Những điểm nhấn của thị trường chứng khoán năm 2025

Năm 2025 chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của thị trường chứng khoán Việt Nam, từ việc được FTSE Russell nâng hạng cho đến đà tăng lịch sử của VN-Index.

Năm 2025 khép lại với dấu ấn đặc biệt trong lịch sử phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam, khi hàng loạt cột mốc quan trọng đồng loạt được xác lập, phản ánh bước chuyển mình cả về quy mô lẫn chất lượng của thị trường vốn.

Từ việc chính thức được FTSE Russell nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp, hệ thống giao dịch KRX đi vào vận hành, cho tới VN-Index lập đỉnh cao nhất mọi thời đại và sự bùng nổ của hoạt động IPO, năm 2025 được xem là năm bản lề, mở ra một chu kỳ phát triển mới cho chứng khoán Việt Nam.

Mekong ASEAN nhìn lại những điểm nhấn tiêu biểu nhất của thị trường chứng khoán Việt Nam trong năm 2025 – một năm đánh dấu bước ngoặt quan trọng trên hành trình hội nhập và phát triển của thị trường vốn.

Nâng hạng thị trường chứng khoán

Rạng sáng 8/10, FTSE Russell chính thức công bố nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ Cận biên (Frontier Market) lên Mới nổi Thứ cấp (Secondary Emerging Market). Quyết định này không chỉ đánh dấu một cột mốc lịch sử của thị trường vốn, mà còn mở ra một “đường lớn” cho chứng khoán Việt Nam hội nhập sâu hơn vào dòng chảy tài chính toàn cầu.

Ở góc độ biểu tượng, nâng hạng là sự ghi nhận nỗ lực nhất quán của Chính phủ, Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các cơ quan quản lý trong việc phát triển thị trường vốn trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế. Nhưng quan trọng hơn, đây là “tín hiệu khởi động” cho một chu kỳ mới của dòng vốn quốc tế.

Theo đánh giá của HSBC, việc nâng hạng có thể giúp thị trường chứng khoán Việt Nam đón nhận tổng dòng vốn khoảng 3,4 tỷ USD, trong đó 1,5 tỷ USD đến từ các quỹ ETF thụ động và 1,9 tỷ USD là dòng vốn chủ động. FTSE Russell đưa ra kịch bản lạc quan hơn, với quy mô dòng vốn ước tính 5–6 tỷ USD, phản ánh vị thế ngày càng lớn của Việt Nam trong nhóm thị trường mới nổi khu vực. World Bank thậm chí cho rằng dòng vốn ngắn hạn có thể đạt tới 5 tỷ USD, trong đó 2–3 tỷ USD đến từ các quỹ đầu tư chủ động.

Nâng hạng không phải là “đích đến cuối cùng”, mà là điểm khởi đầu của một giai đoạn đòi hỏi kỷ luật và quyết tâm cao hơn. Khi bước vào “sân chơi” mới nổi, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ chịu sự soi chiếu khắt khe hơn về tính minh bạch, chuẩn mực quản trị doanh nghiệp, chất lượng hàng hóa niêm yết và khả năng chống chịu trước biến động toàn cầu. Dòng vốn lớn có thể đến nhanh, nhưng cũng có thể rút đi nhanh nếu kỳ vọng không được đáp ứng.

Hệ thống KRX đi vào vận hành

Một dấu ấn đặc biệt quan trọng của thị trường chứng khoán Việt Nam trong năm 2025 là việc Hệ thống công nghệ thông tin mới (KRX) chính thức được đưa vào vận hành thông suốt, an toàn và ổn định kể từ ngày 5/5/2025.

Không chỉ nâng cấp toàn diện hạ tầng công nghệ và mở rộng năng lực vận hành cho thị trường, hệ thống KRX còn mở ra dư địa phát triển cho nhiều sản phẩm, dịch vụ mới trong giai đoạn tiếp theo. Trong bối cảnh kỳ vọng nâng hạng thị trường ngày càng rõ nét, việc KRX đi vào hoạt động được đánh giá là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy đà tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường chứng khoán Việt Nam trong năm 2025.

Một trong những kỳ vọng lớn nhất từ hệ thống KRX là khả năng rút ngắn đáng kể thời gian thanh toán, từ T+2,5 của hệ thống cũ xuống T+0, qua đó cho phép nhà đầu tư thực hiện giao dịch trong ngày. Điều này đồng nghĩa với việc nhà đầu tư có thể mua – bán cổ phiếu liên tục ngay trong phiên trên thị trường cơ sở, tương tự như cơ chế đang áp dụng trên thị trường phái sinh.

Nghiệp vụ giao dịch trong ngày được kỳ vọng sẽ góp phần cải thiện thanh khoản cho thị trường chứng khoán Việt Nam, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc luân chuyển dòng tiền giữa thị trường cơ sở và thị trường phái sinh.

Bên cạnh việc rút ngắn thời gian thanh toán, hệ thống KRX còn đặt nền móng cho việc triển khai các sản phẩm tài chính mới như hợp đồng quyền chọn (options), cũng như thúc đẩy các hình thức giao dịch thuật toán được lập trình sẵn, bao gồm lướt sóng siêu ngắn (scalping), giao dịch theo cặp (pair trading) hay giao dịch lưới (grid trading).

VN-Index lập đỉnh lịch sử

Năm 2025 được xem là một trong những giai đoạn sôi động nhất trong hành trình 25 năm hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Kết thúc phiên giao dịch cuối cùng của năm 2025, chỉ số VN-Index dừng ở mức 1.784 điểm – mức đóng cửa cao nhất trong lịch sử. So với đầu năm, chỉ số đã tăng tổng cộng 517 điểm, tương đương 40,87%. Quy mô thị trường cũng mở rộng mạnh mẽ khi vốn hóa sàn HOSE tính đến ngày 31/12/2025 đạt 8,31 triệu tỷ đồng, tăng gần 60% so với thời điểm đầu năm.

Đây là năm thứ ba liên tiếp VN-Index duy trì đà tăng, đồng thời ghi nhận mức tăng mạnh nhất trong vòng 8 năm trở lại đây. Đáng chú ý, nếu tính từ vùng đáy của nhịp điều chỉnh do tác động từ chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump, chỉ trong 8 tháng cuối năm 2025, VN-Index đã bật tăng hơn 60%.

Không chỉ lập kỷ lục về điểm số, thị trường chứng khoán năm 2025 còn chứng kiến sự bùng nổ mạnh mẽ về thanh khoản, đặc biệt kể từ khi hệ thống KRX chính thức đi vào vận hành.

Đỉnh điểm là phiên giao dịch ngày 5/8/2025, khi tổng giá trị giao dịch trên cả ba sàn đạt gần 83.000 tỷ đồng – mức cao nhất từ trước đến nay. Tính chung cả năm, giá trị giao dịch bình quân đạt xấp xỉ 29.500 tỷ đồng mỗi phiên, tăng hơn 40% so với bình quân năm trước.

Cột mốc vốn hóa 1 triệu tỷ đồng của Vingroup

Một trong những cổ phiếu tiêu biểu nhất cho đà tăng mang tính lịch sử của VN-Index trong năm 2025 là VIC của Tập đoàn Vingroup.

Khởi điểm từ vùng giá quanh 40.000 đồng/cổ phiếu (trước điều chỉnh), VIC duy trì đà tăng mạnh suốt chín tháng liên tiếp, liên tục thiết lập các đỉnh giá mới. Đến giữa tháng 9/2025, vốn hóa Vingroup vượt mốc 550.000 tỷ đồng, chính thức giành lại “ngôi vương” vốn hóa trên thị trường chứng khoán sau 4 năm nhường vị trí dẫn đầu cho Vietcombank.

Chỉ hai tháng sau, vào ngày 28/11, VIC trở thành doanh nghiệp đầu tiên trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam chạm ngưỡng 1 triệu tỷ đồng vốn hóa – một dấu mốc mang tính thời đại, tương ứng mức tăng gần 500% chỉ trong chưa đầy một năm.

Đà tăng của VIC chưa dừng lại khi bước sang đầu tháng 12, hiệu suất cổ phiếu này đã tiệm cận 600%. Dù biến động mạnh trong những phiên cuối năm, VIC vẫn khép lại năm 2025 tại mức giá 169.600 đồng/cổ phiếu, tương ứng vốn hóa khoảng 1,31 triệu tỷ đồng.

Diễn biến bứt phá của VIC cũng kéo giá trị tài sản của doanh nhân Phạm Nhật Vượng tăng lên khoảng 30 tỷ USD, đưa ông xếp thứ 72 trong danh sách những người giàu nhất thế giới do Forbes công bố, đứng trên nhiều tên tuổi lớn như Jack Ma, Melinda Gates, Daniel Gilbert hay Peter Thiel.

Đà tăng của VIC diễn ra trong bối cảnh hệ sinh thái Vingroup không ngừng mở rộng quy mô. Ngày 19/12/2025, hướng tới chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, Vingroup đồng loạt xúc tiến 11 công trình trên khắp cả nước. Trong đó, Khu đô thị thể thao Olympic gây chú ý đặc biệt với quy mô hơn 9.171 ha, tổng vốn đầu tư khoảng 925.000 tỷ đồng, trở thành khu đô thị lớn nhất Việt Nam, trải rộng trên địa bàn 11 xã của TP Hà Nội.

Nghị định số 245/2025/NĐ-CP: Tăng sức hấp dẫn thị trường với dòng vốn ngoại

Hướng tới mục tiêu thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài, tạo thêm nguồn lực cho phát triển kinh tế trong giai đoạn mới, Bộ Tài chính đã chủ động tháo gỡ các điểm nghẽn về chính sách và công nghệ, qua đó mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam cho nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN).

Việc trình Chính phủ ban hành Nghị định số 245/2025/NĐ-CP ngày 11/9/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 155/2020/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán được xem là một trong những giải pháp quan trọng nhằm hiện thực hóa mục tiêu này.

Nghị định số 245/2025/NĐ-CP tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp đối với NĐTNN, giúp NĐTNN thuận lợi hơn khi tham gia các đợt chào bán, phát hành riêng lẻ trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Nghị định cũng tập trung rút ngắn thời gian đưa các chứng khoán mới chào bán, phát hành vào giao dịch trên thị trường tập trung.

Các quy định được bổ sung theo hướng thống nhất hồ sơ chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) với hồ sơ đăng ký niêm yết, bao gồm thống nhất nội dung mẫu Bản cáo bạch, báo cáo tài chính, báo cáo về vốn điều lệ đã góp tại thời điểm đăng ký chào bán hoặc đăng ký niêm yết; đồng thời hoàn thiện trình tự, thủ tục đăng ký niêm yết cổ phiếu tại Sở Giao dịch Chứng khoán (SGDCK).

Đối với trường hợp thực hiện IPO đồng thời với đăng ký niêm yết, Nghị định sửa đổi theo hướng cho phép SGDCK xem xét hồ sơ đăng ký niêm yết song song với quá trình Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) thẩm định hồ sơ IPO. Sau khi hoàn tất đợt chào bán, doanh nghiệp chỉ cần gửi SGDCK bản cập nhật Bản cáo bạch và Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy tờ pháp lý tương đương, trong đó cập nhật vốn điều lệ sau chào bán, để được xem xét cấp phép niêm yết.

Nghị định số 245/2025/NĐ-CP còn rút ngắn thời gian đưa chứng khoán vào giao dịch trên thị trường sau khi được chấp thuận niêm yết từ 90 ngày xuống còn 30 ngày.

Những điều chỉnh này được kỳ vọng sẽ giúp rút ngắn tổng thời gian đưa chứng khoán vào niêm yết và giao dịch từ 3–6 tháng so với trước đây, qua đó bảo vệ tốt hơn quyền lợi của nhà đầu tư, đồng thời gia tăng sức hấp dẫn của các đợt IPO đối với cả nhà đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngoài.

Thị trường IPO dậy sóng, hàng loạt doanh nghiệp lên sàn

Cùng với đà bứt phá mạnh mẽ của điểm số, kỳ vọng nâng hạng thị trường và loạt cải cách về khung khổ pháp lý trong lĩnh vực chứng khoán, năm 2025 ghi nhận sự sôi động rõ nét của thị trường IPO khi nhiều doanh nghiệp quy mô lớn đồng loạt triển khai kế hoạch chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng và niêm yết.

Tâm điểm của làn sóng này là các thương vụ IPO gắn với niêm yết của CTCP Vinpearl, CTCP Chứng khoán Kỹ Thương (TCX), CTCP Chứng khoán VPBank (VPX) và CTCP Chứng khoán VPS (VCK). Riêng trong tháng 12/2025, CTCP Nông nghiệp Hòa Phát – công ty con của Tập đoàn Hòa Phát và CTCP Hạ tầng Gelex – công ty con của Tập đoàn Gelex – cũng lần lượt hoàn tất IPO, dự kiến chính thức niêm yết trong quý 1/2026.

Tổng giá trị vốn huy động từ các thương vụ IPO trong năm 2025 đạt khoảng 45.000 tỷ đồng, tương đương gần 1,7 tỷ USD, phản ánh sức hút ngày càng gia tăng của thị trường vốn Việt Nam đối với cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Không chỉ sôi động ở hoạt động IPO, thị trường năm 2025 còn chứng kiến làn sóng doanh nghiệp đưa cổ phiếu lên niêm yết trên sàn HOSE. Nhiều cái tên đáng chú ý có thể kể đến như cổ phiếu CRV của CTCP Tập đoàn Bất động sản CRV – chủ đầu tư nhiều dự án bất động sản lớn tại Hải Phòng; cổ phiếu NTC của CTCP Khu công nghiệp Nam Tân Uyên; cổ phiếu VVS của CTCP Đầu tư Phát triển Máy Việt Nam với mức giá chào sàn 58.000 đồng/cổ phiếu; hay MCH của Masan Consumer – công ty con của Tập đoàn Masan.

Ở nhóm nông nghiệp và thực phẩm chế biến, HOSE cũng đón thêm 35 triệu cổ phiếu AFX của CTCP Xuất nhập khẩu Nông sản Thực phẩm An Giang và 24 triệu cổ phiếu của CTCP Rau quả Thực phẩm An Giang (Antesco), góp phần mở rộng quy mô và chiều sâu cho thị trường niêm yết.

Minh Phong