Nỗ lực giảm nghèo bền vững, 'không để ai bị bỏ lại phía sau'

Sáng 20/6, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) tổ chức Họp báo tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới và Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025.

Đây là hai chương trình trụ cột trong chiến lược phát triển bền vững của đất nước, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong việc nâng cao chất lượng sống của người dân, thu hẹp khoảng cách vùng miền và thúc đẩy phát triển toàn diện khu vực nông thôn. Sau 5 năm triển khai, hai chương trình MTQG nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 đã đạt nhiều kết quả tích cực và toàn diện.

Ông Nguyễn Lê Bình, Phó Chánh Văn phòng quốc gia về giảm nghèo cho biết: Đối với Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, giai đoạn 2021 - 2025, tổng vốn ngân sách Trung ương phân bổ là 44.607,6 tỷ đồng và ngân sách địa phương gần 2.883 tỷ đồng. Sau gần 5 năm triển khai, dự kiến đến cuối năm 2025, giảm số hộ nghèo và hộ cận nghèo xuống còn 1.256.000 hộ, đạt 52,49%, vượt 2,49% so với chỉ tiêu giảm một nửa số hộ nghèo và hộ cận nghèo mà Quốc hội, Chính phủ giao.

Cả nước đã có 6.084 xã đạt chuẩn nông thôn mới.

Sau gần 5 năm triển khai, tỷ lệ hộ nghèo tại huyện nghèo giảm mạnh xuống 24,86% (từ gần 45%). Với đồng bào dân tộc thiểu số, tỷ lệ giảm còn 12,55%, vượt chỉ tiêu giảm 3 - 5% mỗi năm. Bên cạnh đó, 19 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển, hải đảo đã thoát khỏi tình trạng nghèo, đạt tỷ lệ 35%, vượt chỉ tiêu được giao là 30%.

Hơn 10.000 mô hình, dự án giảm nghèo được triển khai, thu hút trên 200.000 hộ dân tham gia, trong đó có 6.200 mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, cải thiện phương thức sản xuất và nâng cao thu nhập. Gần 125.000 lao động nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo được hỗ trợ kết nối việc làm, vượt xa mục tiêu ban đầu là 100.000 lao động, góp phần nâng cao thu nhập bền vững. Góp phần thay đổi cách thức sản xuất, tăng thu nhập cho hộ nghèo trong cả nước.

Về an sinh xã hội, 90.000 căn nhà cho hộ nghèo tại các huyện nghèo được xây mới, sửa chữa - góp phần tích cực vào phong trào “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”. Tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em dưới 16 tuổi tại vùng khó khăn giảm còn 25,42%, thấp hơn đáng kể so với mục tiêu dưới 34%.

Những thành quả về giảm nghèo của Việt Nam được quốc tế đánh giá là “gần như chưa có tiền lệ”, được ví như “một cuộc cách mạng”, bất chấp những ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch COVID-19 và sự suy thoái kinh tế toàn cầu.

Song song với đó, Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới cũng đạt được nhiều kết quả đáng được ghi nhận. Hết tháng 5/2025, tổng nguồn lực, huy động thực hiện xây dựng nông thôn mới của cả nước giai đoạn 2021 - 2025 đạt khoảng 3,7 triệu tỷ đồng.

Tính đến nay, cả nước đã có 6.084/7.669 xã (79,3%) đạt chuẩn nông thôn mới (chỉ tiêu là 80%); tỷ lệ xã nông thôn mới nâng cao là 42,4%, vượt chỉ tiêu giao 2,4%, tăng hơn 5 lần so với cuối năm 2021; tỷ lệ xã đạt nông thôn mới kiểu mẫu là 12,3% (chỉ tiêu giao là 12%).

Tương tự tỷ lệ cấp huyện đạt huyện nông thôn mới chuẩn là 329 huyện/646 huyện, đạt hơn 51%; tỷ lệ huyện nông thôn mới nâng cao là là 48 huyện/240 huyện, đạt 20%, hoàn thành chỉ tiêu được giao. Đặc biệt trong đó có 12 tỉnh, TP được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới (chỉ tiêu 15 tỉnh, tăng 8 tỉnh so với cuối năm 2021).

Thứ trưởng Bộ NN&MT Võ Văn Hưng phát biểu tại buổi họp báo.

Phát biểu tại buổi họp báo, Thứ trưởng Bộ NN&MT Võ Văn Hưng chia sẻ, vấn đề không chỉ là con số mà các chỉ số hướng tới thước đo, sự hài lòng của người dân. Những kết quả trên không chỉ là những con số ấn tượng mà còn là minh chứng cho tinh thần "Không để ai bị bỏ lại phía sau" - một thông điệp nhất quán và nhân văn mà Đảng và Chính phủ luôn kiên định theo đuổi. Mỗi ngôi nhà, mỗi công trình hạ tầng, mỗi mô hình sinh kế được hình thành là thêm một cơ hội để người dân vùng khó tiếp cận với cuộc sống tốt đẹp hơn.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, lãnh đạo Bộ NN&MT cũng chỉ ra những hạn chế trong quá trình thực hiện. Cụ thể là: Vẫn còn nhiều địa phương có tỷ lệ hộ nghèo trên 50%, thậm chí vượt 70% nếu áp dụng chuẩn nghèo mới. Các thách thức như nghèo đô thị, thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản, lao động phi chính thức thu nhập thấp, tác động của biến đổi khí hậu, già hóa dân số, xung đột sắc tộc và thiên tai đang đặt ra yêu cầu mới cho giai đoạn phát triển tiếp theo.

Thứ trưởng Võ Văn Hưng cũng cho biết, hội nghị tổng kết hai chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững sẽ được tổ chức tại Trụ sở Chính phủ vào ngày 22/6 do Thủ tướng Chính phủ chủ trì. Hội nghị được tổ chức trực tuyến với đầu cầu tại UBND các tỉnh, TP trực thuộc trung ương. Tham dự hội nghị có lãnh đạo Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành và địa phương.

Hội nghị sẽ là dịp để tổng kết, đánh giá toàn diện kết quả đạt được, nhận diện những hạn chế, bài học kinh nghiệm và xác định phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm cho giai đoạn tiếp theo.

CL