Những ngọn gió mát lành

Sau tập tản văn đầu tay “Miền quê bên sông Hồng”, tập truyện này khẳng định sự trưởng thành về kỹ thuật dựng truyện, độ đằm sâu về cảm xúc với những rung động cất lên từ trái tim tha thiết tình đời.

Tập sách gồm 14 truyện ngắn được Nhất Chi Mai cần mẫn viết trong vòng hơn hai năm. Chị đưa vào sáng tác của mình những lát cắt rất đời, nóng hổi như chính hơi thở của cuộc sống đương đại.

Các truyện của chị không mới về đề tài nhưng lại có sức lôi cuốn bởi cách hành văn rất linh hoạt; khi thì bay bổng lãng mạn, lúc lại khúc chiết, mạch lạc hàm chứa những triết lý nhẹ nhàng mà sâu sắc.

Tôn trọng lối viết truyền thống, hệ thống nhân vật trong sáng tác của Nhất Chi Mai là những con người gần gũi ở quanh ta; cốt truyện là những tình huống rất dễ bắt gặp ngoài đời thực. Đó là những mối quan hệ gia đình, bằng hữu, thầy trò.

Nhà văn thể hiện sự vững vàng từ cách dẫn truyện đến việc đẩy tình huống lên cao trào và khéo léo giải quyết vấn đề. Mỗi tác phẩm là một câu chuyện giản dị nhưng luôn để lại nhiều dư ba xúc cảm.

Các truyện ngắn “Nắng nhuộm màu”, “Ngày giông bão đi qua” khai thác đề tài gia đình về mối quan hệ giữa mẹ chồng - nàng dâu - con riêng của chồng. Mối quan hệ này đã xuất hiện nhiều trong văn chương, nhưng Nhất Chi Mai vẫn biết cách dẫn dụ người đọc dõi theo từng câu chữ, phập phồng trong từng nỗi niềm của các nhân vật.

Sau tất cả những éo le sự đời, những bão giông trắc trở, chân lý vẫn đến sau cùng, là sự tồn tại vững bền của những tình cảm nhân văn. Kết truyện là hình ảnh bông hoa đỏ thắm như màu nắng, thắp lên niềm hy vọng về sự khởi sắc cho hạnh phúc, tương lai.

Kế thừa sự thành công của tập tản văn đầu tay viết về đề tài nông thôn, trong tập truyện này, bức tranh làng quê Bắc Bộ hiện lên qua nhiều sáng tác của Nhất Chi Mai thể hiện sự am hiểu sâu sắc của chị về văn hóa làng quê, sự đắm mình trong những bước chuyển mình của quê hương.

“Nắng đỏ”, “Cây thị bên cổng chùa”, “Ngôi miếu cổ bên sông” là những trang văn sống động như mạch thở của làng quê thao thiết qua từng thế hệ. Có một chút hoài niệm tiếc nuối về những nét văn hóa thôn quê đang dần bị mai một, có một chút ngơ ngác giật mình trước sự thay đổi của xóm làng trong dòng chảy đô thị hóa, có cả những tiếng thở dài cố nén của các thân phận bọt bèo trong cuộc đời đầy truân chuyên. Nhưng vượt lên tất cả vẫn là niềm tin xác thực về những giá trị cốt lõi, về những tình cảm huyết thống không thể chối bỏ như một mạch nguồn mát lành bất tận.

Truyện ngắn “Khoảng trời nhiều gió” được lấy tên chung cho cả tập sách như một dụng ý nghệ thuật của tác giả. Nhân vật chính của truyện là Nga, một cô gái xinh đẹp sinh ra trong một hoàn cảnh khá đặc biệt. Nhiều người ở trong hoàn cảnh ấy rất dễ bị những cạm bẫy sóng gió xô ngã, nhưng Nga đã can đảm vượt qua những nghịch cảnh.

Cuộc đời rộng lớn gió cả sóng tràn nhưng trái tim lương thiện và nhân cách cao đẹp của các nhân vật chính là sự khẳng định cho những tình cảm bền vững. Truyện là minh chứng sống động rõ ràng nhất cho chức năng cao cả của nghệ thuật chân chính: Hướng con người tới chân - thiện - mỹ.

Nhà văn Nhất Chi Mai vẫn cần mẫn ghi dấu chân mình trên con đường văn chương gập ghềnh. Giống như những ngọn gió mát lành của tình người vẫn mơn man thổi mãi, xua tan những bức bối căng thẳng hoài nghi, mỗi trang viết ẩn chứa niềm tin bền bỉ về sự hướng thiện, là sự khẳng định về những giá trị sâu rễ bền gốc giữa cuộc đời rộng lớn này.

Tạ Thị Thanh Hải