Nổi hạch ở cổ, khi nào là ung thư?
Theo bác sĩ Nguyễn Việt Cường – khoa Khám bệnh, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội, nổi hạch ở cổ là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý.
Đặc điểm hạch lành tính
BS Cường cho biết, bình thường trên cơ thể một người trưởng thành có khoảng 450 hạch bạch huyết ở nhiều vị trí khác nhau như cổ, nách, bẹn v.v.
Những hạch này chứa các tế bào bạch huyết, có vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch của cơ thể. Các hạch bạch huyết ở cổ được chia ra làm nhiều nhóm như hạch dưới hàm, dưới cằm, mang tai, sau tai, các hạch má, hạch vùng chẩm..
Nổi hạch sưng đau
Khi các hạch ở cổ nổi lên và sưng đau, theo BS Cường dấu hiệu này không nên lo lắng, có thể là do các viêm nhiễm vùng đầu cổ như viêm mũi xoang, viêm amiđan, viêm họng, viêm lợi, viêm các tuyến nước bọt, viêm da đầu, sâu răng, nhiệt miệng v.v. ở trẻ nhỏ dễ bị viêm hơn.
Vì vậy khi cổ của bé xuất hiện hạch cha mẹ cũng không nên quá lo lắng có thể do mọc răng, viêm họng…
Hạch dấu hiệu của ung thư khác lành tính như thế nào?
Các hạch này thường nhỏ lại và biến mất khi tác nhân gây viêm thuyên giảm. Nếu do viêm hoặc nhiễm trùng thì thông thường ta rất dễ để nhận ra nơi nhiễm trùng qua cách khám tai mũi họng hoặc tự bệnh nhân cũng có thể cảm nhận được như nhọt ngoài da, vết lóe trong khoang miệng và lưỡi, viêm họng, viêm hoặc áp xe nướu răng.
Hạch thành chùm
Khi xuất hiện hạch ở cổ, ở nách, bẹn có thể là lao hạch cũng là bệnh lý khá phổ biến. Hạch lao thường dính với nhau thành chùm, chuỗi, sờ nhẵn, không đau. Bệnh thường khu trú bên trong hạch và ít lây nhiễm từ người bệnh sang người lành, khác với lao phổi. Bệnh do trực khuẩn lao và chỉ cần điều trị nội khoa có thể hết.
U bã đậu
Bác sĩ Cường cho biết vùng cổ cũng có thể xuất hiện những u hoặc nang lành tính, đôi khi nhầm lẫn với hạch khi sờ nắn, ví dụ như các u bã, u mỡ, u nang giáp móng, chồi xương.. Khi có các hạch, u lạ nên tới các cơ sở y tế để bác sĩ kiểm tra chính xác nguyên nhân là do đâu. Người bệnh không nên quá lo lắng.
Hạch ác tính
Đây là bệnh lý mà người ta sợ hãi nhất. Theo bác sĩ Cường, có một số bệnh ung thư xuất hiện hạch cổ như bệnh U lympho ác tính không Hodgkin, Bệnh Hodgkin. Hạch cũng có thể di căn từ các ung thư khác: ung thư trong khoang miệng, ung thư vòm, ung thư họng, ung thư thanh quản, ung thư phổi, ung thư vú v.v.
Có khi chỉ có một hạch đơn lẻ, cũng có lúc có nhiều hạch, mềm hay cứng chắc, kích thước đa dạng tùy thuộc vào loại ung thư và giai đoạn.
Khi sờ vào sẽ thấy nó dính chặt với các mô xung quanh, bờ giới hạn không còn rõ ràng, sờ nắn sẽ cảm thấy đau và mật độ cứng chắc. Nghi ngờ hạch do ung thư đó là hạch tồn tại lâu ngày không lặn mất, hạch sưng đau.
Ở người trên 40 tuổi, nếu các hạch bị sưng nằm gần xương đòn hoặc phần dưới cổ thì nhiều khả năng là dấu hiệu củaung thư. Hạch bị sưng nằm bên phải liên quan đến phổi và thực quản, bên trái báo hiệu vấn đề ở các cơ quan trong bụng.
Để biết chính xác là hạch ác tính hay không, các bác sĩ sẽ khám và cho xét nghiệm tế bào, sinh thiết hạch làm giải phẫu bệnh. Đây là thủ thuật lấy một mẫu mô hoặc toàn bộ nút hạch bằng kim chuyên dụng. Mẫu hạch sinh thiết sau đó được gửi đến phòng thí nghiệm để chuyên gia kiểm tra dưới kính hiển vi, phát hiện các tế bào ung thư nếu có.