Nỗ lực cứu quán bar đồng tính nữ cuối cùng ở New York

Cubbyhole là một trong 3 quán bar cuối cùng dành cho người đồng tính nữ ở New York (Mỹ). Tại đây, mọi người có thể tìm thấy “gia đình” đích thực sau khi họ bị người thân ruột thịt từ chối chỉ vì xu hướng tính dục của bản thân.

“Đây là một nơi ấm áp tuyệt vời. Bạn có thể lang thang một mình vào quán rồi rời đi với vài người bạn mới”, Lisa Menichino, chủ sở hữu hiện tại của Cubbyhole, khẳng định.

Chủ quán Lisa Menichino duy trì hoạt động của Cubbyhole suốt 20 năm qua. Ảnh: Tom Silverstone/The Guardian.

Bà từng giúp quán trụ vững qua sự kiện 11/9, nhiều trận cuồng phong và bão tuyết. Tuy nhiên, khi đại dịch khiến toàn thành phố phong tỏa hồi tháng 3/2020, Cubbyhole buộc phải đóng cửa lần đầu tiên sau hơn 30 năm tồn tại.

Những vị khách quen không chỉ đánh mất văn hóa lịch sử và địa điểm yêu thích của mình, mà còn đánh mất một nơi họ cảm thấy như là nhà.

Không gian an toàn

Cubbyhole khai trương vào năm 1987 với cái tên DT’s Fat Cat và chuyển sang tên hiện tại vào năm 1994. Nó là đứa con tinh thần của Tanya Saunders, nữ chủ quán đầu tiên. Bà muốn điều hành một quán bar đồng tính nữ nhưng mở cửa dành cho mọi vị khách, bất kể xu hướng tính dục của họ.

Tới những năm 80, Cubbyhole là một trong số 200 quán bar dành cho đồng tính nữ trên toàn nước Mỹ. Hiện, con số tụt xuống chỉ còn 21, trong đó 3 quán tọa lạc ở New York.

“Chúng tôi cứ như loài có nguy cơ tuyệt chủng vậy. Các quán bar này vốn là cầu nối giữa những người đồng tính nữ với nhau nhằm tôn vinh danh tính và sự tồn tại của họ, đồng thời đóng góp cho cuộc đấu tranh vì quyền LGBT. Nếu chúng biến mất, những ý nghĩa đó cũng tan biến theo”, Lisa cho biết.

“Một số người có thể nghĩ rằng họ thấu hiểu những khó khăn của người đồng tính. Nhưng thực tế họ không hiểu được đâu, trừ khi họ đang trò chuyện với ai đó từng trong hoàn cảnh ấy, và hiểu cảm giác bị chế giễu mà vẫn phải ngẩng cao đầu là như thế nào”, bà nói thêm.

Sự trở lại của Cubbyhole là niềm chung vui của cộng đồng LGBT Mỹ. Ảnh: Jeanette Spicer/New York Times.

Mỗi nhân viên, khách hàng ở Cubbyhole đều có một câu chuyện của riêng mình, theo The Guardian. Mona Williams, một queer (người không thuần dị tính), mới chỉ 21 tuổi vào ngày bị đuổi ra khỏi nhà. Đó cũng là lần đầu tiên Mona đặt chân đến Cubbyhole nằm trên góc phố ở khu West Village, thành phố New York.

“Tôi trang điểm lộng lẫy và mặc chiếc váy họa tiết da báo. Tôi nhớ rằng mình hồi hộp lắm, kiểu ‘Tôi chẳng biết ai ở đây thì sao mở lời nói chuyện được?’”, Mona nhớ lại.

Song, những cảm giác nôn nao, khó chịu không kéo dài quá lâu. “Tôi bước vào trong quán và ngạc nhiên khi thấy có nhiều người đồng tính nữ tuyệt vời tụ họp ở cùng một địa điểm. Debbie, bartender tôi gặp đầu tiên trong đời, khiến tôi cảm thấy được chào đón”, Mona nói.

"Gia đình" chung tay giúp đỡ

Năm 2020, khách hàng phải đặt chỗ trước khi đến Cubbyhole do Covid-19. Lisa cũng chỉ phục vụ tại bàn và giới hạn số người được vào quán, chỉ tối đa 30 khách trong cùng một thời điểm. Không khí hoàn toàn trái ngược với những gì trước đó: ồn ào, cởi mở và tự do.

“Chúng tôi có ý định hoạt động ở không gian ngoài trời, song có tới 15 trang luật lệ, điều khoản phải tuân thủ”, Lisa thở dài. Thời điểm đó, bà sống không thu nhập, còn các nhân viên được trả lương thông qua những khoản quyên góp.

Không gian ngoài trời của Cubbyhole do nhóm thợ mộc đồng tính nữ xây dựng miễn phí. Ảnh: Tom Silverstone/The Guardian; Melissa Kravitz Hoeffner.

Mở trở lại chưa được bao lâu, khi trận bão tuyết lớn nhất thập kỷ qua đổ xuống quận Manhattan hồi tháng 12, Lisa không còn cách nào khác ngoài đóng cửa quán.

Cuối cùng, bà quyết định nhận lời giúp đỡ từ những người khác - một điều chưa từng làm trước đây.

Một nghệ sĩ địa phương đã vẽ hình ảnh ấn tượng mang dấu ấn Cubbyhole để in ấn lên hàng hóa rồi đem bán. Dần dần, nhiều người dân địa phương bắt đầu mặc áo phông, áo nỉ có mũ và vest của Cubbyhole, quyên góp được hàng chục nghìn USD.

Một nhóm thợ mộc đồng tính nữ, đứng đầu là khách quen 18 năm của quán Candace Hewitt, đã xây dựng miễn phí một khu tiếp khách ngoài trời. “Đây đơn thuần chỉ là hành động chăm lo cho gia đình chung mà thôi”, cô nói.

Một nghệ sĩ địa phương đảm nhận công việc trang trí nó, bao gồm sơn màu xanh lá cây để phù hợp với màu của quán chính. Trong khi đó, Ji Hae Byun và nhóm thiết kế thực vật của mình phụ trách trang trí khu tiếp khách ngoài trời bằng những bông hoa giả đẹp mắt.

Tháng 4, vào đêm khai trương trở lại, Andy Cohen, người dẫn chương trình talkshow công khai đồng tính đầu tiên của Mỹ và là khách quen lâu năm của quán, đã ghé qua và khuyến khích mọi người chia sẻ về Cubbyhole trên mạng xã hội.

Khung cảnh rực rõ bên trong quán bar Cubbyhole. Ảnh: Melissa Kravitz Hoeffner.

“Mọi người cảm thấy biết ơn khi quán chúng tôi mở cửa trở lại. Thật đáng kinh ngạc. Tôi đã làm việc ở đây được 20 năm, song tôi cũng chỉ là một bánh răng trong bộ máy vận hành của quán. Cubbyhole thuộc về cả cộng đồng và đó là cách họ gắn bó với nó”, Lisa cho biết. Song, thời điểm đó, quán chỉ được phép hoạt động ngoài trời.

Tới 22/6, Cubbyhole chính thức mở cửa đón khách dùng dịch vụ bên trong quán. Chia sẻ với The Guardian, Lisa cho biết cô muốn bật khóc khi thấy mọi người xếp hàng dài chờ vào quán chỉ đến chứng kiến điều kỳ diệu diễn ra bên trong. Quán đông kín chỗ, đầy ắp những vị khách thoải mái cười nói, uống rượu và hôn nhau.

“Khung cảnh này sẽ sớm biến mất thôi, nhưng hiện tại, tôi đang hạnh phúc”, cô nói.

Ánh Dương