Những tấm gương thắp sáng tri thức

Trong căn phòng nhỏ ngập tràn sắc màu ở Trường Tiểu học Trương Lương, xã Minh Tâm, cô giáo Phan Thị Lệ kiên nhẫn bên bảng vẽ uốn nắn từng nét cọ cho học trò. Từ những cây bút màu giản dị, cô đã gieo vào tâm hồn các em tình yêu cái đẹp và niềm say mê sáng tạo. Gần 30 năm gắn bó với nghề, cô Lệ được nhắc đến như “người thầy gieo sắc màu yêu thương”, bền bỉ cống hiến cho sự nghiệp trồng người.

Sinh ra, lớn lên ở xã Hạnh Phúc, mảnh đất miền núi còn nhiều khó khăn, cô Phan Thị Lệ hiểu sâu sắc ý nghĩa của việc gieo tri thức cho trẻ em vùng cao. Từ những ngày đầu đứng lớp đến nay, dù dạy học trong điều kiện còn thiếu thốn, cô vẫn giữ nguyên sự say mê, kiên nhẫn và sáng tạo trong từng giờ giảng.

Em Lục Thị Yến Nhi, học sinh lớp 3B ánh mắt rạng rỡ, giọng đầy tự hào chia sẻ: Cô Lệ không chỉ dạy chúng em vẽ, mà còn dạy chúng em nhìn thấy điều đẹp đẽ trong cuộc sống. Nhờ cô, chúng em được tự do tưởng tượng, được kể câu chuyện của mình bằng màu sắc.

Cô giáo Phan Thị Lệ dạy vẽ cho học trò.

Tình yêu nghề và niềm tin vào học trò đã giúp cô Lệ không ngừng vươn lên. Cô được được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú năm 2023, hiện cô là Tổ trưởng tổ giáo viên cốt cán môn Mỹ thuật tỉnh Cao Bằng; nhiều năm liền là giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, giám khảo các cuộc thi vẽ tranh và giáo viên dạy giỏi cấp huyện; 15 lần đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở, 1 lần đạt Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh, 4 lần được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen, được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo tặng Bằng khen các năm 2022, 2024. Năm 2023 vinh dự nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ. Năm 2022, cô được Hội Giáo viên Mỹ thuật Việt Nam vinh danh là 1 trong 15 giáo viên Mỹ thuật tiêu biểu toàn quốc và lọt Top 400 “Nhà giáo tiêu biểu” được gặp mặt tại Hà Nội.

Dưới sự hướng dẫn của cô, học sinh Trường Tiểu học Trương Lương đã gặt hái nhiều thành tích ấn tượng: 1 giải Nhất, 2 giải Nhì, 2 giải Ba và 12 giải Khuyến khích cấp quốc gia, cùng hàng chục giải thưởng cấp tỉnh và huyện.

Gần 30 năm gắn bó với nghề, cùng với công tác giảng dạy, cô Lệ luôn chú trọng nghiên cứu, đổi mới. Trong 5 năm qua, cô đã có 5 sáng kiến kinh nghiệm cấp cơ sở và 2 sáng kiến cấp tỉnh được công nhận. Các sáng kiến đều gắn liền với thực tiễn giảng dạy, góp phần đổi mới phương pháp, nâng cao hiệu quả giáo dục thẩm mỹ cho học sinh. Những sáng kiến của cô được áp dụng rộng rãi trong đội ngũ giáo viên toàn tỉnh, giúp nâng cao chất lượng các kỳ thi Mỹ thuật cấp quốc gia và tạo dấu ấn trong phong trào “Đổi mới, sáng tạo trong dạy học” giai đoạn 2020 - 2025.

Gương sáng trong học tập và làm theo Bác

Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS Nguyên Bình nhiều năm qua duy trì tỷ lệ học sinh khá, giỏi đạt trên 90%, 100% học sinh tốt nghiệp THCS, nhiều em đạt giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh. Thành tích đó là kết quả của quá trình nỗ lực, tâm huyết của tập thể cán bộ, giáo viên nhà trường. Trong đó có cô giáo Hoàng Thị Cúc, một tấm gương tiêu biểu về tinh thần tận tụy, sáng tạo trong công tác giảng dạy và rèn luyện học sinh.

Hơn 10 năm công tác tại trường nội trú, cô luôn tâm niệm: Dạy học ở nội trú không chỉ là truyền đạt kiến thức mà là hành trình gieo niềm tin và bồi đắp nhân cách cho học trò.

Trên bục giảng, cô Cúc chú trọng đổi mới phương pháp dạy học, tăng tính trực quan, thực hành, khuyến khích học sinh chủ động tiếp cận kiến thức. Cô tích cực ứng dụng công nghệ thông tin, kết hợp dạy học theo hướng trải nghiệm, giúp học sinh tiếp thu bài học sinh động và hiệu quả hơn. Trong giảng dạy các môn Lịch sử, Địa lí, Ngữ văn, cô lồng ghép nội dung giáo dục địa phương, lối sống, đạo đức, truyền thống văn hóa dân tộc, giúp các em hiểu sâu hơn về quê hương, đất nước.

Cô Hoàng Thị Cúc (đứng giữa) cùng học sinh.

Cô Cúc liên tục đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở, Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo tặng Bằng khen trong phong trào “Đổi mới, sáng tạo trong quản lý, giảng dạy và học tập”. Năm 2024, cô vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen vì có thành tích tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Không chỉ say mê chuyên môn, cô Cúc còn là tấm gương sáng trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Ở môi trường nội trú, cô không chỉ là người dạy chữ mà còn là người mẹ, người chị của học trò. Cô cùng đồng nghiệp chăm lo từng bữa ăn, giấc ngủ, hướng dẫn các em rèn luyện nền nếp, thói quen sinh hoạt. Những ngày đông giá rét, cô dậy sớm đến từng phòng ký túc để gọi học sinh dậy, nhắc các em mặc ấm, ăn sáng rồi vào lớp, những việc nhỏ nhưng chứa đựng tình thương lớn lao của người thầy vùng cao.

Về công việc của mình, cô Hoàng Thị Cúc chia sẻ: Dạy học ở vùng cao có nhiều khó khăn, nhưng càng khó tôi càng thấy mình cần cố gắng hơn. Mỗi học sinh tiến bộ là một niềm vui, một động lực để tôi tiếp tục yêu nghề, gắn bó với trường lớp. Tôi mong có thể gieo niềm tin trong các em, dù ở đâu nếu cố gắng, các em đều có thể tỏa sáng.

Từ ước mơ của mẹ đến sứ mệnh của cô giáo trẻ

Gắn bó với nghề nuôi dạy trẻ trong suốt 8 năm tại Trường Mầm non 1/6, phường Thục Phán, cô giáo Bế Thị Thanh Tiệp trở thành hình ảnh quen thuộc và tin cậy với học sinh, phụ huynh cũng như đồng nghiệp.

Sau khi tốt nghiệp Trung học phổ thông, cô chọn theo học sư phạm mầm non. Sau quá trình học tập chuyên ngành, cô trở về quê hương, công tác tại Trường Mầm non 1/6 và gắn bó với ngôi trường này từ đó đến nay.

Cô Bế Thị Thanh Tiệp hướng dẫn trẻ trong giờ học lập trình với ROBOT VEX 123.

Hằng ngày, không quản ngại nắng mưa, cô dành phần lớn thời gian cho trường lớp và học sinh. Từ những giờ lên lớp, chăm sóc bữa ăn bán trú, đến việc ôm ấp, vỗ về các em nhỏ mới tập làm quen với môi trường học đường. Cô cùng đồng nghiệp tận dụng thời gian trẻ đi ngủ để tự làm các đồ dùng, đạo cụ giảng dạy nhằm mang đến những bài học sinh động, gần gũi với trẻ.

Ngoài việc hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng dạy, cô không ngừng học hỏi, bồi dưỡng chuyên môn. Tích cực nghiên cứu, cập nhật các phương pháp giáo dục mới và áp dụng công nghệ hiện đại vào lớp học. Việc đổi mới hình thức tổ chức, hoạt động giúp trẻ hứng thú hơn, phát triển nhiều kỹ năng cần thiết. Tiêu biểu là việc ứng dụng robot VEX 123 và công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) trong chăm sóc giáo dục trẻ - một hướng đi tiên phong trong giáo dục mầm non tại địa phương. Ngoài giảng dạy, cô Tiệp còn đảm nhiệm nhiều vai trò quan trọng như Tổ phó tổ chuyên môn khối 5 - 6 tuổi, giám khảo chấm thi giải đấu robot TIC quốc gia khu vực miền Bắc, giám khảo robot VEX 123 cấp Thành phố năm 2024. Cô là báo cáo viên cấp Sở, triển khai nội dung nâng cao năng lực chuyên môn cho giáo viên. Ngoài ra, cô còn tổ chức và tập huấn ứng dụng công nghệ AI cho nhiều trường mầm non tại các phường, xã trên địa bàn tỉnh.

Trong 5 năm qua, cô có 5 sáng kiến kinh nghiệm cấp cơ sở và 1 sáng kiến cấp tỉnh được công nhận, góp phần đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao hiệu quả giáo dục và đào tạo tại địa phương. Thành tích của cô được ghi nhận với nhiều giấy khen, bằng khen từ Sở Giáo dục và Đào tạo, UBND tỉnh.

Nhóm PV Chuyên đề