Những mẫu ô tô Nga từng gắn bó với người Việt Nam

Xe ô tô Nga từng là hình ảnh quen thuộc trên đường phố Việt Nam trong thập niên 80 và 90 của thế kỷ trước. Cuối những năm 90, thị trường ô tô Việt ngày càng đa dạng với sự xuất hiện của nhiều thương hiệu và mẫu xe mới từ các quốc gia khác nhau như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, châu Âu... Bởi vậy, ô tô Nga dần mất đi vị thế và không còn được phân phối tại Việt Nam.

Mặc dù ngày nay, xe ô tô đến từ nước Nga đã trở thành của hiếm, nhưng trong ký ức của nhiều người Việt, những chiếc xe của các thương hiệu UAZ, Volga, Gaz, Lada... vẫn tồn tại như một thời vang bóng.

SUV địa hình UAZ-469 có đặc điểm máy khỏe, gầm cao, hai cầu.

Đầu tiên là chiếc SUV địa hình UAZ-469. Đây có lẽ là hình ảnh khó quên nhất về một thời ô tô Nga phổ biến ở Việt Nam. Vào thập niên 70, 80 của thế kỷ trước, chỉ có xe UAZ-469 là dễ dàng lăn bánh khắp mọi nơi trên cả nước nhờ đặc điểm máy khỏe, gầm cao, hai cầu.

UAZ-469 được dùng nhiều trong quân đội và các cơ quan nhà nước. Xe có kích thước dài 4,025m, rộng 1,785m và cao 2,05m cùng chiều dài cơ sở 2,38m, nặng khoảng 1.650kg, dùng động cơ dung tích 2.450cc, công suất 75 mã lực, mô-men xoắn 166,7Nm đi cùng có hộp số tay 4 cấp và hộp số phụ cài cầu.

Xe UAZ-469 ở Việt Nam phần lớn được sản xuất từ năm 1973, nhập khẩu trực tiếp từ Liên Xô.

Nếu như UAZ-469 là lựa chọn hàng đầu của dân chơi xe địa hình ở Việt Nam thời bấy giờ thì Lada Niva là SUV cỡ nhỏ được nhiều người tìm mua. Lada Niva được sản xuất từ năm 1986 và được nhập khẩu về nước cho đến đầu thập niên 90.

Lada Niva được sản xuất từ năm 1986 và được nhập khẩu về nước cho đến đầu thập niên 90.

Xe có kích thước khá nhỏ, dài 3,74m, rộng 1,68m và cao 1,64m, cùng chiều dài cơ sở 2,2m, chỉ nhỉnh hơn một chút so với mẫu xe đô thị KIA Morning ngày nay. Động cơ Lada Niva nhập vào Việt Nam là loại 1.6L, công suất 75 mã lực đi cùng hộp số sàn 4 cấp. Phần lớn xe có sẵn bộ số tay cài cầu 4x4.

Những năm gần đây, Lada Niva dần biến mất và rơi vào dĩ vãng do không thể cạnh tranh được với xe cũ Nhật, Hàn giá rẻ, bền xuất hiện trên thị trường. Giá một chiếc Lada Niva đời 1986 chỉ khoảng 20 triệu đồng.

Volga là một trong ba thương hiệu xe Liên Xô đọng lại nhiều kí ức trong tâm trí người Việt. Chiếc Volga M-24 thời đó được sánh ngang Mercedes-Benz E-Class hay Toyota Camry ngày nay. Thế hệ đầu tiên Volga M-24 (1970 – 1975) cũng là đời xe được dùng nhiều tại Việt Nam.

Chiếc Volga M-24 thời đó được sánh ngang Mercedes-Benz E-Class hay Toyota Camry ngày nay.

Xe có những đặc điểm như trục cơ sở dài, ghế xô với chân đế thấp hơn và mái bằng nên khá rộng rãi bên trong. Động cơ xe Volga M-24 là loại 4 xilanh, chế hòa khí đôi, dung tích 2.445cc sản sinh công suất cực đại 95 mã lực. Xe chỉ có một hộp số tay 4 tốc độ.

Cho đến thời điểm hiện tại, Volga M-24 vẫn là một mẫu ô tô Nga có giá trị sưu tầm cao ở Việt Nam. Với xe còn đẹp, giá có thể lên tới 200 triệu đồng.

Lada 1600 là mẫu xe sedan cỡ nhỏ được ra mắt vào năm 1979 - một trong những mẫu xe Nga phổ biến nhất tại Việt Nam. Lada 1600 được ưa chuộng bởi thiết kế trẻ trung, hiện đại, khả năng vận hành ổn định và giá hợp lý. Xe được sử dụng phổ biến trong gia đình, doanh nghiệp và cả taxi.

Hiện nay, Lada 1600 đã không còn được sản xuất nhưng vẫn được nhiều người yêu thích và sưu tầm.

Xe có 4 chỗ ngồi, dài 4,09m, rộng 1,61m và cao 1,37m, chiều dài cơ sở 2,425m, trọng lượng nhỉnh hơn 1 tấn, động cơ 1.6L, công suất 75 mã lực và hộp số sàn 4 cấp.

Năm 1958, nhà máy UAZ cho ra đời mẫu xe tải nhẹ và xe van UAZ-450, đến năm 1965 thì ra mắt biến thể xe chở khách UAZ-452. Với kiểu dáng hai đầu tròn và thân dài, UAZ-450 từng được coi như dòng microbus của Volkswagen.

UAZ-452 được Liên Xô viện trợ cho Việt Nam vào thời kỳ cuối của cuộc kháng chiến chống Mỹ, sau đó tiếp tục được sử dụng nhiều trong giai đoạn xây dựng đất nước sau chiến tranh. Phần lớn số xe này được biên chế trong quân đội làm xe cứu thương, ngoài ra còn dùng cho bưu điện, ngành điện lực.

Mỗi mẫu xe đều mang những dấu ấn riêng, góp phần tạo nên bức tranh muôn màu về ngành công nghiệp ô tô Việt Nam trong quá khứ.

Đến thập niên 1990, nhiều xe UAZ-452 thanh lý được chuyển lên các tỉnh miền núi dùng để chở khách và vận chuyển nông sản. Xe dài 4,44m, rộng 1,94m, cao 2,24m, trọng lượng 1.900kg. Xe được trang bị động cơ xăng dung tích 2.445 cc, công suất 90 mã lực, hộp số sàn 4 cấp và có cần số cài cầu. Ngày nay do nhiều yếu tố, đa phần những chiếc UAZ-450/452 đã không còn được sử dụng.

Ngoài những mẫu xe tiêu biểu trên, còn có rất nhiều mẫu ô tô Nga khác từng xuất hiện tại Việt Nam như GAZ-69, ZIL-130, Moskvich 412,... Mỗi mẫu xe đều mang những dấu ấn riêng, góp phần tạo nên bức tranh muôn màu về ô tô Việt Nam trong quá khứ.

Dù không còn phổ biến như trước, những mẫu ô tô Nga vẫn luôn có một vị trí đặc biệt trong lòng người Việt Nam. Chúng là biểu tượng cho một thời kỳ lịch sử, cho sự gắn bó giữa hai đất nước Việt Nam – Liên Xô, và cho những kỷ niệm đẹp đẽ của nhiều thế hệ người Việt.

Đài PTTH Hà Nội