Ninh Vân: Nhiều vấn đề dân sinh cấp thiết cần sớm giải quyết triệt để

Tuyến đường Đài Loan, đoạn từ tỉnh lộ ĐT 477 rẽ vào Nhà máy xi măng Hệ Dưỡng nhiều "ổ voi, ổ gà".

"Khát" nước sạch

Nhiều năm nay gia đình ông Nguyễn Công Trình ở thôn Hệ, xã Ninh Vân vẫn phải sử dụng nguồn nước không đảm bảo vệ sinh từ giếng khoan mặc dù nhà ông đã lắp hệ thống đường ống và đồng hồ nước sạch.

Ông Trình cho biết: Mùa hè chúng tôi tranh thủ dự trữ nước mưa đầy các bể chứa, dành để ăn uống cả năm, nước sinh hoạt hàng ngày thì lấy từ nguồn giếng khoan và ao. Biết là các nguồn nước này đều không đảm bảo vệ sinh nhưng chúng tôi cũng không còn cách nào khác. Hệ thống cấp nước sạch tập trung của xã được xây dựng đã lâu, hoạt động yếu kém, xuống cấp, quá tải nên không đủ cung cấp.

Ông Nguyễn Hữu Bình cũng ở thôn Hệ chia sẻ thêm: Buồn nhất là các thiết bị vệ sinh, máy giặt, bình nóng lạnh giờ đây không còn sử dụng được nữa vì nguồn nước giếng khoan không đảm bảo đã làm chúng bị hư hỏng hết. Con cháu chúng tôi ở xa về chơi chẳng dám ở lại lâu cũng vì các điều kiện sinh hoạt tối thiểu không có...

Thiếu nước sạch không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt mà còn đang cản trở hoạt động, sự phát triển của nghề đá nơi đây, bởi nước được sử dụng trong rất nhiều công đoạn của quá trình chế tác đá, từ việc cắt, xẻ, đến tạo hình sản phẩm. Anh Nguyễn Văn Tứ-chủ một cơ sở chế tác đá ở thôn Tân Dưỡng 1 bức xúc: Máy tạo hình CMC, rồi máy cạn, máy xẻ mỗi khi vận hành đều phải có nước nhằm làm mát, giảm bụi, bôi trơn... Một ngày những cơ sở như của tôi dùng tới 60-70 m3 nước, thiếu nước khiến việc sản xuất gặp rất nhiều khó khăn. Nếu cứ sử dụng nước giếng khoan nhiễm chua phèn kéo dài máy móc nhanh han gỉ và dễ hỏng hóc, trong khi đây đều là những thiết bị đắt tiền.

Một nghịch lý là dù được dùng nước từ công trình cấp nước tập trung nhưng chất lượng nước vẫn không đảm bảo (trong ảnh: lõi lọc nước của gia đình anh Đinh Văn Hà, thôn Tân Dưỡng 2 sau 1 tuần sử dụng).

Theo tìm hiểu của chúng tôi, xã Ninh Vân được đầu tư hệ thống cấp nước sinh hoạt từ năm 2004. Tuy nhiên, đến nay, sau gần 20 năm hoạt động, quy mô dân số, kinh tế của địa phương đã có nhiều thay đổi. Hiện, toàn xã có khoảng 3.500 hộ dân, 12.000 nhân khẩu, ngoài ra các hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn cũng diễn ra rất sôi động với hàng nghìn hộ làm nghề đá mỹ nghệ, sử dụng rất nhiều thiết bị máy móc dùng đến nước. Vì vậy, mấy năm gần đây, trạm cấp nước sinh hoạt của xã không còn đủ khả năng đáp ứng nhu cầu của toàn bộ các hộ dân.

Hiện, các thôn Chấn Lữ, Vũ Xá, Xuân Thành, Đồng Quan, Hệ và rải rác một số thôn khác đang không được dùng nước từ trạm cấp nước tập trung. Vào mùa khô, nguồn nước mưa, nước ngầm đều cạn kiệt, bà con tốn khá nhiều chi phí để mua nước vì giá 1m3 nước lên tới 80-100 nghìn đồng.

Trao đổi với Trạm trưởng Trạm cấp nước Ninh Vân, ông Vũ Hữu Thời thừa nhận: Trạm cấp nước đã quá cũ và đang xuống cấp trầm trọng, lượng nước thất thoát lớn, không đủ cung cấp cho bà con. Bên cạnh đó nguồn nước đầu vào của Trạm lấy từ sông Hệ, con sông hứng chịu nhiều nguồn ô nhiễm từ hoạt động công nghiệp, làng nghề, sinh hoạt nên chất lượng nước cung cấp cho nhân dân đôi khi cũng bị ảnh hưởng.

Giao thông xuống cấp trầm trọng

Trong khi nguồn nước chưa đảm bảo thì người dân xã Ninh Vân còn đang phải đối mặt với tình trạng các tuyến đường giao thông xuống cấp trầm trọng, bụi bẩn, ô nhiễm môi trường, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn.

Ghi nhận tại tuyến đường Đài Loan, đoạn từ tỉnh lộ ĐT 477 rẽ vào cổng chào xã Ninh Vân dẫn vào Nhà máy xi măng Hệ Dưỡng, con đường bê tông dài gần 2 km bị băm nát, những khối bê tông toác thành trăm mảnh, sụt lún tạo thành những ổ trâu, ổ voi.

Anh Nguyễn Đình Ngọc, một người đi đường phàn nàn: Các con đường trên địa bàn đã bị phá vỡ hết rồi, bụi bặm, xe cộ đi lại cực kỳ nguy hiểm, nhất là những hôm trời mưa, nước ngập sâu, không dò được đường mà đi. Các phương tiện chỉ dám đi 5-10 km/giờ, thậm chí xe 4 chỗ sợ sập gầm còn không dám vào.

Tại đoạn đường thuộc thôn Tân Dưỡng 1, tình trạng cũng chẳng khá hơn khi hàng ngày có tới hàng trăm lượt xe tải trọng lớn ra vào các mỏ khai thác đá. Những người dân sống dọc các tuyến đường vô cùng bức xúc, ông Nguyễn Đình Trịnh gay gắt: "Đường sá xuống cấp, xe cộ qua lại nườm nượp, bụi bặm bủa vây nhà cửa, cây cối cũng biến thành màu trắng. Thử hỏi sức khỏe người dân chúng tôi làm sao đảm bảo được?..."

Là "đại bản doanh" của nhiều nhà máy xi măng, mỏ khai thác đá, bên cạnh là hơn 1.000 hộ dân làm nghề chế tác đá mỹ nghệ, mỗi ngày có hàng trăm, hàng nghìn lượt xe trọng tải lớn ra vào. Bởi vậy không khó hiểu khi phần lớn các tuyến đường trên địa bàn xã Ninh Vân đều đã bị xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng. Trước thực trạng này, địa phương đã đề nghị các doanh nghiệp khai thác mỏ thực hiện tưới nước mặt đường, quét dọn, hạn chế tải trọng, san lấp, xử lý tạm thời các ổ voi, ổ gà nhưng chỉ được vài ngày là lại đâu vào đấy.

Ninh Vân được công nhận là xã đạt chuẩn NTM vào cuối năm 2015. Tuy nhiên, dường như địa phương này "bỏ quên" việc duy trì và nâng cao các tiêu chí nên dẫn tới tình trạng thiếu nước sạch, ô nhiễm môi trường, giao thông xuống cấp kéo dài nhiều năm. Trước những bức xúc của người dân, thiết nghĩ cấp ủy, chính quyền xã Ninh Vân cần có các giải pháp để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, từng bước khắc phục tình trạng thiếu nước sạch và ô nhiễm môi trường trên địa bàn.

Bài, ảnh: Nguyễn Lựu