Nơi ươm mầm các gã khổng lồ công nghệ và AI tiếp theo: 'Không cố trở thành Thung lũng Silicon'

Đi dạo quanh Station F, thật khó để không nhận ra không gian rộng 3,4ha này chịu ảnh hưởng của Thung lũng Silicon (Mỹ) với những tiện nghi như căng tin lớn và phòng yoga đang xây dựng, làm gợi nhớ đến khuôn viên các hãng công nghệ lớn.

Tuy vậy, bà Roxanne Varza (Giám đốc Station F) chia sẻ với trang Insider rằng họ không cố gắng trở thành một vườn ươm kiểu Mỹ. "Chúng tôi được truyền cảm hứng từ nhiều bên và ngưỡng mộ Y Combinator. Thế nhưng, chúng tôi không cố trở thành Thung lũng Silicon", bà nói.

Giờ đây, yếu tố chính trị đang thúc đẩy nhiều nhà sáng lập nước ngoài, gồm cả người Mỹ, tìm đến đây, theo Roxanne Varza.

Station F có không gian làm việc chung và văn phòng tạm thời cho các hãng lớn muốn cố vấn và hợp tác với các công ty khởi nghiệp - Ảnh: Insider

Chính quyền Trump 2.0 thúc đẩy làn sóng di cư tài năng

Việc ông Donald Trump trở thành Tổng thống Mỹ và Brexit là hai trong số những chất xúc tác lớn nhất khiến nhiều nhà sáng lập quốc tế tìm đến Station F, bà Roxanne Varza cho hay. Sau Pháp, số người mang quốc tịch Mỹ và Anh góp mặt đông đảo nhất tại khuôn viên Station F, nơi quy tụ doanh nhân đến từ 70 quốc gia khác nhau.

Trong thời điểm chính trị bất ổn, Station F trở thành điểm đến hấp dẫn cho những nhà sáng lập có tầm nhìn toàn cầu và tìm kiếm nguồn nhân tài. Chính quyền Trump 2.0, cùng với những hệ quả như việc ra mắt Stargate và DeepSeek (Trung Quốc), đã thôi thúc các nhà sáng lập châu Âu hành động, Roxanne Varza nói thêm.

Hệ sinh thái công nghệ Mỹ đã huy động được 209 tỉ USD vốn đầu tư mạo hiểm trong năm 2024, gấp 17 lần Pháp. Tuy nhiên, Pháp đang nhanh chóng bắt kịp các đối thủ toàn cầu. Năm 2025, nền tảng nghiên cứu công nghệ Dealroom đã gọi Paris là “nhà vô địch công nghệ mới” ở châu Âu, vượt qua vị trí của London (thủ đô Anh). Từ năm 2017 đến 2024, tổng giá trị doanh nghiệp của các công ty khởi nghiệp tại Paris tăng 5,3 lần, cao nhất trong các trung tâm công nghệ châu Âu.

Roxanne Varza nói các nhà sáng lập trong lĩnh vực công nghệ khí hậu, đặc biệt từ Mỹ, đã tìm đến Station F sau khi chính quyền Trump cắt giảm ưu đãi cho ngành công nghiệp xanh.

Entalpic, công ty khởi nghiệp chuyên khám phá vật liệu ra mắt năm 2024, đã nhận được rất nhiều đơn ứng tuyển từ Mỹ ngay đầu 2025, theo đồng sáng lập Alexandre Duval.

Ban đầu, Alexandre Duval định chuyển Entalpic khỏi Station F khi công ty đạt 20 nhân viên, nhưng sau đó quyết định ở lại. "Chúng tôi có quá nhiều nguồn lực ở đây: Phòng họp, chương trình đào tạo, sự kiện, cơ hội gặp gỡ. Rất tuyệt", ông chia sẻ với Insider.

Chia sẻ cổ phần cạnh tranh

Station F là công trình của tỷ phú Xavier Niel (Pháp), ra mắt năm 2017 nhằm thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp trong hệ sinh thái công nghệ Pháp.

Mỗi tháng, đội ngũ Station F tiếp nhận khoảng 40 công ty khởi nghiệp. Ngoài không gian làm việc chung, các công ty khởi nghiệp còn nhận được hỗ trợ nguồn lực và cố vấn, gồm cả từ những quan chức chính phủ và hãng công nghệ lớn như Meta Platforms hay Microsoft (có văn phòng tại Station F). Chương trình tiêu biểu là Founders Program, cung cấp cho các nhà sáng lập các buổi hội thảo và lớp học chuyên sâu.

Đổi lại, Station F chỉ lấy 1% cổ phần, mức ưu đãi hơn so với 6% mà Y Combinator yêu cầu. Vườn ươm tại Paris cũng hướng đến việc rót vốn từ 50.000 đến 100.000 USD cho khoảng 20 công ty khởi nghiệp mỗi năm.

Kết quả là không khí sôi động, nơi các nhà đổi mới hợp tác và đưa ra ý tưởng cả tuần, trái ngược hoàn toàn với hình ảnh về văn hóa làm việc lỏng lẻo mà một số người trên LinkedIn vẫn gán cho hệ sinh thái công nghệ châu Âu so với Thung lũng Silicon.

Sân khấu mở nơi Giám đốc điều hành GitHub chủ trì buổi hỏi và đáp - Ảnh: Insider

Station F đã chào đón nhiều người nổi tiếng, từ Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed Ali đến Chuck Robbins (Giám đốc điều hành Cisco). Vào buổi sáng phóng viên Insider đến, Thomas Dohmke (Giám đốc điều hành GitHub) có mặt để tham gia phiên hỏi đáp trong khuôn khổ VivaTech, sự kiện công nghệ hàng đầu Pháp và lớn nhất châu Âu, với những diễn giả như Jensen Huang (Giám đốc điều hành Nvidia)...

"Lý do số một mọi người đến đây là để tiếp cận người khác", Roxanne Varza lý giải.

Nơi lý tưởng cho các công ty khởi nghiệp AI

Giống các vườn ươm quốc tế khác, Station F đang tăng tốc mạnh mẽ trong làn sóng AI.

Các sáng kiến của chính phủ Pháp dưới thời Tổng thống Emmanuel Macron, cùng khoản tài trợ hào phóng từ ngân hàng Bpifrance, đã tiếp thêm lực cho nhiều công ty khởi nghiệp AI nước này.

Năm 2023, các công ty khởi nghiệp AI Pháp huy động được 1,9 tỉ USD, theo dữ liệu từ PitchBook. Năm 2024, con số này tăng hơn 50% lên 2,98 tỉ USD. Nổi bật là Mistral AI gọi được 600 triệu USD vào tháng 6.2024 và H Company huy động được 220 triệu USD ngay trong vòng gọi vốn đầu tiên hồi tháng 5.2024.

Tính từ đầu năm 2025 đến nay, các công ty AI Pháp đã huy động được 1,7 tỉ USD vốn đầu tư mạo hiểm. Tổng thống Macron cũng công bố thêm 112 tỉ USD đầu tư từ khu vực tư nhân dành riêng cho hệ sinh thái AI của Pháp.

Các nhà đầu tư nổi tiếng như Andreessen Horowitz, General Catalyst và Lightspeed Ventures cũng đang rót vốn cho những công ty khởi nghiệp AI đình đám tại Pháp như Mistral AI, Dust và Poolside.

Công ty AI mã nguồn mở Hugging Face, hiện được định giá 4,5 tỉ USD, từng được ươm mầm tại Station F. Theo Roxanne Varza, hiện nay khoảng 40% công ty khởi nghiệp AI Pháp được phát triển từ chương trình ươm tạo khởi nghiệp tại Station F. Trong năm 2024, 34 trong số 40 công ty khởi nghiệp được xếp hạng Future 40 của Station F đều là hãng AI.

Roxanne Varza nói: "Station F là một trong những cộng đồng AI lớn nhất châu Âu. Đây cũng là điểm vào cho rất nhiều nhà đầu tư hàng đầu đến châu Âu. Chúng tôi đang chứng kiến ngày càng nhiều vòng gọi vốn Series A và B".

Không chỉ giúp các công ty AI gọi vốn, Station F còn tham gia thảo luận về chính sách công nghệ tại Pháp. "Chính phủ đang bàn về việc khuyến khích tài chính cho các công ty AI và thúc đẩy sáng tạo. Chúng tôi tham gia rất tích cực vào các cuộc đối thoại đó", bà chia sẻ thêm.

Đề cao sự hợp tác hơn là cạnh tranh

Riddhi Kanetkar, nữ phóng viên trang Insider, rất háo hức được gặp các nhà sáng lập trong lĩnh vực AI và công nghệ khí hậu. Chỉ trong hai phút, Roxanne Varza đã kéo ngay hai người đến để trò chuyện với Riddhi Kanetkar.

Điều này thể hiện cách Station F vận hành: Đề cao sự hợp tác hơn là cạnh tranh. Dù diện tích Station F rất lớn, Riddhi Kanetkar vẫn thấy các nhà sáng lập tụ họp theo nhóm ở nhiều góc khác nhau, tham gia sự kiện nội bộ như các buổi hỏi và đáp, còn không gian nhà hàng luôn nhộn nhịp.

"Chúng tôi chứng kiến những điều tuyệt vời xảy ra khi mọi người làm việc gần nhau. Từ các công ty VR (thực tế ảo) và AI hợp tác với nhau, cho đến chuyện những hãng thu hẹp hoạt động và được nhóm lân cận mua lại", Roxanne Varza kể.

Bà nhớ lại cách một công ty khởi nghiệp trong vườn ươm muốn thay đổi hướng đi và sao chép ý tưởng của hãng lân cận. "Đó là câu chuyện bắt chước duy nhất của chúng tôi, nhưng cả hai đều khá thành công", Roxanne Varza nói thêm.

Station F đang triển khai các sáng kiến hợp tác với Nhật Bản và khu vực Vùng Vịnh, nhưng điều khiến Roxanne Varza hào hứng nhất là cơ hội mang mô hình Paris ra quốc tế và "xây cầu nối" với toàn châu Âu.

Sơn Vân