Ninh Bình: Kiến tạo sinh kế mới, hướng tới giảm nghèo toàn diện
Nhờ các chính sách giảm nghèo, nhất là dự án hỗ trợ sản xuất, đa dạng hóa sinh kế, hỗ trợ tiếp cận các dịch vụ cơ bản, những hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn tỉnh Ninh Bình đã từng bước vượt qua khó khăn, phát triển kinh tế, cải thiện cuộc sống.
Trong quá trình phát triển của tỉnh Ninh Bình sau sắp xếp đơn vị hành chính, nhiệm vụ giảm nghèo luôn được đặt vào vị trí trung tâm trong chỉ đạo điều hành của Tỉnh ủy và UBND tỉnh. Không chỉ đơn thuần là một chương trình hỗ trợ, giảm nghèo đã trở thành yêu cầu bắt buộc nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế gắn với bảo đảm an sinh xã hội. Nhờ cách tiếp cận đồng bộ ấy, đến ngày 1/7/2025, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều của tỉnh đã giảm còn 3,20%, trong đó hộ nghèo chiếm 1,13% và hộ cận nghèo 2,07% – những con số cho thấy xu hướng chuyển biến tích cực và bền vững so với cuối năm 2024.
Kết quả này được tạo nên bởi sự vận hành thống nhất của bộ máy chính trị từ tỉnh đến cơ sở. Ban Chỉ đạo giảm nghèo các cấp được kiện toàn, hoạt động theo cơ chế rõ trách nhiệm, rõ đầu mối. Các sở, ngành, đoàn thể và chính quyền địa phương đều được giao nhiệm vụ cụ thể trong từng dự án và hoạt động thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia. Công tác giảm nghèo không thực hiện tách rời, mà được lồng ghép vào kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội, các phong trào thi đua, các cuộc vận động lớn của địa phương, tạo nên sức lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng.
Người dân trong vùng di sản được tạo nhiều sinh kế thay đổi, cải thiện cuộc sống
Song song với đó, hệ thống chính sách hỗ trợ cho người nghèo và hộ cận nghèo được triển khai rộng khắp, từ hỗ trợ sản xuất, đào tạo nghề, tạo việc làm đến nâng cao năng lực và cải thiện dinh dưỡng. Các hình thức truyền thông phong phú – từ pa-nô, băng rôn, truyền thông cơ sở cho đến các cuộc thi tìm hiểu chính sách – đã giúp chủ trương của Đảng và Nhà nước thấm sâu vào đời sống, tạo sự thống nhất về nhận thức và thúc đẩy tinh thần tự lực vươn lên của người dân.
Phong trào “Cả nước chung tay vì người nghèo – Không để ai bị bỏ lại phía sau” được gắn kết chặt chẽ với các chương trình xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh. Tinh thần tương thân tương ái và ý thức trách nhiệm cộng đồng theo đó được phát huy mạnh mẽ, trở thành động lực quan trọng để thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững.
Các hoạt động của chương trình mục tiêu – từ đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo đến hỗ trợ giáo dục nghề nghiệp, truyền thông và giảm nghèo thông tin – đều được triển khai theo hướng không chỉ giúp người dân vượt qua khó khăn trước mắt, mà còn tạo nền tảng để họ tự phát triển, chủ động thoát nghèo bằng chính năng lực của mình. Đây chính là bước chuyển quan trọng: từ “cho con cá” sang “cho cần câu”, từ hỗ trợ trực tiếp sang nâng cao nội lực người dân, yếu tố cốt lõi để đảm bảo tính bền vững trong giảm nghèo.
Trong 5 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo, tỉnh Ninh Bình (cũ) đã kiên trì triển khai nhiều chính sách và dự án hỗ trợ thiết thực, tạo điều kiện để người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số và các nhóm yếu thế tiếp cận đầy đủ hơn với các dịch vụ xã hội cơ bản. Hệ thống chính sách được vận hành đồng bộ, từ tín dụng ưu đãi, hỗ trợ nhà ở, cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí, đến đào tạo nghề, trợ giá điện đã trở thành điểm tựa quan trọng giúp các hộ nghèo nâng cao thu nhập, cải thiện cuộc sống và từng bước thoát nghèo một cách bền vững.
Từ năm 2021 đến nay, toàn tỉnh đã hỗ trợ bảo hiểm y tế cho hơn 2 triệu lượt người, gồm trẻ em dưới 6 tuổi, người cao tuổi, hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng bảo trợ xã hội. Nhiều chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập và tiền điện tiếp tục được duy trì hằng năm với kinh phí trên 13 tỷ đồng. Đáng chú ý, từ năm 2023 đến nay, tỉnh đã hỗ trợ 919 hộ nghèo xây mới, sửa chữa nhà ở với tổng kinh phí hơn 78 tỷ đồng – góp phần quan trọng ổn định cuộc sống cho người dân.
Các dự án phát triển sinh kế cũng được triển khai mạnh mẽ. Toàn tỉnh đã thực hiện 51 dự án hỗ trợ 942 hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo chăn nuôi bò, gà, cua biển, trồng đào cảnh… Các mô hình sản xuất – từ nuôi thủy sản ở Gia Viễn, trồng rau màu an toàn ở Yên Khánh đến phát triển du lịch cộng đồng tại Nho Quan – đã tạo thu nhập ổn định, khơi dậy tinh thần tự lực và mở ra hướng đi mới cho nhiều hộ gia đình trong hành trình thoát nghèo lâu dài.
Tại Hà Nam (cũ), các chính sách giảm nghèo và an sinh xã hội cũng được triển khai sâu rộng, tập trung vào hỗ trợ giáo dục, y tế, trợ giúp pháp lý và đặc biệt là nguồn vốn tín dụng ưu đãi giúp người dân phát triển sản xuất, tạo việc làm, cải thiện đời sống. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều duy trì giảm khoảng 0,53% mỗi năm – một con số thể hiện sự nỗ lực lớn của cả hệ thống.
Song song với đó, các địa phương của Nam Định (cũ) đã đẩy mạnh xã hội hóa nguồn lực, huy động cộng đồng chung tay hỗ trợ hộ nghèo, cận nghèo phát triển kinh tế. Quỹ “Ngày vì người nghèo” đã giúp xây mới 349 nhà, sửa chữa 51 nhà với kinh phí trên 17,7 tỷ đồng, tạo nền tảng để các hộ an cư, yên tâm phát triển sản xuất.
Những kết quả này là cơ sở quan trọng để Ninh Bình sau sáp nhập tiếp tục kế thừa, mở rộng và phát huy hiệu quả chương trình giảm nghèo trong giai đoạn 2025–2030. Tỉnh định hướng xây dựng các cơ chế hỗ trợ phù hợp với thực tiễn mới, đặt trọng tâm vào nhóm yếu thế, đồng thời khuyến khích người dân phát huy nội lực, tham gia các mô hình sản xuất gắn với lợi thế địa phương, du lịch, kinh tế xanh và kinh tế số. Công tác đào tạo nghề sẽ được mở rộng, gắn chặt hơn với nhu cầu thị trường lao động.
Với quyết tâm “Không để ai bị bỏ lại phía sau”, Ninh Bình hướng tới mục tiêu giảm nghèo bền vững, đi đôi với nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, giáo dục và mở rộng an sinh xã hội – tạo nền tảng để mọi người dân được hưởng thành quả phát triển một cách công bằng và toàn diện.
