Những người 'kể sử' ở Đền Hùng

Hướng dẫn viên du lịch tại Khu di tích lịch sử đặc biệt đền Hùng thuyết minh về di tích đền Hạ cho du khách.

PTĐT - Những hướng dẫn viên du lịch tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng được coi là những “đại sứ văn hóa”, những người gắn kết các giá trị văn hóa, lịch sử từ quá khứ tới hiện tại. Là người “thổi hồn” vào những truyền thuyết, điển tích tại Đền Hùng; tạo sự sống động cho không gian nơi đây để du khách dễ dàng cảm nhận những chiều sâu trầm tích, giá trị lịch sử mà thời gian đã bồi đắp để tạo nên quần thể khu di tích linh thiêng này. Không chỉ phải hiểu rõ về ý nghĩa của từng chi tiết, đường nét kiến trúc quần thể Khu di tích lịch sử Đền Hùng; những hướng dẫn viên tại đây còn phải hiểu về đặc điểm hình thành, ý nghĩa, giá trị lịch sử - văn hóa của từng địa danh, không gian nơi đây. Ví như nói về Cổng đền của Đền Hùng, các hướng dẫn viên không chỉ nhớ thời gian xây dựng vào năm Khải Định thứ 2 (1917) mà còn phải biết kết cấu kiến trúc cổng là xây kiểu vòm cuốn cao 8,5m, hai tầng 8 mái, lợp giả ngói ống, giữa tầng một có đề bức đại tự “Cao sơn cảnh hành” nghĩa là “lên núi cao nhìn xa rộng”…. Tới đền Hạ, phải kể được sự tích nguồn gốc “đồng bào” gắn với truyền thuyết Mẹ Âu Cơ sinh ra bọc trăm trứng, sau nở thành 100 người con trai được bắt nguồn từ đây. Cứ như vậy men theo hàng trăm bậc đá, ngược gần 175m lên tới đỉnh Nghĩa Lĩnh, hàng trăm câu chuyện của các di chỉ, chứng tích lịch sử đều được các hướng dẫn viên khéo léo truyền tải tới du khách thập phương.Làm hướng dẫn viên ở đền Hùng khá vất vả bởi đặc thù địa hình Khu di tích. Tất cả 8 hướng dẫn viên hiện tại ở đây đều là nữ, trang phục khi hướng dẫn đoàn là áo dài truyền thống. Đã có kinh nghiệm hàng chục năm là hướng dẫn viên tại Đền Hùng, chị Nguyễn Thị Bích Phượng chia sẻ: Những lần đầu leo Đền hướng dẫn du khách rất mệt và mỏi gối. Có những ngày không chỉ dẫn một đoàn mà còn nhiều đoàn theo đúng lộ trình từ Đại môn về đền Giếng cũng khiến bản thân kiệt sức. Nhưng qua nhiều năm rèn luyện với nghề thì không còn cảm thấy mệt mỏi. Ngược lại, tôi còn thấy mình dẻo dai bền bỉ hơn.

Đoàn Việt kiều Thái Lan chăm chú nghe hướng dẫn viên thuyết minh về Khu di tích lịch sử đặc biệt Đền Hùng.

Được biết, tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng, du khách tới đông nhất là vào dịp Giỗ Tổ (10/3 âm lịch) hàng năm. Từ Tết Nguyên đán đến ngày hội mở, đội ngũ hướng dẫn viên làm việc hết công suất. Có những ngày, các hướng dẫn viên làm việc từ sáng tới chiều tối; đi nhiều tới mức bàn chân phồng rộp, giọng nói khản đi. Nhưng là lực lượng chính phục vụ du khách tìm hiểu về các giá trị lịch sử - văn hóa của Đền Hùng cho nên không ai xin nghỉ vào thời điểm đó. Theo bà Phạm Thị Hoàng Oanh - Phó Giám đốc Khu di tích lịch sử Đền Hùng: Đó không chỉ là trách nhiệm với nghề mà còn là trách nhiệm, bởi nơi đây gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng Tổ tiên của dân tộc Việt.Đa số các hướng dẫn viên tại Khu di tích lịch sử đặc biệt Đền Hùng đều được đào tạo bài bản và chuyên nghiệp. Các hướng dẫn viên không chỉ nắm tốt kiến thức mà còn rèn luyện âm sắc giọng nói, cách thức truyền tải câu chuyện sao cho ngày càng mới mẻ và hấp dẫn người nghe. Cùng với đó, qua thời gian, các hướng dẫn viên tiếp tục góp trữ những câu chuyện mới, kỉ niệm và dấu ấn mới của Đền Hùng để làm dày thêm pho tàng của khu di tích. Quá trình này không chỉ đòi hỏi sự kiên trì trau dồi kĩ năng không ngừng mà còn cần tình yêu và đam mê với nghề. Hướng dẫn viên Nguyễn Thị Thanh Hoa cho biết: Nếu không tự làm mới cách thức truyền đạt, học thêm ngoại ngữ đáp ứng nhu cầu của khách tham quan thì sẽ rất nhanh… chán nghề. Cái gì cũng cần sự học hỏi, đổi mới để tiến kịp với thời đại, làm hướng dẫn viên cũng vậy. Trăn trở để làm tốt hơn nữa nhiệm vụ của mình tại Đền Hùng – chính là nhiệm vụ của một người “kể sử”.

Trà My