Nơi làm việc thay đổi thế nào trong tương lai?

Khi cánh cửa thang máy vận chuyển hàng hóa mở ra, một không gian văn phòng rộng hơn 4.600 m2 hiện ra trước mắt. Hiện không gian này vẫn còn trống nhưng Seth Besmertnik, Giám đốc điều hành công ty phần mềm Conductor, vẫn tự hào chỉ tay về phía dầm và sàn bê tông.

Ông có kế hoạch xây dựng văn phòng mới của công ty mình - với phòng họp, khu chơi pickleball và cả chỗ ngồi cho 200 nhân viên ở khu vực thành phố New York.

Ông Besmertnik thừa nhận rằng thật đáng sợ khi thuyết phục hội đồng quản trị ký hợp đồng thuê gấp đôi diện tích văn phòng vào năm 2021. Nhưng đối với ông, việc thuê văn phòng lớn hơn là biểu tượng cho niềm tin vào môi trường làm việc trực tiếp.

“Tiết kiệm tiền có thể là điều tốt, nhưng tôi muốn cứu linh hồn của chúng ta trước tiên”, ông nói. “Tôi muốn làm điều đúng đắn cho công ty về lâu dài”.

Tuy nhiên, đối với nhiều công ty, việc ký hợp đồng thuê văn phòng chỉ là bước đầu tiên. Bước tiếp theo là các giám đốc điều hành phải tìm cách thuyết phục nhân viên lấp đầy những chỗ trống ấy, theo New York Times.

Nhân viên tại Conductor hiện được yêu cầu làm việc tại văn phòng 3 ngày/tuần. Ảnh: New York Times.

Theo ông Besmertnik, Conducto dựa vào chính sách “cây gậy và củ cà rốt”. “Cây gậy" là quy định yêu cầu nhân viên phải đến 3 ngày/tuần, và “củ cà rốt" là những món cà phê ủ lạnh hay bia có sẵn ở công ty. Như hầu hết công ty khác, chính sách này vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm.

“Tôi đang cân nhắc đến việc đi làm 4 ngày”, ông Besmertnik nói. “Nhưng chúng tôi chắc chắn sẽ không thể tiến tới con số 5, và có thể chỉ ở mức 3 ngày”.

Tranh cãi

Các doanh nghiệp đang trong giai đoạn thử nghiệm để tính toán xem họ có thể kêu gọi nhân viên quay lại làm việc ở văn phòng tới mức nào, và trên hết là quy tắc này sẽ được thực thi nghiêm ngặt ra sao.

Trong khi một số công ty làm việc 5 ngày một tuần hoặc làm việc từ xa lâu dài, nhiều nhà tuyển dụng khác tìm đến mô hình hybrid work - một giải pháp kết hợp làm việc tại văn phòng và tại nhà.

Tuy nhiên, khi công bố những kế hoạch này, họ phải đối mặt với sự phản đối gay gắt. Amazon gần đây đã yêu cầu nhân viên công ty quay lại văn phòng ít nhất 3 ngày/tuần bắt đầu từ tháng 5, nhưng vấp phải sự phản đối kịch liệt trên Slack - hệ thống nhắn tin của nhân viên.

Khi Giám đốc điều hành của Amazon, Andy Jassy, yêu cầu nhân viên quay lại văn phòng 3 ngày/tuần, ông lấy căn cứ là sự cần thiết phải có nhiều “tương tác trực tiếp” và “tương tác tình cờ”.

Seth Besmertnik, giám đốc điều hành của Conductor. Ảnh: New York Times.

“Tôi thích làm việc ở nhà hơn”, Eric Deshawn Lerma (26 tuổi), trợ lý điều hành tại Amazon, cho biết. “Việc tước bỏ quyền lựa chọn của tôi dựa trên những quan sát mang tính suy đoán là không phù hợp”.

Để đối phó với sự thay đổi chính sách, các nhân viên đã phản đối, soạn thảo bản kiến nghị và lập kênh “Remote Advocacy” (tạm dịch: Ủng hộ làm việc từ xa) trên Slack. Họ lập luận rằng quay trở lại văn phòng sẽ khiến việc chăm sóc trẻ em trở nên khó khăn hơn, đồng thời bày tỏ lo ngại về việc dữ liệu làm việc bị theo dõi.

Starbucks cũng nhận được nhận được thư phản đối sau khi yêu cầu 3.750 nhân viên công ty quay lại làm việc trực tiếp trong 3 ngày theo quy định Quay trở lại Văn phòng.

Hơn 40 người đã viết một bức thư ngỏ để phản đối. Họ nói rằng: “Tinh thần đang ở mức thấp nhất mọi thời đại, danh tiếng thương hiệu và giá trị tài chính của công ty giao dịch công khai này đang gặp rủi ro”.

Kết hợp mọi giá trị

Dù vậy, theo tổ chức Partnership for New York City, 82% chủ lao động tại văn phòng Manhattan, được khảo sát vào cuối tháng 1, đang duy trì hoặc áp dụng chính sách làm việc kết hợp vào năm 2023.

Chuyên gia của các công ty như McKinsey, Mercer, PwC từng tuyên bố: Tương lai là làm việc kết hợp (hybrid work).

Ở mỗi văn phòng, mô hình này lại có thể được áp dụng khác nhau.

“Chẳng ở đâu có sách hướng dẫn mô hình văn phòng kết hợp để bạn có thể biết 100 văn phòng trước đây đã làm những gì”, Richard Buery, giám đốc điều hành của tổ chức Robin Hood, nói.

Theo New York Times, quyết định mà các giám đốc điều hành đưa ra sẽ có tác động vượt xa không gian làm việc của chính họ.

Các nhà nghiên cứu ước tính giá trị bất động sản văn phòng sẽ giảm 39% so với mức trước đại dịch trong những năm tới.

Các nhà kinh tế học đã báo trước về một “vòng lặp diệt vong” đối với khu thương mại đô thị.

Nếu ngày càng ít người di chuyển đến khu vực trung tâm thành phố, hoạt động bán lẻ và dịch vụ sẽ bị ảnh hưởng. Điều này càng khiến số người đến đây ít hơn, dẫn đến doanh thu thuế giảm và có thể gây tổn hại thêm cho các dịch vụ khác ở trung tâm thành phố như giao thông công cộng.

Tại Conductor, nhân viên có thể chọn cà phê ủ lạnh hoặc bia miễn phí. Ảnh: New York Times.

Một nghiên cứu trên tạp chí Nature năm ngoái cho thấy những giao tiếp qua mạng trực tuyến có thể ức chế sự sáng tạo. Một nghiên cứu khác từ Viện Công nghệ Massachusetts cho hay khi bắt đầu làm việc từ xa, sự hình thành các “mối quan hệ xã hội”, được đo bằng email giữa những người có liên hệ chung, giảm 38%.

Nhưng sau đó, mức độ căng thẳng ở một số nhân viên làm việc từ xa sẽ giảm mạnh. Các bậc cha mẹ đã nhận thấy việc này cho phép họ cân bằng tốt hơn công việc và chăm sóc con cái. Trong khi đó, nhân viên da màu nói rằng nó giúp giảm sự phân biệt và tình trạng kết bè phái.

Mô hình hybrid work tốt nhất hứa hẹn kết hợp mọi giá trị mà các bên đều mong muốn: Tính sáng tạo khi làm việc trực tiếp, sự dễ dàng và trôi chảy khi làm việc tại nhà.

Một số giám đốc điều hành hy vọng họ có thể đạt được sự cân bằng đó.

Tại công ty bất động sản Orchard, vào hôm 1/3, các nhân viên được chào đón bằng tiếng ầm ầm của một chiếc xe đẩy chạy qua bàn làm việc. Bản nhạc cổ điển của Chumbawamba được cất lên, trong khi đồ uống, bao gồm rượu nho Sauvignon blanc, có sẵn trong một thùng đá.

Xe đẩy dán bức ảnh của ca sĩ Jimmy Buffett với dòng chú thích: “Ở đâu đó lúc này đang là 17 giờ”. Ở New York, lúc đó là 16 giờ 54 phút.

Court Cunningham, giám đốc điều hành của công ty, đã từ chối uống rượu vì ông chuẩn bị đi tập gym. Nhưng ông nhấn mạnh rằng các nghi thức “giờ hạnh phúc” như trên đảm bảo rằng văn phòng là không gian mà nhân viên muốn dành thời gian ở đó.

Trở lại Conductor, ông Besmertnik chứng kiến văn phòng của mình bắt đầu ồn ào khi trưởng phòng truyền thông nội bộ, Dani Weiss, bật nhạc, chộp lấy micro và gọi mọi người cùng nhau tham gia họp.

Các nhân viên ở New York, ngồi rải rác xung quanh văn phòng mở, xoay ghế lại để đối mặt với Weiss, trong khi màn hình chiếu gương mặt các nhân viên ở San Francisco, Berlin và Kyiv.

“Khi bạn tham gia một cuộc họp toàn công ty trên Zoom từ nhà, bạn sẽ không thể cảm thấy bầu không khí như thế này, phải không?", ông Besmertnik nói.

Minh An