Những khác biệt trong năm đầu tại nhiệm của Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường

Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường trong chuyến công tác tại Thượng Hải ngày 26 và 27-7-2023

Khi ông Lý Cường (64 tuổi) được bổ nhiệm làm Thủ tướng Trung Quốc vào tháng 3 năm ngoái, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vừa mới mở cửa biên giới trở lại sau 3 năm phong tỏa vì đại dịch Covid-19. Vị cựu Bí thư Thành ủy Thượng Hải đã đảm nhận vai trò là người thực thi tầm nhìn kinh tế của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình. Ông Lý Cường trải qua năm đầu tiên làm Thủ tướng trong bối cảnh Bắc Kinh liên tục đưa ra những cảnh báo nghiêm khắc về các diễn biến phức tạp chưa từng có. Vào tháng 5-2023, ông Tập Cận Bình đã kêu gọi các quan chức chuẩn bị cho “những tình huống tồi tệ và khắc nghiệt nhất” để có thể đối phó với “sóng to, gió lớn, thậm chí cả siêu bão”.

Thay đổi phong cách ngay từ đầu nhiệm kỳ

Qua so sánh, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường và người tiền nhiệm Lý Khắc Cường (đã qua đời vào tháng 10-2023) có những ưu tiên khác nhau ngay từ đầu nhiệm kỳ của họ. Kể từ khi nhậm chức giữa tháng 3-2023, ông Lý Cường đã dành nhiều thời gian cho các chuyến thị sát đất nước để thu thập thông tin thực địa cũng như từ các quan chức địa phương. Và ông cũng đã xuất hiện ít hơn đáng kể tại các hội nghị quốc tế, ít đi thăm nước ngoài hơn.

Trong năm đầu nhậm chức, ông Lý Cường đã tham dự 140 sự kiện cả trong và ngoài nước. Con số này ít hơn so với 163 cuộc họp mà ông Lý Khắc Cường tham dự trong cùng kỳ 5 năm trước và 219 cuộc họp so với cách đây 1 thập kỷ (năm đầu tiên ông Lý Khắc Cường làm Thủ tướng). Vị Thủ tướng đương nhiệm đã thực hiện 4 chuyến công du nước ngoài trong năm, trong đó chuyến đi đầu tiên tới Đức và Pháp.

Ông đã tham dự 48 sự kiện trong những chuyến đi này, ít hơn 93 sự kiện mà ông Lý Khắc Cường đã thực hiện trong 4 chuyến đi cách đây 5 năm và 96 sự kiện so với cách đây 1 thập kỷ. Các chuyến đi quốc tế của Thủ tướng Lý Cường cũng ngắn hơn và không đa dạng như người tiền nhiệm. Đáng nói, việc ông đại diện cho Chủ tịch Tập Cận Bình dự Hội nghị G20 ở New Delhi (tháng 9-2023) khiến ông trở thành Thủ tướng Trung Quốc đầu tiên tham dự hội nghị thượng đỉnh này. Trong khi đó, Thủ tướng Lý Khắc Cường được nhiều người nhớ đến vì sự hiện diện thường xuyên và rõ ràng hơn cũng như phong cách cá nhân hóa cao độ tại các sự kiện ngoại giao.

Phục hồi kinh tế là ưu tiên hàng đầu

Nổi bật hơn cả, Thủ tướng Lý Cường đã dành nhiều thời gian hơn trong các chuyến thị sát nội địa. Trong 1 năm qua, ông đã có 18 chuyến thị sát, tới thăm 19 tỉnh và thành phố, bao gồm cả Thượng Hải và Trùng Khánh. Con số này cao hơn gần gấp 2 so với người tiền nhiệm. Điểm dừng chân đầu tiên của ông Lý Cường trên cương vị Thủ tướng là tại tỉnh Hồ Nam để tham quan các nhà máy sản xuất xe điện, đầu máy xe lửa tốc độ cao và máy móc xây dựng.

Trong chuyến đi tới Thượng Hải vào tháng 7, ông đã gặp 8 lãnh đạo tỉnh chỉ trong 2 ngày thị sát khu thương mại tự do của thành phố. Và chuyến đi gần đây nhất (tháng 2-2024) của ông là tới tỉnh Sơn Tây để thăm các công ty sản xuất công nghệ cao. Hoạt động liên tục này chứng minh cho cam kết mà ông đưa ra trong cuộc họp báo đầu tiên trên cương vị Thủ tướng, đó là sẽ chỉ đạo các quan chức Chính phủ đi thực tế và thu hút phản hồi của công chúng nhiều hơn thay vì “chỉ ngồi trong văn phòng”.

Các nhà phân tích cho rằng, diễn biến nói trên phản ánh sự thay đổi về phạm vi và vai trò Thủ tướng Trung Quốc, đồng thời cho thấy các ưu tiên công việc đã thay đổi khi ông Lý Cường phải chỉ đạo bộ máy quản lý và vận hành một nền kinh tế khó khăn, trong khi môi trường bên ngoài lại phức tạp hơn. “Thời điểm năm 2013, Trung Quốc vẫn có được lượng đối tác quốc tế dễ thông cảm hơn hoặc kiên nhẫn hơn, mối quan hệ với Mỹ vẫn chưa khó khăn như bây giờ… Và nền kinh tế trong nước của Trung Quốc khi đó gặp ít vấn đề hơn ngày nay” - Giáo sư Kerry Brown, Giám đốc Viện Lau Trung Quốc thuộc Học viện Hoàng gia London nhận xét.

Giáo sư Rana Mitter của trường Harvard Kennedy cho biết, việc phục hồi nền kinh tế trong nước là ưu tiên hàng đầu của Trung Quốc hiện nay. “Theo truyền thống, Thủ tướng coi nền kinh tế là trọng trách của mình và thời kỳ làm Bí thư Thượng Hải, ông Lý Cường nổi tiếng thân thiện với doanh nghiệp. Đó có thể là lý do tại sao ông dường như rất tích cực trong các lĩnh vực liên quan đến phục hồi kinh tế. Mặc dù giao lưu quốc tế rất quan trọng, nhưng nền kinh tế trong nước hiện nay có thể được coi là ưu tiên lớn hơn”- Giáo sư Rana Mitter đánh giá.

Theo SCMP