Những phụ nữ thủy chung với nghề cá nướng ở Hộ Độ
Không biết từ bao giờ, nghề cá nướng đã thai nghén ở xã Hộ Độ (huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh). Cứ thế hệ này sang thế hệ khác, đàn bà không đi học, làm ăn xa thì ở nhà chung thủy với nghề nướng cá.
Nghề cá nướng giúp tạo thu nhập cho nhiều phụ nữ ở Hộ Độ.
Dọc theo tỉnh lộ 9 (đoạn qua xã Hộ Độ, huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh) từ sáng sớm đến khi chiều tối đâu đâu cũng ngậy mùi cá nướng thơm phức. Cá nướng ở đây thơm, thịt béo, giá bình dân, mọi người không chỉ mua ăn mà còn làm quà biếu khách phương xa.
Loại cá được nướng chủ yếu ở đây là cá nục hoa, thường được đánh bắt xa bờ. Sau khi đánh bắt cần vào cấp đông ngay thì mới giữ được con cá tươi xanh.
Chỉ là những gian hàng che tạm bằng tấm tôn đơn sơ, thế nhưng từ thế hệ qua thế hệ khác, những người phụ nữ vẫn chung thủy với nghề nướng cá. Công việc này đã mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho họ.
Chị Loan – chủ của sạp cá nướng Thắng Loan - người đã hơn 40 năm với nghề quạt than nướng cá - cho biết, chị đã theo nghề nướng cá từ năm 13 tuổi. Gia đình chị là một trong những nhà làm cá nướng đầu tiên tại đây.
Theo những người làm nghề lâu năm ở đây cho biết để có những mẻ cá nướng ngon thì việc quan trọng nhất là phải lựa chọn nguyên liệu thật tươi. Sau khi nhập cá về đầu tiên phải làm sạch ruột, rửa sạch bằng nước, sau đó, người thợ lò sẽ cắm một thanh tre vào trong thân cá để tránh cá bị gãy khi nướng.
Bếp nướng chỉ đơn giản là vài ba viên gạch được kê lên. Sau đó, người ta dùng 2 -3 thanh sắt dài bắc ngang.
Cá được nướng từ 10-15 phút và phải đều tay. Đầu cá là phần khó nướng nhất, phải nướng thật kĩ và nguyên liệu để nướng phải bằng than củi.
Để giữ được mức lửa vừa phải, cá chín đến độ, đòi hỏi người nướng phải có kinh nghiệm, lật trở càng đều tay, cá càng thơm ngon.
Mỗi ngày , ở mỗi sạp cá tiêu thụ từ 400- 500 con cá. Nhưng những dịp hè đến hay đặc biệt là dịp Tết, số cá này được tăng lên gấp đôi vì lượng người mua nhiều về ăn hoặc làm quà. Bình quân mỗi con cá nướng sẽ được bán với giá 25 nghìn đồng.
Hiện xã Hộ Độ có gần 30 hộ dân làm nghề nướng cá, tuy nhiên, vào thời điểm cuối năm, rất nhiều hộ dân khác cũng chuẩn bị các lò để nướng cá bán ra thị trường trong dịp Tết.
Nhờ hương vị đặc trưng, con cá nướng ở Hộ Độ không chỉ bán trong huyện, trong tỉnh mà còn theo ô tô, máy bay đến tận Hà Nội, Sài Gòn, Đồng Nai… Những người ăn quen, đi xa về quê lại ghé nơi đây mua về dự trữ ăn dần hay làm quà biếu.
