Nóng bỏng đường vào lớp 1

Hàng trăm phụ huynh xếp hàng để nộp hồ sơ cho con vào lớp 1 tại Trường Tiểu học Vạn Bảo, Hà Đông, Hà Nội.

Nhọc nhằn xếp hàng xuyên đêm

Tuyển sinh đầu cấp luôn là cuộc đua khốc liệt ở các thành phố lớn, trong đó có Hà Nội. Dẫu biết chuyện chọn trường, chọn lớp cho con hay nhìn rộng ra là việc học hành là mối quan tâm hàng đầu phụ huynh, thế nhưng cảnh phải xếp hàng xuyên đêm, chen lấn xô đẩy nhau để nộp hồ sơ xin học vào lớp 1 như ở Trường Tiểu học Vạn Bảo, quận Hà Đông ngày 12/6 vừa qua thì thật khó có thể tưởng tượng.

Theo Trưởng phòng GDĐT quận Hà Đông, phương thức tuyển sinh tại Trường Tiểu học Vạn Bảo đã được quy định công khai trong kế hoạch tuyển sinh của nhà trường, đó là xét tuyển theo thứ tự thời gian đăng ký của phụ huynh từ 1 đến hết số thứ tự là 200 chỉ tiêu. Do vậy, với chỉ tiêu được phân bổ theo như kế hoạch nên đã tạo áp lực lớn cho nhà trường. Việc xếp hàng từ đêm là hành động tự phát của phụ huynh.

Được biết, Trường Tiểu học Vạn Bảo là trường công lập thuộc quận Hà Đông dù mới thành lập năm 2020 song trường đã trở nên rất "hot" trong mùa tuyển sinh đầu cấp tiểu học năm nay. Bởi có cơ sở vật chất khá tốt; đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên được cho có trình độ chuyên môn và đủ điều kiện đáp ứng tiêu chí trường chất lượng cao. Thêm nữa, trường này không phân tuyến như nhiều trường tiểu học khác mà được tuyển học sinh trên toàn địa bàn quận Hà Đông nên phụ huynh đổ xô tới xin cho con em vào học, cho dù mức học phí dự kiến của Trường Tiểu học Vạn Bảo năm học 2023 - 2024 tới khoảng 3,3 triệu đồng/tháng/học sinh, chưa bao gồm tiền ăn bán trú, đồng phục, xe đưa đón học sinh...

Tại TPHCM, ngày 19/6 ở Trường Tiểu học Thực hành thuộc Trường ĐH Sài Gòn cũng diễn ra tình trạng tương tự, phụ huynh đến xếp hàng từ 4h sáng để nhận hồ sơ đăng ký cho con vào lớp 1. Đại diện trường nói do điều kiện cơ sở vật chất nên chỉ tuyển sinh 175 em lớp 1. Vị này cho biết khác với tuyển sinh lớp 6 có thể xét tuyển bằng điểm số, năng lực ngoại ngữ hay khảo sát năng lực, tuyển sinh lớp 1 chỉ có thể căn cứ theo nhóm ưu tiên của trường và phát hành hồ sơ theo thứ tự. Trường đang lên kế hoạch sửa chữa cơ sở vật chất để có thể tăng chỉ tiêu những năm tới.

Trường Tiểu học Thực hành thông báo sẽ tiếp nhận học sinh theo thứ tự ưu tiên, lần lượt là: Con của viên chức, người lao động tại Trường ĐH Sài Gòn; Con của cá nhân, đơn vị có nhiều hợp tác, đóng góp cho sự phát triển của trường; Trẻ có cha hoặc mẹ là cán bộ, công chức, viên chức nhà nước rồi đến nhóm trẻ mầm non còn lại. Kết quả trúng tuyển sẽ được trường công bố vào ngày 15/7.

Dẫu biết cha mẹ nào cũng muốn cho con được học một môi trường tốt: Có đầy đủ các thiết bị và dụng cụ để phục vụ cho các con học tập và nghỉ ngơi; Có sĩ số lớp học vừa phải (cao nhất 35 em/lớp), có thầy cô giáo nhiệt tình giảng dạy, tận tâm với học trò... Vì thế mà dù phải ngồi đợi, xếp hàng ngoài cổng đến vài ngày, dù phải “chạy trường” họ vẫn sẵn sàng chấp nhận.

Chia sẻ quan điểm về việc phụ huynh đua nhau chọn trường cho con, nhà nghiên cứu giáo dục Nguyễn Quốc Vương cho rằng, việc xếp hàng xuyên đêm giành suất vào lớp 1 nói lên thực tế nguồn lực của giáo dục Việt Nam. Hiện các trường điểm quả thật có nhiều ưu thế hơn về giáo viên, nguồn lực hơn các trường bình thường khác. Nhưng nếu xây lớn, mở rộng trường sẽ bất khả thi về nguồn giáo viên và các nguồn lực tương tự. "Cuộc đua này làm cho nhiều gia đình, học sinh bị quá sức và nó phản ánh tâm lý tuyệt đối hóa trường học - vai trò của thầy cô. Giáo dục hiện đại có nhiều cơ hội khác ngoài trường điểm"- ông Vương nhấn mạnh.

Sớm giải bài toán cầu - cung

Từ thực tế, rõ ràng, hiện tượng phụ huynh xếp hàng xuyên đêm mua hồ sơ lớp 1 hay đạp đổ cổng trường cho thấy câu chuyện áp lực cơ sở vật chất trường học trong bối cảnh dân số tăng nhanh ở Hà Nội, TPHCM và một số thành phố lớn khác. Nói riêng trên địa bàn thành phố Hà Nội, hiện nay, nhiều quận đã phá vỡ quy hoạch xây dựng, các tòa chung cư mọc lên như nấm nhưng hạ tầng giáo dục lại thiếu, không đảm bảo đủ cho trẻ em.

Ông Đặng Hoa Nam - Cục trưởng Cục Trẻ em cho rằng, cần nhìn lại bài toán quy hoạch tại các đô thị lớn có di dân cơ học, hay nơi tập trung đông các khu công nghiệp, khu chế xuất. "Luật quy định hạ tầng kinh tế phải đi liền với hạ tầng xã hội, nhưng rất đáng tiếc trong thời gian vừa qua, khi phê duyệt các khu đô thị mới còn cố tình hoặc vô ý bỏ qua những hạ tầng xã hội dẫn đến hệ lụy con em người lao động khi di chuyển đến những khu đô thị có mật độ dân số cao, hay khi đến các khu chế xuất thiếu trường lớp. Để khắc phục vấn đề thiếu trường lớp cần giải bài toán gốc về quy hoạch" - ông Nam nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, ông Nam cũng cho rằng, để hạn chế tình trạng quá tải cục bộ ở một số khu vực, các bậc phụ huynh cũng cần tuân thủ quy định của ngành giáo dục, cho con em học đúng tuyến, không quá nặng nề về vấn đề trường chuyên lớp chọn, vô tình tạo ra những áp lực đan chéo cho nhà trường, cơ quan quản lý giáo dục cũng như tạo áp lực về giao thông.

Giải quyết được bài toán về cơ sở hạ tầng sau đó sẽ mở hướng để giải quyết các vấn đề khác như phương thức tuyển sinh của các trường. Tiếp đến là giải quyết được vấn đề tâm lý cho phụ huynh. Bài toán này cần lời giải đáp của các cơ quan chức năng để không còn xảy ra việc tuyển sinh kiểu “bốc thăm trúng thưởng”, cần sự vào cuộc mạnh mẽ của các nhà quản lý, không để giải pháp chỉ nằm yên trên giấy.

NGỌC HÀ