Những trang viết khốc liệt của cựu tù Côn Đảo

Bìa cuốn truyện ký “Những tháng năm khốc liệt” của tác giả Hoàng Phương.

Dù đây là lần in thứ hai nhưng truyện ký “Những tháng năm khốc liệt” (Nhà xuất bản Lao động phát hành) vẫn tạo dấu ấn đặc biệt trong lòng người đọc bởi sự chân thật qua từng trang sách. Tác phẩm do một nhà báo, cựu tù Côn Đảo viết đã lôi cuốn người đọc đến những trang cuối cùng với đầy ắp chi tiết sống động. Tác giả Hoàng Phương tên thật là Trịnh Phi Long, sinh năm 1952 tại Quảng Nam (nay là thành phố Đà Nẵng). Năm 1964, ông theo gia đình vào Sài Gòn sinh sống. Ý thức về tinh thần dân tộc, ông sớm tìm đến lý tưởng cách mạng. Khi Mỹ bắt đầu đưa quân viễn chinh vào miền nam, ông đã tham gia lực lượng biệt động Sài Gòn-Gia Định và hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao. Bút danh Hoàng Phương là ông lấy từ bí danh của mình khi tham gia lực lượng biệt động thành. Sau khi bị bắt, ông bắt đầu trải qua “những tháng năm khốc liệt” của đời mình. Tác phẩm “Những tháng năm khốc liệt” tái hiện cuộc sống gian khổ, sự hành hạ tàn bạo nơi “địa ngục trần gian” và cho thấy tinh thần đấu tranh bất khuất, kiên cường của những người cộng sản, trong hoàn cảnh khốc liệt, biến nỗi đau thành động lực cách mạng.

Để có được tác phẩm đầy ý nghĩa này, tác giả Hoàng Phương đã phải đối mặt với những ký ức đau thương để chắt lọc, tái hiện một cách chân thực. Chia sẻ về cuốn sách, nhà văn Bích Ngân, Chủ tịch Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh cho biết: “Đây là những hồi ức đầy ắp cảm xúc khiến không chỉ những đồng chí, bạn tù của ông cảm kích, mà chúng tôi và có lẽ cả thế hệ nối tiếp một lần nữa được khơi gợi, nhắc nhớ: Biết ơn và tri ân luôn là giá trị bất biến trong dòng đời vạn biến này”.

Xúc động và ấn tượng với từng trang viết chân thật về những con người dâng hiến cả cuộc đời cho sự nghiệp giải phóng dân tộc trước đây và cho đại nghiệp hòa bình, ổn định, phát triển của đất nước hôm nay, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Thanh Truyền cho biết: “Những người thuộc thế hệ tiếp nối như chúng tôi càng thêm hiểu vì sao dân tộc ta đã chiến thắng, biết cái giá phải trả cho độc lập, tự do, từ đó sống có trách nhiệm, nghĩa tình để chung tay nối những mạch linh thiêng, nối những miền ân nghĩa”. Ông chia sẻ thêm: Từ trang viết đến thực tiễn đã xác tín tư tưởng cốt lõi mà người viết luôn tâm niệm, tự hào: “Tình cảm cách mạng, tình thương yêu đồng chí, đồng đội sâu nặng nhất, gắn bó nhất đã thể hiện ở đây” (trang 221).

Người động viên, kết nối để tác giả Hoàng Phương cho ra đời tác phẩm “Những tháng năm khốc liệt” là bà Hoàng Thị Khánh, Trưởng ban liên lạc Cựu tù chính trị và tù binh Thành phố Hồ Chí Minh. Bà cũng là một cựu tù Côn Đảo, từng trải qua biết bao đòn tra tấn, hành hạ của kẻ thù. Bà Khánh cho biết: Đọc truyện ký “Những tháng năm khốc liệt”, bà như sống lại những năm tháng không thể nào quên. “Cuốn sách là những trang viết rất trung thực, dù chưa đầy đủ, nhưng chính là tiếng nói của người trong cuộc. Tôi hy vọng cuốn sách sẽ là những chứng cứ lịch sử, là tư liệu quý báu để giáo dục lòng yêu nước cho thế hệ sau, giúp con cháu chúng ta hiểu rõ hơn sự khốc liệt trong nhà tù, sự hy sinh của cha ông”, bà Hoàng Thị Khánh nhận xét.

Nhà văn Bích Ngân cho biết: Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh mong muốn có sự kết nối chặt chẽ hơn đối với Ban liên lạc Cựu tù chính trị và tù binh của Thành phố để cùng nhau hỗ trợ, tạo điều kiện cho các tác giả là cựu chiến binh và những người viết chuyên nghiệp có thể viết tiếp, viết hay hơn về người lính, về những cựu chiến binh, về người dân, về cuộc chiến tranh nhân dân vĩ đại của dân tộc ta.

Đối với Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Thanh Truyền, khép cuốn sách lại, ông có một nỗi day dứt trong lòng. “Khi các bậc tiền nhân về với tổ tiên, ai sẽ gánh trách nhiệm kể tiếp câu chuyện truyền thống? Làm thế nào để những cuốn sách văn học về đề tài chiến tranh cách mạng không là vật trưng bày trong tủ sách thư viện, tủ sách cá nhân mà là món ăn tinh thần giàu tính nhân văn, tính giáo dục thế hệ trẻ hôm nay?”. Có lẽ, nỗi day dứt ấy không chỉ của riêng Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Thanh Truyền.

BẢO LINH