Ninh Thuận kiến nghị tháo gỡ khó khăn khi thực hiện dự án điện hạt nhân

UBND tỉnh Ninh Thuận vừa có báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn về tình hình thực hiện dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận- dự án đặc biệt quan trọng quốc gia.

Kiến nghị tăng diện tích các khu tái định cư

Theo UBND tỉnh Ninh Thuận, tỉnh này được Thủ tướng giao thực hiện dự án thành phần di dân tái định cư, giải phóng mặt bằng dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 theo thẩm quyền và phù hợp với quy định pháp luật.

Ông Trần Quốc Nam, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận đi kiểm tra tại dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1. Ảnh: Đ.K

Tỉnh Ninh Thuận đã thành lập ban chỉ đạo, tổ giúp việc thực hiện dự án điện hạt nhân; đồng thời ban hành các kế hoạch, khẩn trương triển khai các nhiệm vụ được giao. Tỉnh đã ban hành các thông báo thu hồi đất tại các khu vực thực hiện nhà máy và tái định cư. Trong đó, tổng diện tích thu hồi là 1.279 ha của 1.288 hộ với hơn 4.900 người.

Tuy nhiên, theo UBND tỉnh Ninh Thuận, nhiều nhiệm vụ vẫn chưa được triển khai hoặc chậm so với kế hoạch do gặp khó khăn, vướng mắc. UBND tỉnh Ninh Thuận cho rằng một số nội dung Nghị quyết 41 ngày 25-11-2009 của Quốc hội khóa XII về chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận đã không còn phù hợp như tổng mức đầu tư, thời gian, lộ trình…

Cùng với đó, qua rà soát nhiều nội dung của dự án di dân, tái định các dự án nhà máy được Thủ tướng phê duyệt từ năm 2015 đến nay cũng không còn phù hợp, cần phải điều chỉnh, cập nhật cho sát với thực tế.

Cũng theo UBND tỉnh Ninh Thuận, hiện nay các khu tái định cư cần phải điều chỉnh quy mô, tính chất theo kiến nghị của các địa phương nơi đặt nhà máy điện hạt nhân. Dự kiến khu tái định cư nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 tăng 26,5 ha, khu tái định cư nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 tăng 9,5 ha.

Dự kiến các khu tái định cư điện hạt nhân phải tăng diện tích. Ảnh: Đ.C

Ngoài ra, mới đây, Bộ Khoa học và Công nghệ có văn bản xác định “khu vực cấm dân cư là khu vực có ranh giới ngoài cách hàng rào nhà máy tối thiểu 1 km”.

Tuy nhiên, hiện nay công tác giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư của hai nhà máy, các công tác quản lý liên quan đến dự án, sinh kế của người dân đều tuân thủ bán kính 500 m của Bộ Công Thương trước đây.

Theo UBND tỉnh Ninh Thuận, nếu phải giải tỏa thêm 500 m để đảm bảo theo bán kính tối thiểu 1 km của Bộ Khoa học và Công nghệ, diện tích thu hồi đất sẽ tăng khoảng 598 ha. Trong đó có nhiều công trình giáo dục, y tế, trụ sở cơ quan nhà nước, các dự án năng lượng tái tạo đã vận hành thương mại; đồng thời kinh phí bồi thường ước tính tăng khoảng 12.100 tỉ đồng.

Kiến nghị cơ chế để đẩy nhanh tiến độ di dân, tái định cư

Cũng theo UBND tỉnh Ninh Thuận, nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng dự án, tỉnh đã chủ động tổ chức cuộc họp để tham vấn ý kiến các bộ, ban ngành Trung ương.

Tỉnh Ninh Thuận đề nghị các bộ ngành thống nhất ranh giới an toàn của nhà máy điện hạt nhân. Ảnh: H.H

Trên cơ sở đó, UBND tỉnh Ninh Thuận báo cáo, kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công thương và các chủ đầu tư sớm báo cáo Thủ tướng xem xét việc điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.

Đồng thời, để đẩy nhanh tiến độ dự án, tỉnh kiến nghị Thủ tướng kiến nghị Quốc hội cho phép tách nội dung bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án thành phần độc lập và ủy quyền cho chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận phê duyệt dự án, thiết kế, dự án xây dựng, quyết toán dự án.

Cùng với đó, cho phép tỉnh triển khai đồng thời công tác mặt bằng, di dân tái định cư song song với việc điều chỉnh quy hoạch tỉnh Ninh Thuận thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Điều này nhằm để địa phương chủ động thực hiện dự án thành phần di dân tái định cư, giải phóng mặt bằng dự án nhà máy điện hạt nhân mà không phải chờ phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư, phê duyệt điều chỉnh dự án. Từ đó, đảm bảo hoàn thành tiến độ công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng trong năm 2025 theo chỉ đạo của Thủ tướng.

UBND tỉnh Ninh Thuận cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành liên quan sớm thống nhất ranh giới giải phóng mặt bằng để địa phương có cơ sở thực hiện.

HUỲNH HẢI