Ninh Bình sẽ thành lập Khu bảo tồn loài - sinh cảnh Voọc mông trắng Kim Bảng

Cần sớm thành lập Khu bảo tồn loài - sinh cảnh Voọc mông trắng Kim Bảng. (Nguồn ảnh: FFI cung cấp)

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình vừa có văn bản gửi Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nhấn mạnh quan điểm thành lập Khu bảo tồn loài - sinh cảnh Voọc mông trắng Kim Bảng thuộc Ban quản lý rừng phòng hộ, đặc dụng Ninh Bình, trực thuộc Chi cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm Ninh Bình quản lý theo quy định.

Cụ thể, tại văn bản số 2967/SNNMT-LNKL ngày 16/9, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình nêu quan điểm về quy hoạch, dự án thành lập Khu bảo tồn loài - sinh cảnh Voọc mông trắng Kim Bảng phù hợp với quy hoạch tỉnh Hà Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1686/QĐ-TTg ngày 26/12/2023; Quy hoạch lâm nghiệp Quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 895/QĐ-TTg ngày 24/8/2024.

Về vị trí địa lý, dự án thành lập Khu bảo tồn loài - sinh cảnh Voọc mông trắng Kim Bảng cách Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Vân Long khoảng 7,2 km (theo đường chim bay). Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình, hai khu vực này không đảm bảo tính liền vùng, liền khoảnh, nên có thể sẽ khó khăn trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, bảo tồn thiên nhiên và các giá trị đa dạng sinh học...

Ngoài ra, về hồ sơ lập dự án, trước đây, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nam (trước khi sáp nhập tỉnh) đã tham mưu Ủy ban Nhân dân tỉnh Hà Nam ban hành các Quyết định: số 526/QĐ-UBND ngày 30/3/2021 về việc phê duyệt đề cương, dự toán dự án thành lập khu bảo tồn loài - sinh cảnh Voọc mông trắng tại huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam; số 783/QĐUBND ngày 13/5/2021 về việc điều chỉnh một số nội dung tại Quyết định số 526/QĐ-UBND ngày 30/3/2021; số 208/QĐ-UBND ngày 17/02/2022 về việc phê duyệt điều chỉnh thời gian thực hiện dự án.

Bên cạnh đó, trước đây, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nam cũng đã hoàn thiện nội dung của dự án theo ý kiến tham gia của các sở, ngành, địa phương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Quốc phòng và đã có Tờ trình số 63/TTr-SNN ngày 19/6/2023 về việc phê duyệt Dự án thành lập Khu bảo tồn loài - sinh cảnh Voọc mông trắng Kim Bảng.

Như vậy, quan điểm của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình là thành lập Khu bảo tồn loài - sinh cảnh Voọc mông trắng Kim Bảng.

Về thời điểm Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Bình ban hành quyết định thành lập Khu bảo tồn loài - sinh cảnh Voọc mông trắng Kim Bảng, phía Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình cho hay do thay đổi địa giới hành chính vận hành theo chính quyền địa phương 2 cấp, nên để hoàn thiện hồ sơ dự án, trong thời gian tới, sở này sẽ tiếp tục chỉ đạo Chi cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm phối hợp với đơn vị tư vấn và các cơ quan, đơn vị có liên quan rà soát, cập nhật, điều chỉnh ranh giới địa giới hành chính, hoàn thiện hồ sơ dự án.

Trên cơ sở đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình sẽ trình Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Bình xem xét, quyết định liên quan đến việc thành lập Khu bảo tồn loài - sinh cảnh Voọc mông trắng Kim Bảng.

Hoạt động khai thác đá, sản xuất ximăng tại khu vực Kim Bảng. (Ảnh: Hoài Nam/Vietnam+)

Trước đó, cuối tháng 7/2025, Báo Điện tử VietnamPlus đã đăng tải loạt bài viết “Kiến thiết không gian bảo tồn: Mệnh lệnh sống còn, trách nhiệm với tương lai” bao gồm 5 bài viết, trong đó phản ánh hoạt động nổ mìn khai thác đá, sản xuất ximăng, vận chuyển vật liệu xây dựng tại khu vực Kim Bảng và Thanh Liêm của tỉnh Hà Nam (nay là tỉnh Ninh Bình) trong nhiều năm qua đã gây ô nhiễm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của hàng nghìn người dân sinh sống quanh khu vực.

Ngoài ra, các hoạt động nổ mìn khai thác đá, sản xuất ximăng, cũng tác động xấu tới đa dạng sinh học, đặc biệt là các quần thể Voọc mông trắng (hay còn gọi là Voọc quần đùi trắng) được xem là “báu vật toàn cầu” chỉ duy nhất có ở Việt Nam, hiện đang nằm trong số 25 loài nguy cấp nhất trên thế giới cần được bảo vệ.

Ngay sau khi loạt bài trên được đăng tải, ngày 1/8, các tổ chức bảo vệ môi trường, bảo tồn thiên nhiên, đã có Thư ngỏ gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Bình, kiến nghị khẩn trương thành lập và bảo vệ Khu bảo tồn Loài và Sinh cảnh Voọc mông trắng tại Kim Bảng; phục hồi môi trường sau khai thác khoáng sản và đảm bảo hành lang kết nối; tiến hành rà soát các dự án phát triển khác có nguy cơ ảnh hưởng đến khu bảo tồn.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các cơ quan chuyên môn của bộ cũng đã liên tiếp có 3 văn bản gửi Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Bình, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình, đề nghị làm rõ thông tin Báo Điện tử VietnamPlus phản ánh; triển khai các biện pháp khắc phục trước mắt và tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các cơ sở hoạt động khai thác khoáng sản, sản xuất ximăng trên địa bàn tỉnh; ưu tiên loại bỏ các khu vực khai thác ảnh hưởng đến sinh cảnh loài nguy cấp, bảo vệ cảnh quan và phục hồi môi trường tại các mỏ đã hoặc sắp đóng cửa.

Đánh giá cao loạt bài của Báo Điện tử VietnamPlus, Trưởng Đại diện Thường trú Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam cũng đề xuất Việt Nam triển khai 5 hành động ưu tiên và 8 kiến nghị, nhóm giải pháp trọng tâm để củng cố công tác bảo vệ đa dạng sinh học, tăng khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu và đạt các cam kết toàn cầu./.

(Vietnam+)