Niềm hy vọng trà hoa vàng

Cán bộ Đồn Biên phòng Ba Sơn cùng chị Vương A Múi kiểm tra cây trà hoa vàng trồng trong vườn. Ảnh: Bích Nguyên

Háo hức chờ trà nở hoa

Tôi theo chân chị Vương A Múi, người Dao ở thôn Khuổi Phiêng, xã Mẫu Sơn, huyện Cao Lộc và những người lính Biên phòng vượt qua những con dốc ngoằn ngoèo, bám theo lối mòn lên đồi thông thăm vườn cây trà hoa vàng hơn 2 năm tuổi của gia đình chị. Vừa đi, chị Múi vừa kể: “Đầu năm 2021, gia đình tôi được Đồn Biên phòng Ba Sơn tặng 100 cây giống trà hoa vàng. Loài cây này ưa sống dưới tán rừng nên gia đình tôi trồng xen kẽ dưới rừng thông. Ngày nào tôi cũng tới kiểm tra, khi thì phát cỏ, khi thì bón phân. Tôi luôn làm đúng kỹ thuật đã được hướng dẫn để cây nhanh lớn”.

Nhà chị Múi trước đây chỉ trồng ngô, lúa mỗi năm thu hoạch 1 vụ. Ngoài ra, gia đình chị trồng thêm 2ha thông và 1ha hồi nhưng vẫn không thoát khỏi sự nghèo khó. Chính vì vậy, khi Đồn Biên phòng Ba Sơn hỗ trợ cây giống trà hoa vàng, chị Múi rất phấn khởi. “Tôi được biết, cây trà hoa vàng có giá trị rất cao. Chúng tôi đặt hy vọng rất nhiều vào cây này nên chăm sóc rất kỹ. Tôi mong cây sớm phát triển để có nguồn thu nhập tốt hơn hiện tại” - chị Múi cho biết.

Là một trong số những hộ dân được hỗ trợ cây giống trà hoa vàng, anh Dương Trùng Lỷ, ở thôn Co Loi, xã Mẫu Sơn đặt kỳ vọng rất nhiều vào mô hình sinh kế này. Anh Lỷ trồng cây trà hoa vàng từ đầu năm 2023. Theo vòng đời sinh trưởng, phải sau 4-5 năm trồng cây ươm, cây trà hoa vàng mới cho ra hoa. Quá háo hức được nhìn thấy trà hoa vàng nở hoa trên vùng đất quê hương, anh Lỷ đã mạnh tay mua 2 cây trà hoa vàng to về trồng trong vườn. Anh chia sẻ: “Trong xã, chưa có cây nào to có hoa, vì thế, tôi mua 2 cây lớn này trồng thử nghiệm, vừa là để thực hành cách chăm sóc cây, vừa tìm hiểu “bản tính” của cây”.

Qua chăm sóc, anh Lỷ rút ra kinh nghiệm, cây trà hoa vàng ưa bóng râm và nơi có độ ẩm cao. Anh Lỷ được đi tập huấn về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây trà hoa vàng nên tự tin hơn trong việc chăm sóc vườn trà hoa vàng nhà mình. Anh chia sẻ: “Năm ngoái, tôi được tham quan vườn trà hoa vàng ở xã Ái Quốc (huyện Lộc Bình), họ chỉ dẫn rất nhiệt tình, cặn kẽ. Về nhà, tôi áp dụng vào vườn nhà mình, trồng trà hoa vàng ở những khu đất có bóng cây to che mát và ẩm ướt. Về phân bón, tôi sử dụng phân bón hữu cơ và thường xuyên tưới nước tạo độ ẩm cho đất vào mùa khô. Nhờ vậy, cây trà hoa vàng của gia đình tôi phát triển, sinh trưởng tốt. Bây giờ, 2 cây to đã trổ bói một vài bông rồi, chắc sang năm sẽ ra hoa rộ”.

Theo chia sẻ của anh Lỷ, cả lá và hoa của cây trà hoa vàng đều có giá trị. Giá thu mua hoa tươi tại vườn là 200.000 đồng/kg. “Vì thế, chúng tôi đặt hy vọng rất nhiều vào loại cây này. Nếu thành công, sẽ có nhiều hộ dân ở đây có cơ hội thay đổi cuộc sống” - anh Lỷ cho hay.

Gieo lên những niềm vui

Mẫu Sơn là xã đặc biệt khó khăn, có độ cao trung bình trên 1.000m so với mực nước biển. Cả xã có 92 hộ dân tộc Dao sinh sống ở 2 thôn Khuổi Phiêng và Co Loi. Diện tích tự nhiên của Mẫu Sơn lớn khoảng hơn 2.300ha. Người dân chủ yếu trồng thông, hồi và ngô, lúa cùng với chăn nuôi. Do nhiều nguyên nhân, đến giờ, tỉ lệ hộ nghèo ở Mẫu Sơn vẫn rất cao, khoảng 51%. Trong nhiều năm qua, với trách nhiệm của người lính Biên phòng đứng chân trên địa bàn, Đồn Biên phòng Ba Sơn đã phối hợp với chính quyền địa phương khảo sát, nghiên cứu, tìm hướng đi để giúp bà con phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững.

Trà hoa vàng thương phẩm có giá trị kinh tế rất cao. Ảnh: Bích Nguyên

Chia sẻ về ý tưởng hỗ trợ cây giống trà hoa vàng cho người dân xã Mẫu Sơn, Trung tá Hoàng Trung Hiếu, Chính trị viên Đồn Biên phòng Ba Sơn cho: “Mẫu Sơn là một trong 3 xã thuộc địa bàn đồn phụ trách. Bà con trong xã chủ yếu trồng rừng và làm nương, trình độ dân trí còn hạn chế, tỉ lệ hộ nghèo cao. Với mong muốn giúp người dân có hướng đi phát triển kinh tế bền vững, chúng tôi đã phối hợp với chính quyền xã khảo sát thực tế và nhận thấy đất canh tác còn nhiều, khu vực xã Mẫu Sơn quanh năm sương mù bao phủ, đất đai luôn ẩm ướt, nhiệt độ thường ở mức dưới 27 độ C, rất phù hợp cho cây trà hoa vàng sinh trưởng và phát triển. Do đó, đơn vị đã quyết định xây dựng mô hình trồng trà hoa vàng để nhân rộng trong các hộ dân”.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, cây trà hoa vàng sau 4-5 năm sẽ cho thu hoạch. Theo nghiên cứu y học hiện đại, trong hoa và lá trà hoa vàng có tới 33,8% hoạt chất có tác dụng ức chế, tác động và giảm sự phát triển của tế bào ung thư. Giá trà hoa vàng khô hiện dao động từ 1,7 - 2 triệu đồng/kg. So với các cây trồng truyền thống ở Mẫu Sơn, cây trà hoa vàng có giá trị cao hơn nhiều lần.

Nhận được sự đồng tình, ủng hộ của người dân, Đồn Biên phòng Ba Sơn đã mua cây giống hỗ trợ cho các hộ dân người dân tộc Dao, mỗi hộ 100 cây trà hoa vàng. Trung tá Hoàng Trung Hiếu cho hay: “Đầu tiên, đơn vị chọn 10 hộ trồng thí điểm và đến năm 2023, tất cả các hộ dân trong xã đã được hỗ trợ cây giống trà hoa vàng”.

Để phát huy hiệu quả của hoạt động này, Đồn Biên phòng Ba Sơn đã mời chuyên gia Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Cao Lộc vào xã tập huấn kỹ thuật trồng và chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, thu hoạch, bảo quản đối với cây trà hoa vàng cho người dân. Sau khi trồng xong, đơn vị đã tổ chức cho các hộ dân đi tham quan, học tập kinh nghiệm mô hình trồng loại cây này tại xã Ái Quốc.

“Chúng tôi đang tiếp tục mở rộng diện tích trồng thông và một số loại cây dược liệu có giá trị kinh tế cao như hồi và cây trà hoa vàng. Trong đó, diện tích trồng cây trà hoa vàng do BĐBP hỗ trợ giống đang phát triển tốt, bà con rất phấn khởi. Giá nụ hoa trà hoa vàng hiện nay khoảng 2 triệu đồng/kg khô, vì thế, bà con đặt kỳ vọng lớn vào cây trồng mới này" - ông Lương Văn Lan, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Mẫu Sơn cho biết.

An Nhiên