến 31/1/2025, tổng số phạm nhân đang chấp hành án tại các trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ của công an các đơn vị, địa phương là 197.158 phạm nhân. Căn cứ điều kiện đặc xá trong Quyết định số 266/2025/QĐ-CTN, Hội đồng Đặc xá trung ương sẽ giao các cơ quan chức năng tiến hành rà soát, báo cáo Hội đồng Đặc xá các cấp xem xét quyết định số lượng phạm nhân được đặc xá.

Về điều kiện được đề nghị đặc xá năm 2025, theo Trung tướng Lê Văn Tuyến đã có những điểm mới. Cụ thể, điều kiện để được đề nghị đặc xá là đã chấp hành án phạt tù ít nhất 1/3 thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn (quy định năm 2024 là 1/2 thời gian); đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 14 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn (quy định năm 2024 là 15 năm).

Với trường hợp có tình tiết ưu tiên được quy định tại quyết định đặc xá của Chủ tịch nước, thời gian chấp hành án phạt tù cũng được giảm xuống. Theo đó, người bị kết án phạt tù có thời hạn phải chấp hành ít nhất là 1/4 thời gian và người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn đã chấp hành ít nhất 12 năm (Năm 2024, đối tượng này quy định tương ứng là ít nhất 1/3 thời gian và chấp hành ít nhất 13 năm).

Các trường hợp không được đề nghị đặc xá: bị kết án phạt tù về tội phản bội Tổ quốc; tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội xâm phạm an ninh lãnh thổ; tội bạo loạn; tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;

Tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội phá rối an ninh; tội chống phá cơ sở giam giữ; tội khủng bố; phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh của Bộ luật Hình sự; bản án, phần bản án hoặc quyết định của Tòa án đối với người đó đang bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm theo hướng tăng nặng trách nhiệm hình sự...

Minh Châu