Cũng như nhiều bộ tộc khác trên thế giới, Satere Mawe - bộ tộc sinh sống ở vùng rừng rậm Amazon, châu Phi có quy định rất rõ về lễ trưởng thành. Muốn trở thành người đàn ông thực sự, những chàng trai nơi đây phải trải qua nghi lễ kỳ lạ: Để một đàn kiến đạn đốt mà không được khóc.
Kiến đạn có tên khoa học là Paraponera clavata. Loài kiến này được mệnh danh là một trong những "bậc thầy" gây đau đớn nhất trong thế giới động vật với vết cắn đau buốt như đạn bắn. Do đó, nghi lễ của người Satera Mawe được xem là nghi lễ trưởng thành man rợ nhất hành tinh.
Để chuẩn bị cho nghi lễ trưởng thành, tộc trưởng và các bô lão trong bộ tộc sẽ đi bắt những con kiến đạn to khỏe trong rừng sâu, cho chúng vào một dung dịch khiến những con kiến đạn bất tỉnh. Sau đó người ta sẽ làm những chiếc găng tay, đổ hàng chục con kiến vào đó để các chàng trai tham gia lễ trưởng thành.
Những chàng trai cho hai tay vào găng tay trong vòng 10 phút để những con kiến đạn tấn công. Theo quan niệm của người Satera Mawe, nếu một cậu bé có thể chịu đựng được những cú cắn từ da thịt từ kiến đạn thì mới chứng tỏ được bản lĩnh nam nhi và sẽ là trụ cột của gia đình sau này.
Mentawai là một trong số ít bộ lạc thiểu số ở Indonesia còn giữ lại những phong tục truyền thống kỳ lạ. Nghi lễ mài răng đánh dấu sự trưởng thành của các cô gái tộc Mentawai được xem là một trong những nghi lễ đáng sợ nhất thế giới.
Khi các thiếu nữ trong bộ tộc đến tuổi dậy thì, họ sẽ phải trải qua nghi thức mài răng. Để tiến hành mài răng, người thợ dùng một thanh gỗ làm điểm tựa, sau đó trực tiếp mài răng bằng dao hoặc đục. Nếu không cẩn thận, các cô gái sẽ rất dễ bị thương.
Hàm răng sau khi mài sẽ gần giống như hàm cá mập với những chiếc răng nhọn hoắt. Khi răng đã có một độ nhọn nhất định, họ được coi là đã trưởng thành và sẵn sàng kết hôn.
Ngoài quan niệm chứng minh cho sự trưởng thành, những chiếc răng nhọn còn thể hiện chuẩn mực vẻ đẹp của người phụ nữ tại bộ tộc Mentawai. Người phụ nữ nào có hàm răng càng nhọn thì càng đẹp và có giá trị. Người đàn ông nào cưới được cô gái có hàm răng càng nhọn thì càng được đánh giá cao.
Từ năm 7-8 tuổi, những cậu bé ở bộ tộc da đen Pentecost thuộc Cộng hòa Vanuatu phải thực hiện một nghi lễ truyền thống mang tên "Land Diving" để đánh dấu cho sự trưởng thành và trở thành một người đàn ông thực thụ.
Trước ngày diễn ra nghi lễ, người ta dùng các thanh gỗ và gậy mây dựng thành một giàn giáo cao khoảng 30 m. Khi bắt đầu, những chàng trai tự buộc dây vào chân, đứng từ đỉnh cao nhất và tiếp đất bằng cú nhảy có tên gọi "Naghol".
Cú nhảy là biểu tượng cho sự nam tính của một chàng trai. Đặc biệt, theo quan niệm của người dân nơi đây, khi tóc của những thanh niên tham gia nghi thức này chạm vào lớp đất bên dưới tháp gỗ thì vụ mùa tới sẽ được bội thu. Tuy nhiên, không ít người đã tử vong khi thực hiện cú nhảy đầy nguy hiểm này.
Bộ lạc Chambri ở châu Đại Dương nổi tiếng với nghi lễ điêu khắc cơ thể để sở hữu làn da khô ráp, cứng cỏi như cá sấu.
Trong quan niệm của người Chambri, cá sấu tuy có hình dạng xấu xí nhưng vô cùng mạnh mẽ. Quá trình "lột xác" thành cá sấu sẽ giúp các chàng trai khẳng định bản lĩnh và trưởng thành của mình. Do đó, những đứa trẻ trong độ tuổi trưởng thành sẽ phải tham gia nghi lễ truyền thống của bộ tộc.
Để có đủ điều kiện bước vào nghi lễ biến mình thành cá sấu, các chàng trai phải trải qua quá trình "thử thách" từ thành viên trong bộ lạc bằng cách miệt thị, chửi bới.
Khi thực hiện nghi lễ rạch cơ thể, trưởng tộc sẽ dùng những vật sắc nhọn để khắc lên sống lưng, bả vai và phía trước ngực của đứa trẻ. Những "họa tiết" trên cơ thể càng dài và càng nhiều thì người đàn ông càng trưởng thành, chín chắn và mạnh mẽ như cá sấu.
Những người phụ nữ của ba bộ tộc Chin, Magan và Muun ở phía Tây Nam Myanmar, có phong tục xăm mặt như một biểu tượng của sự trưởng thành.
Truyền thuyết của người Chin kể rằng một vị vua đi ngang qua ngôi làng, thấy phụ nữ ở đây xinh đẹp nên đã bắt một người về làm vợ. Từ đó, các gia đình người Chin bắt đầu xăm lên mặt con gái họ để chúng không bị bắt cóc.
Độ tuổi được cho là có thể bắt đầu xăm trên mặt đó chính là 14 tuổi, khi đó các cô bé đã đủ lớn để ghi dấu trên mặt mình một biểu tượng của sự trưởng thành. Hình xăm trên mặt những người phụ nữ được tạo ra bằng gai và mực được làm từ bồ hóng, mật bò, thảo dược và mỡ lợn.
Không chỉ mang biểu tượng của sự trưởng thành, các hình xăm đã trở thành chuẩn mực vẻ đẹp của những người phụ nữ của ba bộ tộc Chin, Magan và Muun. Những người phụ nữ rất tự hào vì được xăm mặt trước nam giới. Họ quan niệm, càng xăm nhiều thì họ càng trở nên xinh đẹp, quyến rũ.
Tại nhiều bộ lạc ở Tây Phi, việc rạch mặt hay cơ thể để tạo sẹo là hình thức đánh dấu tuổi trưởng thành. Nếu như người dân quốc Papua New Guinea, họ khắc lên da những hình xăm giống vảy cá sấu thì người dân ở bộ lạc Betamarrine lại cho rằng việc rạch lên mặt những đứa trẻ là nghi lễ chứng minh sự trưởng thành.
Theo quan niệm của bộ lạc Betamarribe, một đứa trẻ không có sẹo không phải là con người và không được coi là thành viên của bộ tộc.
Những vết sẹo trên mặt được coi là minh chứng cho sự trưởng thành, nam tính và bản lĩnh của các chàng trai.
Hiện nay, một số quốc gia Tây Phi đã cấm hủ tục này bởi nó tiềm ẩn sự nguy hiểm và vi phạm quyền trẻ em nghiêm trọng. Tuy nhiên, trong tâm thức của người dân ở bộ lạc Betamarrie, họ cho rằng những vết sẹo trên mặt là niềm tự hào và kiêu hãnh.
Theo Kiều Phương/ANTĐ