Những ngôi mộ 'gió' ở nghĩa trang liệt sĩ

Nghĩa trang liệt sĩ xã Minh Tiến

Trao đổi với phóng viên Tạp chí Năng lượng Mới, ông Vũ Thanh Hưng cho biết, trước đây, Nghĩa trang Liệt sĩ xã Minh Tiến khá nhỏ. Năm 2017, được sự đồng ý của UBND huyện Đại Từ và sự tài trợ của nhiều tổ chức, trong đó có Hội Cựu chiến binh Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (Hội CCB Tập đoàn), xã đã xây dựng nghĩa trang liệt sĩ mới khang trang, rộng rãi, nằm trên một quả đồi cao ráo.

Kể về những trang sử hào hùng của địa phương trong công cuộc chiến đấu và bảo vệ Tổ quốc, ông Hưng rất tự hào, trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, nhiều người con ưu tú của xã Minh Tiến đã anh dũng chiến đấu bảo vệ quê hương, đất nước. Có người để lại một phần xương máu nơi chiến trường, có người đã nằm lại mãi mãi. Toàn xã có 29 người con ưu tú đã anh dũng hy sinh trên khắp các chiến trường, cùng hàng trăm thương binh, bệnh binh, người bị nhiễm chất độc màu da cam.

Sau khi hòa bình lập lại, công tác đền ơn đáp nghĩa được đặt lên hàng đầu, UBND xã Minh Tiến đã xây dựng nghĩa trang liệt sĩ với mong muốn đưa những người con của địa phương đang nằm tại các nghĩa trang trên cả nước về đất mẹ. Nhưng do còn nhiều khó khăn, Nghĩa trang Liệt sĩ xã Minh Tiến thời đó được xây dựng với diện tích khiêm tốn, tại vị trí ẩm thấp.

Nhận thấy những bất hợp lý, đến năm 2017, Đảng ủy, UBND xã Minh Tiến đã tiến hành xây dựng nghĩa trang mới với sự đồng ý của UBND huyện Đại Từ và sự hỗ trợ của Hội CCB Tập đoàn cùng một số tổ chức, đơn vị. Sau gần 3 tháng xây dựng, ngày 26-7-2017, Nghĩa trang Liệt sĩ xã Minh Tiến đã hoàn thành. Không giấu giếm niềm vui khi xây dựng được nghĩa trang mới, ông Hưng phấn khởi nói: “Nghĩa trang mới có diện tích 1.200m2, ở trên một quả đồi cao, đẹp, vừa là nghĩa trang liệt sĩ và cũng là danh lam thắng cảnh của địa phương. Cứ mỗi ngày làm việc đầu tuần của tháng, sau khi sinh hoạt chính trị dưới là cờ Tổ quốc, các cán bộ xã sẽ đến nghĩa trang làm vệ sinh, dọn dẹp, thắp hương để tưởng nhớ đến công ơn của các anh hùng liệt sĩ”.

Một hoạt động tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang Liệt sĩ xã Minh Tiến

Minh Tiến đã có nghĩa trang mới khang trang, sạch sẽ. Nhưng trong câu chuyện với phóng viên Năng lượng Mới, vị Phó chủ tịch UBND xã vẫn có nhiều tâm tư. Tại Nghĩa trang Liệt sĩ xã Minh Tiến hầu hết là các ngôi mộ “gió”. Toàn xã Minh Tiến có 29 liệt sĩ, khi xây dựng nghĩa trang, xã cũng xây dựng 29 ngôi mộ, nhưng hiện tại có 4 ngôi mộ có hài cốt liệt sĩ, còn lại là các ngôi mộ “gió”. Mặc dù chưa có hài cốt nhưng xã vẫn xây dựng các ngôi mộ, ghi tên tuổi để tượng trưng và tâm niệm rằng, họ không ở địa phương nhưng những hy sinh của họ đã được đất nước ghi công.

Gặp gỡ ông Ma Văn Pấy (66 tuổi, ở xã Minh Tiến) khi đang phát rẫy, phóng viên Năng lượng Mới được biết, gia đình ông có 2 liệt sĩ và hiện tại, một liệt sĩ đang nằm tại nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Kon Tum, một liệt sĩ chưa xác định được thông tin. Cũng như nhiều gia đình khác, mong muốn lớn nhất của gia đình ông Pấy là đưa hài cốt các liệt sĩ về nghĩa trang địa phương, nhưng do hoàn cảnh khó khăn nên đến nay mong muốn đó vẫn chưa hoàn thành. Để thể hiện lòng biết ơn đến các anh hùng liệt sĩ cũng như thỏa nỗi nhớ mong với người đã hy sinh, ông Pấy cùng người thân vẫn trông nom, thắp hương tại phần mộ liệt sĩ đã được xây dựng trong Nghĩa trang Liệt sĩ xã Minh Tiến.

Trở lại câu chuyện với vị lãnh đạo UBND xã Minh Tiến, chúng tôi hỏi về việc quy tập các liệt sĩ về Nghĩa trang Liệt sĩ xã Minh Tiến, ông Hưng chậm rãi cho biết, đây là việc làm được chính quyền tỉnh Thái Nguyên, UBND huyện Đại Từ quan tâm từ nhiều năm qua nhưng vẫn còn nhiều khó khăn vì phụ thuộc vào điều kiện kinh tế của các gia đình thân nhân liệt sĩ. UBND xã và UBND huyện cũng chỉ hỗ trợ được phần nào. Ngoài ra, một số liệt sĩ không có thông tin cụ thể về vị trí hy sinh nên việc quy tập gặp rất nhiều khó khăn. Tuy nhiên, ông Hưng khẳng định, trong những năm tới, chính quyền địa phương sẽ tiếp tục hỗ trợ các gia đình để sớm đưa hài cốt các liệt sĩ về nghĩa trang quê nhà.

Sự khẳng định của vị Phó chủ tịch UBND xã Minh Tiến về việc quy tập hài cốt liệt sĩ khiến chúng tôi không khỏi xúc động và nhớ lại những tâm tình của ông Trần Ngọc Dũng, Ủy viên Ban Thường vụ Hội CCB Tập đoàn, Phó chủ tịch Công đoàn Dầu khí Việt Nam tại thời điểm khánh thành Nghĩa trang Liệt sĩ xã Minh Tiến: “Hoạt động an sinh xã hội, đền ơn đáp nghĩa đã trở thành một nét đẹp trong Văn hóa Dầu khí, được thể hiện qua hàng loạt các công trình an sinh xã hội được Tập đoàn Dầu khí Việt Nam xây dựng. Ngày khánh thành Nghĩa trang Liệt sĩ xã Minh Tiến cũng là cách mà chúng tôi muốn tri ân đến những người đã ngã xuống để bảo vệ độc lập tự do của Tổ quốc”.

“Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” từ lâu đã là đạo lý, nét đẹp đầy tính nhân văn của dân tộc Việt Nam nói chung, của Hội CCB Tập đoàn nói riêng. Những công việc mà Hội CCB Tập đoàn và UBND xã Minh Tiến đã làm không chỉ đơn giản là hành động tri ân các anh hùng liệt sĩ mà còn góp phần định hướng, giáo dục đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” cho các thế hệ sau.

Xuân Hinh

Xuân Hinh